Ο πόλεμος στην Ουκρανία και αυτός στη Λωρίδα της Γάζας έχουν να μάς διδάξουν πολλά επί του πεδίου, αλλά, παράλληλα, έχουν δημιουργήσει μια εκρηκτική γεωπολιτική κατάσταση. Ενδεχομένως να έχουν ανοίξει οι ορέξεις κάποιων για αλλαγή συνόρων. «Αν είναι να γίνει κάτι, θα γίνει την επόμενη πενταετία», σημειώνει ο Γιώργος Φίλης.
Με αφορμή την επαναξιολόγηση στα εξοπλιστικά και τις Ένοπλες Δυνάμεις του αύριο, ο διδάκτωρ γεωπολιτικής και καθηγητής διεθνών σχέσεων βρέθηκε στο στούντιο του Newsbeast. Ο κύριος Φίλης, ενώ ξεκαθαρίζει πως «δε χρειαζόμαστε περισσότερα από τους Τούρκους, αλλά χρειαζόμαστε έξυπνες λύσεις», εντοπίζει στο Ναυτικό το μεγαλύτερο πρόβλημα των Ενόπλων Δυνάμεων. «Στο Ναυτικό θα παιχτεί ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας. Στις θάλασσες της ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου. Κι όταν εμείς δε θα είμαστε εκεί, η Κύπρος θα γίνει δορυφόρος κι εμείς θα αντιμετωπίσουμε τεράστιο ζήτημα», λέει.
Ακολουθούν τα σημαντικότερα σημεία της συζήτησης:
«Η εθνική άμυνα δεν πρέπει να έχει ιδεολογικό πρόσημο»
«Η εθνική άμυνα δεν πρέπει να έχει ιδεολογικό πρόσημο. Πρέπει να έχει εθνικό πρόσημο, είτε είσαι κεντροαριστερός, κεντροδεξιός, είτε δεξιός, ή αριστερός. Να φάμε τα μουστάκια μας για τα άλλα θέματα, τα εσωτερικά, αφού πρώτα έχουμε καλύψει τα σύνορα και την ασφάλειά μας».
«Δεν πρέπει να μειώσουμε τις κύριες μονάδες μάχης»
«Πρέπει να διδαχτούμε από τα μέτωπα που έχουν ανοίξει. Χρειαζόμαστε αλλαγές στις Ένοπλες Δυνάμεις, γιατί ο πόλεμος δεν είναι ίδιος, όπως θεωρούσαμε πριν 15-20 χρόνια. Έχει αλλάξει η τεχνολογία. Έχει αλλάξει το δόγμα μάχης με τα μη επανδρωμένα ρομποτικά οχήματα. Αυτό δεν σημαίνει, επ’ ουδενί, πως πρέπει να μειώσουμε τις κύριες μονάδες μάχης – τα σκάφη μας, τα αεροπλάνα μας, τα άρματα μάχης. Οι νέες τεχνολογίες πάνε μαζί. Δεν αντικαθιστά το ένα τ’ άλλο».
«Θα μας πάρει μια γενιά»
«Να αναγεννήσουμε την ελληνική αμυντική βιομηχανία, η οποία δεν υπάρχει επί της ουσίας, όταν ο Τούρκος αυτή τη στιγμή, κατά 75 με 80% των συστημάτων που χρησιμοποιεί, έχει αυτοδυναμία. Όταν εμείς θα χρειαστεί σε μία κρίση με την Τουρκία να πάρουμε 100 πυραύλους, ο Τούρκος μπορεί να φτιάξει τους δικούς του και να έχει την κρίσιμη στιγμή την ποσότητα που χρειάζεται. Αυτό θα μας πάρει μια γενιά. Το πρόβλημά μας είναι στο τώρα».
«Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι στο Ναυτικό»
«Στην Αεροπορία είναι δρομολογημένη η κατάσταση. Όπως φαίνεται πως θα εξελιχθούν τα πράγματα τα επόμενα χρόνια, θα έχουμε την αεροπορική υπεροχή σε ποιοτικό επίπεδο και την απόλυτη ισορροπία σε αριθμητικό. Το μεγάλο μας πρόβλημα, ειδικά αυτή τη στιγμή, είναι στο Πολεμικό Ναυτικό. Ο κύριος Δένδιας είπε πως θα αναστέλλονται κάποια βασικά προγράμματα, ειδικά του Πολεμικού Ναυτικού. Στην προκειμένη περίπτωση, έχει να κάνει με τις κορβέτες, για να επαναξιολογηθεί όλη η κατάσταση και τι χρειαζόμαστε. Δεν είπε ότι δε θα πάρουμε τις κορβέτες. Είπε ότι δεν είναι δυνατόν να μην έχουμε δική μας σχεδίαση και ανάπτυξη σκαφών επιφανείας πολεμικού ναυτικού. Πολύ σωστά, αλλά για να γίνει αυτό, είτε να πάρουμε κάποια συμπαραγωγή με ξένο συνεταίρο ή να αναπτύξουμε δικό μας σχέδιο, το οποίο θα πάρει χρόνια… Γι’ αυτό μίλησε για την ατζέντα 2030. Αν ισχύει όπως το είπε, στο Ναυτικό θα αρχίσουμε να βλέπουμε φως τότε. Το ερώτημα το μεγάλο είναι “τι κάνουμε μέχρι το 2030;”. Έχουμε ζήτημα».
«Δεν μπορεί να έχεις κυβερνήτη φρεγάτας με 1.500 ευρώ»
«Τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων δεν έχουν αξιολογηθεί από το ελληνικό κράτος. Τι λαμβάνουν γι’ αυτό που δίνουν. Δεν μπορεί να έχεις κυβερνήτη φρεγάτας με 1.500 ευρώ. Όπως δε γίνεται να έχει πιλότο πολεμικού αεροσκάφους με 1.500 ευρώ. Αυτό γινόταν στη Σοβιετική Ένωση της πτώσης».
«Αν γίνει κάτι, θα γίνει αυτή την πενταετία»
«Η αλλαγή στα εξοπλιστικά σημαίνει καθυστέρηση. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ισορροπία. Το πρόβλημα είναι τι θα γίνει σε τέσσερα-πέντε χρόνια. Δεν πρέπει να καθυστερήσουμε. Επικροτώ ότι χρειαζόμαστε δικές μας σχεδιάσεις μετά το 2030, για τα ρομποτικά και τα νέα δόγματα μάχης, όμως, πρέπει να βρούμε ενδιάμεση λύση τώρα. Η ένστασή μου είναι ότι δεν μπορούμε να πάμε τα επόμενα πέντε χρόνια χωρίς να το έχουμε εξασφαλίσει. Γιατί τώρα θα γίνει… Αν γίνει κάτι, θα γίνει αυτή την πενταετία λόγω της ευρύτερης γεωπολιτικής κατάστασης. Τώρα είναι που παίζονται τα σύνορα. Δεν είναι απλά τα πράγματα. Στο Ναυτικό θα παιχτεί ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας. Στις θάλασσες της ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου. Κι όταν εμείς δε θα είμαστε εκεί, η Κύπρος θα γίνει δορυφόρος κι εμείς θα αντιμετωπίσουμε τεράστιο ζήτημα».
«Στο Αιγαίο είμαστε οικοδεσπότες, χρειαζόμαστε έξυπνες λύσεις»
«Για να είμαστε ξεκάθαροι: με λιγότερες κύριες μονάδες μάχης επιφανείας από τους Τούρκους μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας. Για ποιο λόγο; Γιατί στο Αιγαίο είμαστε οικοδεσπότες. Στο Αιγαίο έχουμε τα αβύθιστα αεροπλανοφόρα, που είναι τα νησιά μας και στο Αιγαίο έχει αποδειχτεί ότι με φθηνά ή λιγότερο ακριβά πυραυλικά συστήματα μπορούμε να τους δημιουργήσουμε άρνηση περιοχής. Αποτροπή διά της αρνήσεως. Ο Τούρκος πάει να καταλάβει, εμείς πρέπει να αμυνθούμε. Δε χρειαζόμαστε περισσότερα από τους Τούρκους, αλλά χρειαζόμαστε έξυπνες λύσεις».
Ο Γιώργος Φίλης στο στούντιο του Newsbeast
Το podcast σε ηχητικό