Ένας από τους πονοκέφαλους της φορολογικής δήλωσης που ταλαιπωρεί κάθε χρόνο χιλιάδες φορολογούμενους είναι το τεκμήριο της κατοικίας. Και αυτό γιατί πολλοί φορολογούμενοι με μικρά εισοδήματα πιάνονται στην τσιμπίδα του και φορολογούνται για μεγαλύτερο εισόδημα από το πραγματικό τους επειδή διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη ή δωρεά παραχωρούμενη κατοικία. Σε κάθε περίπτωση, η κατοικία στη οποία διαμένετε αποτελεί τεκμήριο το οποίο υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια και την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται. Οι νέες αντικειμενικές αξίες που ενεργοποιήθηκαν από την Πρωτοχρονιά αγγίζουν και το τεκμήριο της κατοικίας. Μόνο που θα αποτυπωθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2020 καθώς οι φετινές φορολογικές δηλώσεις αφορούν τα εισοδήματα του 2018.
Η ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κύρια κατοικία καθώς και έως δύο δευτερεύουσες κατοικίες δηλώνονται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης του 2019.
Για τη συμπλήρωση του πίνακα αυτού οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
1. Κύρια κατοικία: Επιλέξτε το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας. Θα εμφανιστεί ένας πίνακας, στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας της δήλωσης του Ε1 είτε της εικόνας του Ε9. Επιλέξτε μια από τις δύο εικόνες. Στη συνέχεια θα πρέπει να επιλέξετε τα ακίνητα που χρησιμοποιήσατε το 2018 για τη διαμονή σας και να τα χαρακτηρίσετε ανάλογα. Δηλαδή να δηλώσετε αν είναι κύρια ή πρώτη δευτερεύουσα ή δεύτερη δευτερεύουσα. Στη συνέχεια, πρέπει να κάνετε επιβεβαίωση και να επιλέξετε «Μεταφορά στη Δήλωση», ώστε να μεταφερθούν και να αποτυπωθούν στον πίνακα 5.1 του Ε1. Εάν δεν εμφανίζονται στον πίνακα τα στοιχεία ενός ακινήτου που θέλετε να δηλώσετε, πρέπει να επιλέξετε «εισαγωγή νέου ακινήτου» και να καταχωρίσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.
2. Νέα κατοικία: Σε περίπτωση που αλλάξατε κύρια κατοικία μέσα στο 2018, πρέπει, κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5.1, να επιλέξετε και πάλι το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας. Στη συνέχεια, πρέπει να εισαγάγετε τα στοιχεία της καινούργιας κύριας κατοικίας, να τη χαρακτηρίσετε, να την καταχωρίσετε και να επιλέξετε «Μεταφορά στη δήλωση». Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.
3. Πώληση κατοικίας: Εάν κατά την επιλογή του κίτρινου πλαισίου στον πίνακα 5.1 εμφανιστούν 2 ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει το έχετε πωλήσει, τότε πρέπει να χαρακτηρίσετε ως κύρια κατοικία μόνο το ακίνητο στο οποίο ιδιοκατοικείτε και στη συνέχεια να επιλέξει «Μεταφορά στη δήλωση». Το ακίνητο που έχει πουληθεί δεν θα το χαρακτηρίσετε και επομένως αυτό θα διαγραφεί από τη δήλωση.
