25η Νοέμβρη: 140 γυναίκες χάνουν τη ζωή τους καθημερινά από βία – Πού να απευθυνθείς αν κινδυνεύεις

Κάθε μέρα, 140 γυναίκες και κορίτσια χάνουν τη ζωή τους λόγω έμφυλης βίας σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ. Οι περισσότερες από αυτές δολοφονούνται από άτομα του στενού τους περιβάλλοντος – συντρόφους, συγγενείς ή άλλα οικεία πρόσωπα. Το σπίτι, όπως επισημαίνουν οι διεθνείς οργανισμοί, παραμένει «το πιο επικίνδυνο μέρος» για μια γυναίκα. 

Πάνω από 1 στις 3 γυναίκες παγκοσμίως (περίπου 736 εκατομμύρια) έχουν βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό τους ή από άλλον ενώ στην Ελλάδα, περίπου το 25% των γυναικών έχουν βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία από έναν σύντροφο κατά τη διάρκεια της ζωής τους, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας​.

Πίσω από αυτούς τους σοκαριστικούς αριθμούς κρύβονται ιστορίες ανεκπλήρωτων ονείρων και καταπατημένων δικαιωμάτων. Στην Ελλάδα, το πρόβλημα της έμφυλης βίας είναι εξίσου έντονο, με αυξανόμενες γυναικοκτονίες (μετράμε ήδη 13 για το 2024) και περιστατικά βίας.

Η 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, μας υπενθυμίζει την ανάγκη για ενημέρωση και υποστήριξη των γυναικών που αντιμετωπίζουν ή φοβούνται ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν βία. Στην Ελλάδα, υπάρχουν διάφοροι φορείς και υπηρεσίες που προσφέρουν βοήθεια και στήριξη. Ακολουθεί ένας οδηγός με χρήσιμες πληροφορίες.

Πού να απευθυνθεί μία γυναίκα που αντιμετωπίζει βία

Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900

Η Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 είναι μια πανελλαδική, 24ωρη γραμμή άμεσης υποστήριξης για γυναίκες που είναι θύματα βίας ή που φοβούνται ότι μπορεί να πέσουν θύματα. Δημιουργήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων και αποτελεί βασικό εργαλείο αντιμετώπισης της έμφυλης βίας.

Τι προσφέρει:

Άμεση βοήθεια: Παρέχει ψυχοκοινωνική υποστήριξη από ειδικευμένους επιστήμονες, όπως ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.
Καθοδήγηση: Κατευθύνει τις γυναίκες σε συμβουλευτικά κέντρα, ξενώνες φιλοξενίας ή άλλες αρμόδιες υπηρεσίες.
Διακριτικότητα και ανωνυμία: Η επικοινωνία είναι εμπιστευτική, προσφέροντας στις γυναίκες την ασφάλεια που χρειάζονται για να μιλήσουν.
Διαθεσιμότητα: Η γραμμή λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων των αργιών.
Επικοινωνία με e-mail: Εκτός από την τηλεφωνική επικοινωνία, υπάρχει δυνατότητα αποστολής email στο [email protected], παρέχοντας μια εναλλακτική για όσες γυναίκες δεν μπορούν ή δεν αισθάνονται άνετα να καλέσουν.

Συμβουλευτικά κέντρα

Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΟΠΙΦ) είναι ο πρώτος δημόσιος φορέας που δημιούργησε και λειτουργεί Συμβουλευτικά Κέντρα για τη Βία κατά των Γυναικών. Υπάρχουν σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, όπως Αθήνα, Πειραιά, Ηράκλειο, Λαμία, Πάτρα, Τρίπολη, Ιωάννινα, Κέρκυρα, Κομοτηνή, Λάρισα, Μυτιλήνη και Ερμούπολη, Θεσσαλονίκη και Κοζάνη και παρέχουν ψυχοκοινωνική και νομική υποστήριξη.

Αθήνα
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:30 – 16:30
Νίκης 11, Αθήνα (Σύνταγμα), 105 57
210 3317305-6
[email protected]

Ομόνοια
Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 17:00
Κρατίνου 11-13 (2ος όροφος), Αθήνα (Ομόνοια), 105 52
210 5202800
[email protected]

Πειραιάς
Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 17:00
Λεωφ. Εθνάρχου Μακαρίου, Νέο Φάληρο, ΤΚ 185 47
210 4828970 & 210 4825372
[email protected]

Θεσσαλονίκη
Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 17:00
Αλεξανδρουπόλεως 10 (περιοχή Δυτική Είσοδος/City Gate), Θεσσαλονίκη, 546 27
2310 528984, 528988
[email protected]

Πάτρα
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Κανακάρη 101β, Πάτρα, 262 21
2610 620059
[email protected]

Λαμία
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Λεωνίδου 9-11, Λαμία, 351 00
22310 20059
[email protected]

Ηράκλειο
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Στενημάχου 3, Θέρισος, Τ.Κ. 712 01, Ηράκλειο
2810 341387
[email protected]

Τρίπολη
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Πλατεία Νέας Δημοτικής Αγοράς, Τρίπολη, 22100
2710 241814
[email protected]

Λάρισα
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Γαληνού 4, Λάρισα, Τ.Κ. 412 22
2410 535840
[email protected]

Μυτιλήνη
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Βουρνάζων 17, Τ.Κ. 811 00, Μυτιλήνη
22510 34470
[email protected]

Κομοτηνή
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (επί της δημοτικής αγοράς), Τ.Κ. 69 100 Κομοτηνή
25310 33290
[email protected]

Κέρκυρα
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Ε.Ο. Παλαιοκαστρίτσας 7, 49 100 Κέρκυρα
26610 47396
[email protected]

Σύρος
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Φολεγάνδρου 2, 84 100 Ερμούπολη
22810 76496
[email protected]

Ιωάννινα
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Μαρίκας Κοτοπούλη 68 , 45 445 Ιωάννινα
26510 77449
[email protected]

Κοζάνη
Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00 – 16:00
Μακεδονομάχων και Καρακάση, ΤΚ 50 100, Κοζάνη
24610 49672
[email protected]

Ξενώνες φιλοξενίας

Οι ξενώνες φιλοξενίας για κακοποιημένες γυναίκες αποτελούν ασφαλείς δομές που προσφέρουν προσωρινή στέγη και ολιστική υποστήριξη σε γυναίκες θύματα βίας και τα παιδιά τους. Στην Ελλάδα, αυτές οι δομές λειτουργούν υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, του Δήμου Αθηναίων ή άλλων δήμων και οργανισμών, όπως το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ). Οι ξενώνες παρέχουν ένα προστατευμένο περιβάλλον, όπου οι γυναίκες μπορούν να βρουν ηρεμία και να ξεφύγουν από επικίνδυνες καταστάσεις.

Τι προσφέρουν:

• Στέγη και προστασία: Παρέχουν ασφαλή διαμονή για τις γυναίκες και τα παιδιά τους, μακριά από τους δράστες.
• Ψυχοκοινωνική υποστήριξη: Εξειδικευμένοι επαγγελματίες, όπως ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, προσφέρουν στήριξη και ενδυνάμωση.
• Νομική βοήθεια: Παρέχεται καθοδήγηση για νομικά ζητήματα, όπως η υποβολή καταγγελιών ή η διεκδίκηση δικαιωμάτων.
• Επαγγελματική ενδυνάμωση: Ορισμένοι ξενώνες βοηθούν τις γυναίκες να ενταχθούν στην αγορά εργασίας ή να βρουν άλλες βιώσιμες λύσεις για την ανεξαρτητοποίησή τους.

Αστυνομία και εφαρμογή «panic button»

Η Ελληνική Αστυνομία έχει δημιουργήσει 73 επιτελικές Υπηρεσίες Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας, καθώς και 18 Γραφεία Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας ενώ τα πράγματα έχουν γίνει γενικότερα πιο αυστηρά, μετά και τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα έξω από το ΑΤ Αγίων Αναργύρων και την αύξηση των περιστατικών βίας κατά των γυναικών.

