Τράπεζα Πειραιώς: Ρεκόρ αυξήσεων στις τιμές των αγροτικών προϊόντων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία

Ισχυρό κύμα αυξήσεων στις διεθνείς τιμές των αγροτικών προϊόντων, με το σιτάρι, το καλαμπόκι και τη σόγια να καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά αποτυπώνει η Τράπεζα Πειραιώς στο Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων  σύμφωνα με το οποίο οι ανοδικές τάσεις θα συνεχιστούν

Όπως επισημαίνεται στο Δελτίο:

• για τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για την έκταση της διαταραχής στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή.
• για τη ζάχαρη, η αγορά εκτιμά πιθανό έλλειμμα ζάχαρης το 2022/23, ευνοώντας την τιμή της. Η μειωμένη παραγωγή και η αυξημένη κατανάλωση, λαμβανομένου του covid-19, συνεχίζει να υποστηρίζει θετικά την τιμή του χυμού.
• για το βαμβάκι, η αυξημένη ζήτηση από την Κίνα και η παρατεταμένη ξηρασία στη Νότια Αμερική επιδρούν θετικά στην τιμή του.
• το ρύζι, δύναται να υποκαταστήσει το ακριβό σιτάρι, λόγω της σχετικά χαμηλής τιμής του, στο πλαίσιο της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας
• Το υψηλό κόστος ζωοτροφών πιθανά να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με ενίσχυση της τιμής του.

Οι αναλυτές της τράπεζας σημειώνουν ότι η αναταραχή που δημιουργήθηκε εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με την αγορά, θα χρειαστεί καιρό για να ομαλοποιηθεί, υπογραμμίζοντας ότι στο μεσοδιάστημα, οι προκλήσεις είναι πολλές με τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, το αυξημένο κόστος λιπασμάτων και την ενέργεια να αποτρέπουν την πιθανή συνέχιση των καλλιεργειών.

Στο Δελτίο παρατίθενται εκτιμήσεις για τη πορεία της παγκόσμιας παραγωγής και των τιμών 7 αγροτικών προϊόντων καθώς και των βοοειδών. Αναλυτικότερα

Σιτάρι. Οι παγκόσμιες προοπτικές για την αγορά σιταριού το 2021/22, σύμφωνα με την έκθεση του USDA, αφορούν υψηλότερη παραγωγή, μειωμένο εμπόριο και κατανάλωση και μεγαλύτερα αποθέματα. Πιο συγκεκριμένα, η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται ενισχυμένη, προερχόμενη από αύξηση της παραγωγής για την Αυστραλία (+2,3 εκατ. τόνους σε 36,3 εκατ. τόνους). Οι παγκόσμιες εξαγωγές προβλέπονται μειωμένες σε 203,1 εκατ. τόνους (Ουκρανία -4 εκατ. τόνους σε 20 εκατ. τόνους και Ρωσία -3 εκατ. τόνους σε 32 εκατ. τόνους), καθώς το πολεμικό σκηνικό Ρωσίας-Ουκρανίας αναμένεται να διαταράξει σημαντικά τις εξαγωγές από τη Μαύρη Θάλασσα, πλήττοντας το παγκόσμιο εμπόριο, ενώ και οι εισαγωγές προβλέπεται να συρρικνωθούν, λόγω των υψηλών τιμών. Ωστόσο, ο ισχυρός ρυθμός εξαγωγών της Ινδίας αναμένεται να συνεχιστεί, λόγω των άφθονων αποθεμάτων της και των σχετικά χαμηλών τιμών διάθεσής του. Η παγκόσμια κατανάλωση για το 2021/22 αναμένεται ελαφρά μειωμένη κατά 0,8 εκατ. τόνους σε 787,3 εκατ. τόνους, ενώ τα παγκόσμια αποθέματα προβλέπονται αυξημένα κατά 3,3 εκατ. τόνους σε 281,5 εκατ. τόνους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, ο πόλεμος έχει ουσιαστικά δημιουργήσει μια αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές σιτηρών, με τις προοπτικές να παραμένουν ζοφερές, όσον αφορά τη διάρκεια του πολέμου και την περίοδο της ανοιξιάτικης σποράς, ειδικά στη Ρωσία και Ουκρανία, εντείνοντας περαιτέρω τις ανησυχίες και την αβεβαιότητα, για σημαντικό έλλειμμα προσφοράς στην αγορά.

