«Μην βγεις έξω με βρεγμένα μαλλιά» ή «Βάλε μπουφάν θα κρυώσεις!». Πρόκειται για δύο φράσεις, βαθιά ριζωμένες, που λέγονται κατά κόρον την περίοδο του χειμώνα, αλλά η πραγματικότητα είναι περισσότερο περίπλοκη.

Όπως επισημαίνει στο Conversation η Λίμπι Ρίτσαρντς, καθηγήτρια νοσηλευτικής στο Πανεπιστήμιο Purdue, το να κρυώνετε από μόνο του δεν είναι η αιτία για να αρρωστήσετε. Παρ’ όλα αυτά, το κρύο κάνει πιο εύκολη τη μετάδοση των αναπνευστικών ιών, όπως του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης.

Η σύνδεση του κρύου με τους ιούς

Έρευνες δείχνουν ότι χαμηλές θερμοκρασίες συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά λοιμώξεων. Πολλοί ιοί, όπως ο ρινοϊός – ο κύριος υπαίτιος του κοινού κρυολογήματος – η γρίπη και ο SARS-CoV-2, παραμένουν μολυσματικοί για περισσότερο χρόνο και πολλαπλασιάζονται ταχύτερα σε ψυχρότερες θερμοκρασίες και συνθήκες χαμηλής υγρασίας.

Επιπλέον, κατά τους χειμερινούς μήνες, περνάμε περισσότερο χρόνο σε κλειστούς χώρους και σε κοντινή επαφή με άλλους, γεγονός που διευκολύνει τη μετάδοση των ιών.

Πώς το κρύο επηρεάζει τους ιούς και το ανοσοποιητικό μας

Το κρύο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των ιών αλλά και το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Συγκεκριμένα:

  • Μεταδοτικότητα των ιών: Σε χαμηλές θερμοκρασίες, η εξωτερική μεμβράνη του ιού της γρίπης γίνεται πιο συμπαγής και ελαστική, διευκολύνοντας τη μετάδοσή του από άτομο σε άτομο.
  • Ξηρός αέρας: Ο ξηρός αέρας του χειμώνα βοηθά τους ιούς να παραμείνουν μολυσματικοί για περισσότερο. Επίσης, οι αναπνευστικές σταγόνες που εκλύονται με το βήχα ή το φτάρνισμα εξατμίζονται γρηγορότερα, δημιουργώντας μικρότερα σωματίδια που μπορούν να ταξιδέψουν πιο μακριά.
  • Ανοσοποιητική απόκριση: Η εισπνοή ψυχρού αέρα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα στο αναπνευστικό μας, καθιστώντας το πιο ευάλωτο σε ιούς. Γι’ αυτό η χρήση ενός κασκόλ που καλύπτει τη μύτη και το στόμα μπορεί να βοηθήσει.

Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν

Τον χειμώνα, πολλοί άνθρωποι λαμβάνουν λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία, γεγονός που μειώνει την παραγωγή βιταμίνης D, απαραίτητης για την υγεία του ανοσοποιητικού. Επιπλέον, η φυσική δραστηριότητα συχνά μειώνεται λόγω των καιρικών συνθηκών, ενώ η παραμονή σε εσωτερικούς χώρους αυξάνει τις πιθανότητες επαφής με μολυσματικά σταγονίδια.

Επιπλέον, οι χαμηλές θερμοκρασίες και η χαμηλή υγρασία ξηραίνουν τα μάτια και τους βλεννογόνους στη μύτη και το λαιμό. Επειδή οι ιοί που προκαλούν το κρυολόγημα, τη γρίπη και την COVID-19 συνήθως εισπνέονται, ο ιός μπορεί να προσκολληθεί πιο εύκολα σε αυτές τις εξασθενημένες και ξεραμένες διόδους.

Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατευθείτε

Παρόλο που το να βγείτε έξω με βρεγμένα μαλλιά ή χωρίς παλτό δεν σας αρρωσταίνει, υπάρχουν τρόποι για να μειώσετε την πιθανότητα να αρρωστήσετε:

  • Πλένετε συχνά τα χέρια σας.
  • Αποφεύγετε να αγγίζετε το πρόσωπό σας.
  • Μείνετε ενυδατωμένοι – οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα είναι ένας καλός στόχος.
  • Καταναλώνετε ισορροπημένη διατροφή με πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D, όπως αυγά, σολομό και γάλα.
  • Κρατήστε τον οργανισμό σας δραστήριο, ακόμα και τον χειμώνα.
  • Κοιμηθείτε επαρκώς.
  • Καθαρίζετε συχνά επιφάνειες που αγγίζετε.
  • Χρησιμοποιείτε υγραντήρα αν η μύτη ή ο λαιμός σας ξηραίνεται.
  • Εμβολιαστείτε για τη γρίπη και τον COVID-19.

Ακολουθώντας αυτές τις πρακτικές, μπορείτε να απολαύσετε έναν χειμώνα χωρίς προβλήματα, μειώνοντας τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων.