Μετά τη συμφωνία για την Ελλάδα που επετεύχθη στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας, ο κίνδυνος χρεοκοπίας για τη χώρα μας αποφεύχθηκε τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια, όμως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να οδεύουμε προς μία χαμένη δεκαετία σαν αυτή που έζησε η Ιαπωνία.
Σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι χώρες που θα «σηκώσουν» την παγκόσμια οικονομία και όχι η πολιτική λιτότητας που η ευρωζώνη θα ακολουθήσει και το 2013.
Στην καλύτερη περίπτωση, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία θα λάβουν, μετά την Ελλάδα, επίσης ελαφρύνσεις για τα προγράμματα διάσωσης που ακολουθούν και θα επιστρέψουν στις αγορές έως τα τέλη του έτους, γεγονός που θα ερμηνευτεί ως επιτυχία των προγραμμάτων προσαρμογής.
Όμως τα ερωτηματικά είναι πολλά. Στην Ελλάδα, το θαύμα θα καθυστερήσει λίγο περισσότερο. Και θα γίνει μέσω μίας ακόμη διαγραφής χρέους.
Εν τω μεταξύ, οι προβλέψεις για την οικονομία της ευρωζώνης είναι ζοφερές, η ύφεση θα συνεχιστεί πιθανότατα όλη την επόμενη χρονιά καταπίνοντας τις στρατιές των ανέργων και τις προσπάθειες μείωση των δημοσίων χρεών.
Την ίδια ώρα παραμένουν σειρά από πολιτικούς κινδύνους: ουδείς μπορεί να αποκλείσει κοινωνική έκρηξη στην Ελλάδα, την Πορτογαλία ή την Ισπανία λόγω των αυστηρών μέτρων λιτότητας.
Αβέβαιο είναι το αποτέλεσμα των Ιταλικών εκλογών και οι συνέπειες που θα έχει στις προσπάθειες για δημοσιονομική εξυγίανση, ενώ αγκάθι είναι και η Γαλλία λόγω της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας.
Το αν θα είναι επαρκής η συμφωνία για την Ελλάδα που επετεύχθη την προηγούμενη Δευτέρα είναι κάτι που αμφισβητείται, όμως σίγουρα έφερε ανακούφιση στις αγορές σε συνδυασμό με τη διαβεβαίωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ότι θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να σωθεί το ευρώ.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, από την πλευρά του, χαρακτήρισε την ελληνική συμφωνία ως «σημείο καμπής για την ευρωζώνη». Όπως χαρακτηριστικά είπε, «θα δημιουργήσει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Το μέλλον της Ελλάδας θα πάψει να βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη».
«Είμαστε στην εκκίνηση του δευτέρου ημιχρόνου», δήλωσε ο Επίτροπος Μπαρνιέ, όμως κάποιοι αναλυτές δεν είναι τόσο βέβαιοι…
Και για να δικαιολογήσουν την άποψή τους παραθέτουν τα παρακάτω:
Την ατολμία της Γερμανία να συναινέσει σε νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους άμεσα, εξ αιτίας των εκλογών που έρχονται για τη Γερμανίδα Καγκελάριο το Σεπτέμβριο, γεγονός που μεταθέτει το ελληνικό κούρεμα κατά τουλάχιστον ένα χρόνο ακόμα.
Όπως και να έχει, δεν αναμένεται καμία μεγάλη αλλαγή πριν τις Γερμανικές εκλογές. Εν τω μεταξύ, πολύ μικρή πρόοδος έχει γίνει στο θέμα της τραπεζικής ενοποίησης, με την επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, να πιέζει προς αυτήν την κατεύθυνση ζητώντας να υπάρξει εγγύηση καταθέσεων ώστε να μη βρεθούμε αντιμέτωποι με μαζική φυγή κεφαλαίων.
Σε ό,τι αφορά στην Ισπανία, πολλοί ευρωπαίοι αξιωματούχοι, αλλά και ειδικοί αναλυτές θεωρούν βέβαιη την προσφυγή της στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στις αρχές της επόμενης χρονιάς που οι χρηματοδοτικές της ανάγκες αγγίζουν τα 230 δισ. ευρώ.
Αν αυτό συμβεί θα υποχωρήσει το κόστος δανεισμού χωρών όπως η Ιταλία, όμως θα αυξηθεί σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, τα «ασφαλή καταφύγια» δηλαδή της ευρωζώνης.
Όμως η Ρώμη βρίσκεται αντιμέτωπη με εκλογές την επόμενη Άνοιξη που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική εξυγίανση και να προκαλέσουν μεγάλη πολιτική αναταραχή.
Στη Γαλλία, ο Ολάντ δανείζεται με τα χαμηλότερα επιτόκια, όμως ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος ότι αυτό θα συνεχιστεί, δεδομένου ότι η οικονομία της χώρας έχασε ήδη τα «ΑΑΑ» της αξιολόγησής της από δύο οίκους (ήδη απειλεί και η Fitch), ενώ απογοήτευση υπάρχει από την απροθυμία της νέας κυβέρνησης να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας.
Με τη Γερμανία να προχωρά σε αυξήσεις των πολύ χαμηλών ημερομισθίων και την υπόλοιπη Ευρώπη να κάνει εσωτερική υποτίμηση, η οικονομική σύγκλιση στην ευρωζώνη προχωρά.
Όμως ακόμη και ο αισιόδοξος έως τώρα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, προειδοποίησε ότι η ευρωζώνη δε θα αρχίσει να ανακάμπτει παρά μόνο το δεύτερο εξάμηνο της επόμενης χρονιάς.
Οι αισιόδοξοι βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο, όμως οι απαισιόδοξοι προειδοποιούν, ειδικά για τη βαθιά ύφεση που «κατατρώει» τον ευρωπαϊκό Νότο.
Μπορεί η επιβίωση του ενιαίου νομίσματος να μη θεωρείται πια θέμα, ειδικά μετά την απόφαση των Γερμανών να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ, όμως η ευρωζώνη βρίσκεται σε μία πολύ κρίσιμη καμπή της ιστορίας της…