Ζάχαρη. Σύμφωνα με προβλέψεις του USDA, η παραγωγή ζάχαρης από τις ΗΠΑ για το 2021/22 αναθεωρήθηκε πτωτικά σε 9,384 εκατ. τόνους, προερχόμενη από πτωτική αναθεώρηση στην παραγωγή ζαχαροκάλαμου (3,996 εκατ. τόνους από 4,041 εκατ. τόνους) και ζαχαρότευτλου (5,389 εκατ. τόνους από 5,401 εκατ. τόνους). Οι συνολικές εισαγωγές αναμένονται ελαφρώς ενισχυμένες σε 3,043 εκατ. τόνους, με τις εξαγωγές να παραμένουν στο επίπεδο του προηγούμενου μήνα. Η παγκόσμια κατανάλωση προβλέπεται να ενισχυθεί σε 12,441 εκατ. τόνους (από 12,341 εκατ. τόνους). Τα αποθέματα προβλέπονται μειωμένα σε 1,690 εκατ. τόνους (από 1,817 εκατ. τόνους), διαμορφώνοντας τον δείκτη αποθέματα προς κατανάλωση σε 13,6% από 14,7%. Για το Μεξικό, αναθεωρήθηκαν ελαφρά πτωτικά οι προβλέψεις για την προσφορά και τη χρήση ζάχαρης (7, 082 εκατ. τόνους και 6,163 εκατ. τόνους), ενώ οι εισαγωγές και οι εξαγωγές παρέμειναν αμετάβλητες. Η γεωπολιτική κρίση και η πιθανότητα συνέχισης του covid-19 ενδέχεται να μειώσουν τις προοπτικές της ζήτησης, με την αγορά να εκτιμά πιθανό έλλειμμα ζάχαρης το 2022/23 (2,35 εκατ. τόνων), κάτι που αναμένεται να ενισχύσει τις τιμές της.

Καλαμπόκι. Η πρόσφατη ρωσοουκρανική κρίση αύξησε σημαντικά την αβεβαιότητα του γεωργικού εφοδιασμού για το καλαμπόκικαι τη ζήτησή του. Οι τελευταίες εκτιμήσεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ για την παγκόσμια παραγωγή καλαμποκιού το 2021/22 αναθεωρήθηκαν ελαφρώς ανοδικά σε 1,206.1 εκατ. τόνους (+0,8 εκατ. τόνους), προερχόμενη κυρίως από την Ινδία (+2,5 εκατ. τόνους), καθώς οι υψηλές στρεμματικές αποδόσεις και η αύξηση της παραγωγής οδήγησαν την παραγωγή καλαμποκιού σε επίπεδα ρεκόρ, και λιγότερο από τη Ρωσία (+0,2 εκατ. τόνους). Σε επίπεδο εξαγωγών, αναθεωρήθηκαν πτωτικά οι ουκρανικές εξαγωγές, κοντά στο -18%, διαμορφώνοντας αυτές σε 27,5 εκατ. τόνους (από 33,5 εκατ. τόνους), λόγω της συνέχισης της σύρραξης, καθώς και του αποκλεισμού των λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα. Το παγκόσμιο εμπόριο αναμένεται μειωμένο κατά 2,4 εκατ. τόνους για το 2021/22, με τις εισαγωγές της Κίνας να αναθεωρούνται ανοδικά. Σημαντική ενίσχυση των εξαγωγών αναμένεται για τις ΗΠΑ, (+2,0 εκατ. τόνους σε 63,5 εκατ. τόνους), την Αργεντινή, τη Βραζιλία (+0, 5 εκατ. τόνους), τη Νότια Αφρική (+0,3 εκατ. τόνους). Η υψηλή τιμή του καλαμποκιού πιθανά να επιβραδύνει τις αγορές, με εξαίρεση την Κίνα. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές του καλαμποκιού θα παραμείνουν, με τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα να συνεχίζονται και τις ανησυχίες για τις ανοιξιάτικες καλλιέργειες καλαμποκιού στην Ουκρανία να βρίσκονται στο επίκεντρο.

