Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα την έναρξη διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς με στόχο την ενίσχυση και βελτίωση του συστήματος που διέπει το ΦΠΑ στην Ε.Ε., προς όφελος των πολιτών, των επιχειρήσεων και των κρατών-μελών.

Σκοπός είναι να δοθεί σε όλους τους ενδιαφερομένους η δυνατότητα να εκφράσουν τις σκέψεις και τις απόψεις τους σχετικά με τα προβλήματα που υπάρχουν σήμερα όσον αφορά το ΦΠΑ, και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Προθεσμία για την κατάθεση των παρατηρήσεων είναι η 31η Μαΐου 2011, ενώ προβλέπεται ότι στη συνέχεια η Επιτροπή θα επανέλθει στα τέλη του 2011 με προτάσεις για το μελλοντικό σύστημα ΦΠΑ.

Σχολιάζοντας την πρωτοβουλία της Επιτροπής, ο αρμόδιος για θέματα φορολογίας επίτροπος Αλγκιρντας Σεμέτα δήλωσε:

«Χρειαζόμαστε ένα σύστημα ΦΠΑ απλό, σύγχρονο και αποτελεσματικό για τον 21ο αιώνα. Ο ΦΠΑ καταβάλλεται από τους πολίτες, εισπράττεται από τις επιχειρήσεις και είναι μια κύρια πηγή εισοδήματος για τα κράτη-μέλη, επομένως όλοι έχουν συμφέρον για αυτόν τον φόρο. Παροτρύνω τους πολίτες να φροντίσουν ώστε να ακουστούν οι φωνές τους σε αυτές τις διαβουλεύσεις, ώστε να μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι το μελλοντικό σύστημα ΦΠΑ θα λειτουργεί καλύτερα για τον καθένα».

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το ισχύον καθεστώς που διέπει το ΦΠΑ και καθιερώθηκε πριν από 40 χρόνια, δεν ανταποκρίνεται πλέον στις ανάγκες μιας σύγχρονης οικονομίας, που έχει ως κινητήρια δύναμη τις υπηρεσίες και είναι βασισμένη στην τεχνολογία. Η πολυπλοκότητα του σημερινού συστήματος ΦΠΑ συνεπάγεται περιττές δαπάνες και βάρη για τους φορολογούμενους και τις υπηρεσίες, και εμπόδια για την εσωτερική αγορά. Επιπλέον, ορισμένες αδυναμίες μέσα στο σύστημα ΦΠΑ το καθιστούν ευάλωτο στην απάτη και τη φοροδιαφυγή. Για τους λόγους αυτούς, επιβάλλεται, όπως εκτιμά η Επιτροπή, η θεμελιώδης αναθεώρηση του συστήματος ΦΠΑ.

Η Επιτροπή εκτιμά ακόμη ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση ανέδειξε το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο ΦΠΑ για την εξασφάλιση οικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης. Ο ΦΠΑ είναι μια σημαντική πηγή εσόδων για τα κράτη- μέλη (μέχρι 20% των συνολικών φορολογικών εσόδων) και αναμένεται μάλιστα ότι θα γίνει ακόμη σημαντικότερη στο βαθμό που η ύφεση και η γήρανση του πληθυσμού θα έχουν επιπτώσεις στις άλλες πηγές εσόδων. Επιπλέον, όπως προκύπτει από τις οικονομικές μελέτες, οι φόροι κατανάλωσης είναι από τους πιο φιλικούς προς την ανάπτυξη, ενώ ένα ισχυρό σύστημα ΦΠΑ θα μπορούσε να συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη στην Ευρώπη. Είναι, επομένως, πολύ σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι το σύστημα ΦΠΑ της Ε.Ε. είναι απολύτως λειτουργικό και αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητές του.

Στις διαβουλεύσεις που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα θα τεθούν μια σειρά από βασικά ζητήματα. Κατ’ αρχήν θα τεθεί το ερώτημα εάν πρέπει να αναμορφωθούν οι βασικές αρχές του τρέχοντος συστήματος ΦΠΑ, και εάν τα αγαθά και οι υπηρεσίες πρέπει να φορολογούνται στο κράτος μέλος προέλευσης ή εκεί όπου πωλούνται.

Πρόκειται να εξεταστούν επίσης συγκεκριμένα ζητήματα που έχουν ανακύψει με την πάροδο των ετών, όπως είναι εάν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ εξακολουθούν να έχουν νόημα σήμερα, εάν οι κανόνες για τις εκπτώσεις φόρου είναι αρκετά ουδέτεροι, εάν και πώς μπορεί το σύστημα να καταστεί πιο αδιάβλητο έναντι της απάτης, και πώς μπορεί να μειωθεί η γραφειοκρατία στις συναλλαγές ΦΠΑ.

Αυτό που απασχολεί επίσης είναι πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί η είσπραξη του ΦΠΑ προκειμένου να κλείσει το χάσμα των 100 δισ.. ευρώ σε έσοδα από ΦΠΑ που δεν καταβάλλονται στην Ε.Ε.