Η Γερμανία θέλει η κυβέρνηση της Ελλάδας να προχωρήσει στην ανταλλαγή των μισών κυκλοφορούντων ομολόγων της που διακρατούν ιδιώτες πιστωτές της στο 25% της αξίας τους, κάτι το οποίο το Βερολίνο θεωρεί έναν τρόπο να μειωθεί το χρέος της που θεωρείται μη βιώσιμο, σύμφωνα με μια πηγή ενήμερη για τις προετοιμασίες ενόψει του αυριανού Eurogroup, την οποία επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.

Η πρόταση εθελοντικής ανταλλαγής των ομολόγων θα σήμαινε ότι οι ιδιώτες πιστωτές που διακρατούν ελληνικό χρέος κι έχουν ήδη δει το μεγαλύτερο μέρος των αποδόσεων των επενδύσεών τους να παραγράφεται θα εισέπρατταν μόνο μερικά λεπτά ανά ευρώ, την ώρα που τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης αξιώνουν να τους επιστραφεί το 100% του κεφαλαίου που έχουν δανείσει ως κρατικός τομέας (χώρες και κεντρικές τράπεζες), σημειώνει το ίδιο πρακτορείο.

Η γερμανική πρόταση τέθηκε προς συζήτηση σε προπαρασκευαστικές επαφές μεταξύ αξιωματούχων ενόψει του Eurogroup. Θεωρητικά, θα επέτρεπε στην Ελλάδα να μειώσει το χρέος της, που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στο 190% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της το 2013, κατά 11% του ΑΕΠ της και πλέον.

Ακόμη και μετά την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους στην Ιστορία, τον Μάρτιο —όταν ιδιώτες πιστωτές δέχθηκαν να συμμετάσχουν εθελοντικά στο “κούρεμα”— ιδιώτες πιστωτές διακρατούν ακόμη κάπου 60 δισεκ. ευρώ σε ομόλογα, ή περίπου το 30% του ελληνικού ΑΕΠ. Το υπόλοιπο χρέος της Ελλάδας διακρατούν πλέον πιστωτές του λεγόμενου επίσημου τομέα, δηλαδή χώρες της ΕΕ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η ευρωζώνη και το ΔΝΤ δεν έχουν ακόμα συμφωνήσει για το εάν θα ζητήσουν από την Ελλάδα να μειώσει το λόγο χρέους προς ΑΕΠ στο 144% ως το 2020 ή εάν θα της δώσουν περιθώριο ως το 2022. Η Αθήνα ζητάει περισσότερο χρόνο, καθώς σημειώνει πως η περιστολή δαπανών και η αύξηση των φόρων με μεγάλη ταχύτητα ακυρώνουν κάθε πιθανότητα ανάπτυξης και κάνουν το βάρος του χρέους μεγαλύτερο.

Η κυβέρνηση της Γερμανίας, που είναι η χώρα που έχει συμβάλει το μεγαλύτερο ποσό από αυτά που δάνεισαν στην Ελλάδα οι ευρωπαίοι εταίροι της, πιστεύει ότι τα 7,5 δισεκ. ευρώ που θα απαιτούνταν για την εθελοντική ανταλλαγή των ομολόγων σε κυκλοφορία στα χέρια των ιδιωτών πιστωτών θα μπορούσαν να αντληθούν εξ ημισείας—το 50% από την ελληνική κυβέρνηση και το υπόλοιπο από τα κέρδη που προβλέπεται να έχει η ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα.

Τα κέρδη της ΕΚΤ, βάσει μιας συμφωνίας που είχε σημειωθεί το Φεβρουάριο, επρόκειτο να επιστραφούν από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ευρωζώνης στις κυβερνήσεις τους που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να τα καταστήσουν διαθέσιμα στην Ελλάδα.

Άλλες χώρες υποστηρίζουν την ιδέα να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό τα κέρδη από το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, σύμφωνα με την πηγή που επικαλείται το Ρόιτερς.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το νέο ταμείο “διάσωσης” της ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) επεξεργάζονται το πώς θα μπορούσε να γίνει η επαναγορά και η ανταλλαγή των ομολόγων. Νομικοί σύμβουλοι της ΕΕ ετοίμαζαν μια νομική γνωμοδότηση ενόψει του αυριανού συμβουλίου των υπουργών. Αυτό που τους απασχολεί κυρίως είναι το ερώτημα εάν η εθελοντική ανταλλαγή θα σήμαινε ότι πυροδοτούνται ρήτρες συλλογικής δράσης όσον αφορά τα ομόλογα, αφού εάν συμφωνήσει η πλειονότητα των ομολογιούχων σε αναδιάρθρωση, αυτή θα προσλάβει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλους.

Ακόμα, αξιωματούχοι της ευρωζώνης εξετάζουν το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων των διμερών δανείων προς την Ελλάδα που είχε καθοριστεί βάσει του πρώτου μνημονίου καθώς και επιμήκυνση της περιόδου ως την “ωρίμανση” των δανείων. Το επιτόκιο βρίσκεται στις 150 μονάδες βάσης πάνω από το κόστος της συγκέντρωσης των χρημάτων για την Ελλάδα. Η πηγή που επικαλείται το Ρόιτερς είπε ότι θα μπορούσε να μειωθεί κατά 70 και πλέον μονάδες.

Πάντως υπάρχει συμφωνία στην ευρωζώνη ότι δεν πρέπει να υπάρξει “κούρεμα” στα κέρδη των κρατών και των κεντρικών τραπεζών από τα δάνεια και τις αγορές ελληνικών ομολόγων—ή, στο ιδιόλεκτο της ΕΕ, συμμετοχή του κρατικού τομέα (Official Sector Involvement, OSI).

Άλλες προτάσεις που εξετάζονται είναι να παραταθεί ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων, ή να μειωθούν τα έξοδα σύνταξης φακέλου για τα δάνεια που είχαν δοθεί τουλάχιστον από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Αξιωματούχοι θεωρούν ότι ένας συνδυασμός τέτοιων μέτρων θα μείωνε το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 20% φέροντάς τον πιο κοντά στο 120%, ένα ποσοστό το οποίο θεωρείται βιώσιμο.

Την περασμένη Δευτέρα, η ευρωζώνη αποφάσισε να παρατείνει την προθεσμία στην Αθήνα για να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% από το 2014 στο 2016, αν και η Γερμανία ήθελε το ποσοστό-στόχος να αυξηθεί στο 5%, σύμφωνα με την πηγή του Ρόιτερς.