Πορτοκάλι. Η παγκόσμια παραγωγή πορτοκαλιούγια το 2021/22, σύμφωνα με προβλέψεις του USDA, αναθεωρήθηκε ελαφρώς πτωτικά στην περιοχή της Φλόριντα σε 41,2 εκατ. κουτιά πορτοκαλιών (από 43,5 εκατ. κουτιά στην προηγούμενη έκθεσή του), μειωμένη κατά 22% από την τελική παραγωγή της περασμένης σεζόν. Λόγος της πτωτικής αναθεώρησης είναι η παραμονή των συνθηκών ξηρασίας στην περιοχή της Φλόριντα με περιστασιακές βροχοπτώσεις, καθώς η συγκομιδή συνεχίζεται. Παράλληλα, οι λιανικές πωλήσεις χυμού πορτοκαλιού αναμένονται αυξημένες, καθώς η επανεμφάνιση κρουσμάτων κορονοϊού ευνοεί την κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού. Με βάση τις παραπάνω εκτιμήσεις, οι διαχειριστές ενίσχυσαν σημαντικά τις θέσεις αγοράς τους, την εβδομάδα που έληξε στις 8 Μαρτίου, κατά 473, συνολικά σε 2.498, φτάνοντας αυτές σε υψηλό ενός μηνός, υποδηλώνοντας πιθανή περαιτέρω ενίσχυση της τιμής του χυμού.

Βαμβάκι. Οι τελευταίες εκτιμήσεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ για την παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού το 2021/22 αναθεωρήθηκαν ελαφρώς πτωτικά σε 119,9 εκατ. μπάλες, οριακά χαμηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη. Οι προσδοκίες παραγωγής είναι γενικά ευνοϊκές για τις μεγάλες χώρες, με εξαίρεση την Κίνα (27 εκατ. μπάλες -8,5% από το 2020/21) και την Ινδία (25,5 εκατ. μπάλες -4% από το 2020/21). Τα παγκόσμια αποθέματα προβλέπονται σε 82,6 εκατ. μπάλες, τα χαμηλότερα 3ετίας, ενώ η παγκόσμια κατανάλωση προβλέπεται σε 124,5 εκατ. μπάλες (+2% από το 2020/21), καθώς η ζήτηση για προϊόντα βαμβακιού συνεχίζει να βελτιώνεται, παρά το σχετικά υψηλό επίπεδο τιμών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Κίνας, όπου έχει ενισχυθεί η ζήτηση βαμβακιού, σκαρφαλώνοντας σε επίπεδα ρεκόρ, ενώ και οι εξαγωγές των ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 34% τις τελευταίες εβδομάδες. Η αγορά βαμβακιού συνεχίζει να κινείται με βάση τις αυξημένες προσδοκίες της ζήτησης και των μειωμένων αποθεμάτων, κυρίως στα νότια τμήματα της Αμερικής, λόγω ξηρών καιρικών συνθηκών, κάτι που αναμένεται να συνεχίσει να ευνοεί την τιμή του βαμβακιού.

