Στις μετατοπίσεις των εδαφών που οφείλονται στις εκσκαφές της ΔΕΗ στο ορυχείο της Μαυροπηγής αποδίδουν επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) το ρήγμα που σημειώθηκε πέρσι το καλοκαίρι στην περιοχή.
Με αφορμή τη σημερινή παρουσίαση της εξαμηνιαίας έκθεσης της ομάδας των επιστημόνων, ο υπεύθυνος της έρευνας, καθηγητής Γεωλογίας του ΑΠΘ, Θεόδωρος Τσάπανος, εξηγεί χαρακτηριστικά: «αν γεμίσουμε ένα κουτί με άμμο και αρχίσουμε να παίρνουμε άμμο μόνο από τη μία πλευρά του κουτιού, είναι λογικό ότι προς αυτή την πλευρά θα μετατοπιστεί η άμμος που βρισκόταν νωρίτερα στην άλλη πλευρά του κουτιού». Σύμφωνα με τον ίδιο, αν δεν υπήρχε το ορυχείο και δεν μετακινούνταν μεγάλες μάζες εδαφών λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας, δεν θα υπήρχε ρήγμα.
Ειδικότερα ο κ. Τσάπανος επισημαίνει ότι έγιναν στην περιοχή σεισμολογικές έρευνες γενικής φύσεως που έδειξαν ότι δεν κινδυνεύει από σεισμούς ενώ εξετάστηκε και η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα και διαπιστώθηκε μικρή πτώση της. «Στο παρελθόν σε έρευνα που κάναμε στους Αγίους Ανάργυρους, που βρίσκονται σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από τη Μαυροπηγή, είχαμε μετρήσει μεγάλη πτώση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, γεγονός που αποδόθηκε τότε στην άντληση μεγάλων ποσοτήτων νερού για τις ανάγκες της ΔΕΗ. Ωστόσο για την περίπτωση της Μαυροπηγής δεν έχουμε καταλήξει ακόμη σε συμπεράσματα», τονίζει.
Εξάλλου η γεωφυσική μελέτη αποκάλυψε ότι το ρήγμα της Μαυροπηγής φτάνει σε βάθος 250 μέτρων και η γεωτεκτονική μελέτη έδειξε πως οι μετακινήσεις των εδαφών φτάνουν σε απόσταση 600 μέτρων από τα ορυχεία και «αγγίζουν» τα πρώτα σπίτια του χωριού.
Το επόμενο χρονικό διάστημα οι καθηγητές του ΑΠΘ θα εξετάσουν τα δεδομένα δικτύου φορητών ψηφιακών σεισμογράφων που έχουν εγκαταστήσει ενώ θα προβούν και σε εκτίμηση των ζημιών στα σπίτια του χωριού.
Παράλληλα, ο κ. Τσάπανος επισημαίνει τους κινδύνους από τα σχέδια της ΔΕΗ να προχωρήσει στην εκσκαφή του υπεδάφους κάτω από τον δρόμο που οδηγεί στο χωριό. Ο δρόμος αυτός έκλεισε και δεσμεύτηκε από τη ΔΕΗ καθώς ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα λιγνίτη στο υπέδαφος ενώ κατασκευάστηκε νέα παρακαμπτήριος ώστε οι κάτοικοι να μπορούν να πηγαίνουν στο χωριό. «Αν αρχίσουν οι εκσκαφές θα κινδυνέψουν τα πρώτα σπίτια» σημειώνει ο καθηγητής.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Μαυροπηγής, Εμμανουήλ Αναστάσιος τονίζει ότι ο πρόεδρος της ΔΕΗ δεσμεύτηκε πρόσφατα για φιλικούς διακανονισμούς προκειμένου να αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες των σπιτιών που έχουν υποστεί ζημιές. «Ωστόσο η μοναδική οριστική λύση είναι η μετεγκατάσταση του οικισμού. Σε αυτή την κατεύθυνση όμως διαπιστώνεται ολιγωρία και πολλές καθυστερήσεις που ανησυχούν τον τοπικό πληθυσμό για την τελική έκβαση των πραγμάτων» προσθέτει.
Υπέρ μιας συνολικής συνεννόησης όλων των εμπλεκόμενων επιστημονικών και αυτοδιοικητικών φορέων τάσσεται, άλλωστε, ο προϊστάμενος της διεύθυνσης τεχνικής Γεωλογίας του ΙΓΜΕ, Νίκος Νικολάου.
Υπενθυμίζεται ότι το ρήγμα είχε αρχικά αποδοθεί από το ΙΓΜΕ στις έντονες βροχοπτώσεις που είχαν σημειωθεί. Το γεγονός αυτό είχε προκαλέσει αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες που εξέφρασαν έντονες ανησυχίες για τις επιπτώσεις της εξορυκτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ και απευθύνθηκαν στη συνέχεια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.