Χωρίς φρένα συνεχίζεται το ράλι τιμών στην αγορά, «γονατίζοντας» τα νοικοκυριά που βρίσκονται αντιμέτωπα με νέο κύμα ακρίβειας. Η τιμή του πετρελαίου έκανε νέο άλμα ενώ ανοδικά κινούνται οι τιμές σε βασικά είδη διατροφής όπως τα οπωροκηπευτικά λόγω των καταστροφών που προκάλεσε στην παραγωγή η κακοκαιρία Ελπίδα. Παράγοντες της αγοράς μιλούν για νέο κύμα ανατιμήσεων σε αγαθά και υπηρεσίες που θα φθάσει έως 30%, οι αγρότες παραγωγοί ανεβάζουν τις τιμές σε φρούτα, λαχανικά και άλλα προϊόντα λόγω των ζημιών στις καλλιέργειες ενώ έμποροι και πρατηριούχοι προβλέπουν ότι η λιανική τιμή πώλησης της βενζίνης θα αγγίξει ακόμα και τα 2 ευρώ το λίτρο.
Τα πληθωριστικά σύννεφα πυκνώνουν στον ορίζοντα εντείνοντας τις ανησυχίες του οικονομικού επιτελείου και βάζοντας στο τραπέζι σενάρια για πρόσθετα μέτρα στήριξης.
Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι θα συνεχιστούν οι υψηλές πτήσεις για τον πληθωρισμό τουλάχιστον στο πρώτο τρίμηνο του έτους με την αποκλιμάκωση να τοποθετείται προς το τέλος του εξαμήνου. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εμφανώς προβληματισμένος εκτίμησε ότι ο πληθωρισμός θα κινείται στη περιοχή του 5% έως και το Μάρτιο ενώ παραδέχθηκε ότι οι αρχικές προβλέψεις δεν επιβεβαιώθηκαν κάνοντας λόγο για πληθωρισμό της τάξης του 1,5-2% στο σύνολο του έτους έναντι στόχου για 1% που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό που ψηφίσθηκε τον Δεκέμβριο.
Μέτρα στήριξης
Στο οικονομικό επιτελείο αφήνουν ανοιχτό παράθυρο για πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και των αγροτών. Ωστόσο οι παρεμβάσεις θα είναι με μέτρο και στοχευμένες. Ήδη, η κυβέρνηση εξετάζει την αύξηση των επιδοτήσεων των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος για συγκεκριμένους κλάδους που πλήττονται ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και η κάλυψη μεγαλύτερου μέρους των επιβαρύνσεων για τα νοικοκυριά.
Την ίδια ώρα οι εκπρόσωποι της αγοράς ζητούν αναστολές στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, περαιτέρω «κούρεμα» των ποσών απο τις επιστρεπτέες προκαταβολές και μειώσεις φόρων λόγω πτώσης του τζίρου και περιορισμό της ρευστότητας. Αν και ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι τα περιθώρια για ενισχύσεις είναι στενά και ότι η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στο κεντρικό δημοσιονομικό στόχο για δραστική μείωση του ελλείμματος το τρέχον έτος με την μαζική απόσυρση των οριζόντιων μέτρων ωστόσο αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης τόσο στο υγειονομικό όσο και στο πληθωριστικό πεδίο.
«Όλα τα αξιολογούμε, θα δούμε πως θα διαμορφωθεί η κατάσταση τους επόμενους μήνες» επισημαίνει ο Χρήστος Σταϊκούρας λέγοντας ότι «με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχουν αλλαγές» στην πολιτική των μέτρων στήριξης. «Αν ωστόσο υπάρχουν αρνητικές εξελίξεις στο πεδίο των κρίσεων», πρόσθεσε, «ανάλογα και με την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού θα εξετασθεί τι μέτρα μπορεί να ληφθούν».
Κάμψη στα έσοδα
Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες τον Ιανουάριο εμφανίσθηκαν αρρυθμίες στα έσοδα του προϋπολογισμού γεγονός που αποδίδεται κυρίως στις αναστολές πληρωμών φόρων και τελών μετά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων-ανάχωμα στην εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον.
Το εκρηκτικό κοκτέιλ της πανδημίας και του πληθωρισμού προκαλεί παρενέργειες στην πραγματική οικονομία και την ανάπτυξη. Αρμόδια στελέχη εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι η κρίση είναι προσωρινή και σε καμία περίπτωση δεν θα ανακόψει την αναπτυξιακή τροχιά απλά να τη φρενάρει χαρακτηρίζοντας ιάσιμες τις ουλές στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του υπουργού Οικονομικών για τις παρενέργειες στην ανάπτυξη σε «εικόνα που πρόσκαιρα θολώνει λόγω των δίδυμων κρίσεων αλλά δεν ξεθωριάζει γιατί υπάρχουν ισχυρά θεμέλια».