Σόγια. Η παγκόσμια παραγωγή σόγιας για το 2021/22, σύμφωνα με στοιχεία του USDA, αναμένεται να κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα, όπως οι εξαγωγές και τα αποθέματα. Πιο συγκεκριμένα, η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να διαμορφωθεί σε 353,8 εκατ. τόνους (Βραζιλία -7 εκατ. τόνους, Αργεντινή -1,5 εκατ. τόνους, Παραγουάη -1 εκατ. τόνους), λόγω επιδείνωσης των καιρικών συνθηκών. Παράλληλα, προβλέπεται χαμηλότερη παραγωγή σε σύνθλιψη σόγιας (-7 εκατ. τόνους), με την Ουκρανία να εκτιμάται μειωμένη (-2,2 εκατ. τόνους), ενώ, ως αντιστάθμισμα των παραπάνω μειώσεων, φαίνεται να αποτελεί η ενίσχυση εισαγωγών σογιέλαιου από την Ινδία. Οι πιο σφιχτές προμήθειες και οι ιδιαίτερα υψηλές τιμές αναμένεται να μειώσουν την παγκόσμια ζήτηση, με το παγκόσμιο εμπόριο να προβλέπεται σε 158,6 εκατ. τόνους (-6,4 εκατ. τόνους) και τα αποθέματα σε 90,0 εκατ. τόνους (-2,9 εκατ. τόνους). Εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για πιθανή συνέχιση της ανόδου των τιμών της σόγιας, καθώς η ανοιξιάτικη φύτευση στην Ουκρανία παραμένει αβέβαιη, με τον πόλεμο να παραμένει και τις καιρικές συνθήκες (κρύο για πρώιμη φύτευση) να επιδρούν επιπλέον θετικά στην τιμή της.

Ρύζι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του USDA, οι παγκόσμιες προοπτικές για την αγορά του ρυζιού το 2021/22 αφορούν υψηλότερη παραγωγή, κατανάλωση, αποθέματα και αυξημένο εμπόριο. Η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται ενισχυμένη κατά 4,9 εκατ. τόνους σε 701,6 εκατ. τόνους, προερχόμενη από την Ινδία (+2,1 εκατ. τόνους σε 124,4 εκατ. τόνους), λόγω ευνοϊκής περιόδου μουσώνων. Παράλληλα, η παγκόσμια κατανάλωση προβλέπεται ενισχυμένη κατά 0,7 εκατ. τόνους σε 511,1 εκατ. τόνους, όπως και το παγκόσμιο εμπόριο (51,3 εκατ. τόνους), λόγω των μεγαλύτερων εξαγωγών από Ινδία (20,5 εκατ. τόνους) και Ταϊλάνδη. Τα παγκόσμια αποθέματα εκτιμώνται κοντά στους 190,5 εκατ. τόνους (+4,2 εκατ. τόνους), προερχόμενα από Ινδία και Ταϊλάνδη. Καθώς οι τιμές του σιταριού εκτινάχθηκαν σε νέα ιστορικά υψηλά, η αγορά εκτιμά ότι το ρύζι θα μπορούσε να υποκαταστήσει το σιτάρι, ως πηγή αμύλου, βραχυπρόθεσμα, κάτι το οποίο αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην τιμή του, με τις αλυσίδες εφοδιασμού να έχουν γίνει σχετικά πιο ανθεκτικές μετά την πανδημία και τα κράτη να επιδιώκουν διαφοροποίηση για την ενίσχυση της επισιτιστικής τους ασφάλειας.

Βοοειδή. Σύμφωνα με την έκθεση του USDA, η παραγωγή βοοειδών για το 2021/22 αναθεωρήθηκε προς τα πάνω, με τον αναμενόμενο ρυθμό σφαγής να παρουσιάζει αύξηση κατά 12,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Παράλληλα, οι εξαγωγές βόειου κρέατος των ΗΠΑ αναμένονται να σημειώσουν άνοδο κατά 17% από πέρυσι και κατά 21% από τον μέσο όρο της 5ετίας με την Κίνα, τη Ν. Κορέα και την Ταιβάν να πρωταγωνιστούν, αντισταθμίζοντας τις μειωμένες αγορές από το Μεξικό, τον Καναδά, το Χονγκ Κόνγκ και την Ιαπωνία. Αντίστοιχα, και οι εισαγωγές προβλέπονται κατά 57% αυξημένες από έτος σε έτος και 47% πάνω από τον μέσο όρο 5ετίας, με τη Βραζιλία να κατέχει ηγετική θέση. Εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο ότι το υψηλό κόστος των ζωοτροφών, ως συνέπεια των υψηλών τιμών στα σιτηρά, πιθανά να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος στην αγορά, κάτι που αναμένεται να επιδράσει θετικά στην τιμή του.