Ένα πολύ χρήσιμο «όπλο άμυνας» για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν το φόβο ενδοοικογενειακής βίας ή έχουν πέσει θύματα είναι η εφαρμογή «Panic Button», που λειτουργεί δωρεάν και τους επιτρέπει να ειδοποιούν άμεσα την αστυνομία. Με το πάτημα ενός κουμπιού, αποστέλλεται αυτόματα σύντομο μήνυμα στην αστυνομία ή σε άλλες ειδικές υπηρεσίες, ενώ εντοπίζεται η θέση της χρήστριας μέσω GPS. Η εφαρμογή διατίθεται από τα αστυνομικά τμήματα και τα γραφεία ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και από τα συμβουλευτικά κέντρα του δικτύου της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων.

Οργανώσεις και συλλογικότητες

Πέρα από τις κρατικές δομές, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και οι συλλογικότητες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη γυναικών που έχουν υποστεί βία ή διακρίσεις. Αυτές οι οργανώσεις προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες, εστιάζουν στην ενδυνάμωση των γυναικών και προωθούν την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για την έμφυλη βία και την ισότητα των φύλων.

«Καταφύγιο Γυναίκας»: Οργάνωση που ειδικεύεται στην παροχή ψυχολογικής και νομικής υποστήριξης σε γυναίκες που έχουν υπάρξει θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Παρέχει ασφαλές περιβάλλον και προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες που ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και την αυτονομία των γυναικών. Επίσης, συνεργάζεται με άλλες οργανώσεις και δημόσιες υπηρεσίες για την παραπομπή των γυναικών σε κατάλληλες δομές ή υπηρεσίες που ταιριάζουν στις ανάγκες τους. Το «Καταφύγιο Γυναίκας» αποτελεί ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για θύματα που αναζητούν άμεση βοήθεια και υποστήριξη.

Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ): Συλλογικότητα με μακρά ιστορία στην υποστήριξη των γυναικών και της ισότητας. Ιδρύθηκε το 1976 και έκτοτε αγωνίζεται για την εξάλειψη της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης των γυναικών. Η ΟΓΕ συντονίζει τη δράση εκατοντάδων συλλόγων και ομάδων γυναικών σε όλη τη χώρα, παρέχοντας εκπαίδευση, ενδυνάμωση και ενημέρωση. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις κοινωνικές ανισότητες και την πρόσβαση των γυναικών στην εργασία, την υγεία και την παιδεία.

SolidarityNow: Υποστηρίζει γυναίκες θύματα βίας μέσα από προγράμματα ψυχοκοινωνικής και νομικής υποστήριξης.

Κέντρο Διοτίμα: Εξειδικεύεται σε θέματα έμφυλης βίας, παρέχοντας νομική υποστήριξη και διοργανώνοντας εκπαιδευτικά προγράμματα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών.

Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας: Δίνει έμφαση στην ευαισθητοποίηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των γυναικών και την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας.

Μαθήματα αυτοάμυνας

Ένα επιπλέον βήμα προς την αυτοδυναμία και την προστασία των γυναικών από καταστάσεις βίας είναι η εκμάθηση τεχνικών αυτοάμυνας. Μαθήματα αυτοάμυνας σχεδιασμένα ειδικά για γυναίκες προσφέρουν όχι μόνο πρακτικές δεξιότητες, αλλά και την αυτοπεποίθηση που απαιτείται για να αντιμετωπιστούν δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, παρέχονται δωρεάν ή οικονομικά προσιτά προγράμματα αυτοάμυνας από δήμους, πολιτιστικά κέντρα ή εξειδικευμένες σχολές πολεμικών τεχνών. Αυτά τα μαθήματα διδάσκουν βασικές τεχνικές απεγκλωβισμού και αποφυγής, ενώ παράλληλα ενισχύουν την αίσθηση ασφάλειας και αυτοεκτίμησης των συμμετεχουσών. Η συμμετοχή σε τέτοια προγράμματα μπορεί να είναι ένα καθοριστικό βήμα για την ενδυνάμωση των γυναικών απέναντι στην έμφυλη βία.