Στο 1,6 τρισ. ευρώ έφτασαν οι κρατικές ενισχύσεις υπέρ του χρηματοπιστωτικού τομέα από τις οποίες επωφελήθηκαν οι τράπεζες την περίοδο από τον Οκτώβριο του 2008 έως την 31η Δεκεμβρίου 2010, όπως ανακοίνωσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το μεγαλύτερο μέρος της εν λόγω ενίσχυσης (74%) έλαβε τη μορφή κρατικών εγγυήσεων επί της συνολικής χρηματοδότησης των τραπεζών.
Επρόκειτο για μέτρα με στόχο τη στήριξη της ρευστότητας των τραπεζών που αφορούν ειδικότερα:
* 1,16 τρισ. ευρώ -κατά μέσον όρο- για τρέχουσες κρατικές εγγυήσεις της χρηματοδότησης των τραπεζών και άλλα βραχυπρόθεσμα μέτρα στήριξης της ρευστότητας.
* μέτρα στήριξης της φερεγγυότητας των τραπεζών ύψους 409 δισ. ευρώ για ανακεφαλαιοποίηση και την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Προκύπτει ότι τρία κράτη μέλη έλαβαν σχεδόν το 60% της συνολικής ενίσχυσης που χρησιμοποιήθηκε. Πρόκειται για την Ιρλανδία (25%), το Ηνωμένο Βασίλειο (18%) και τη Γερμανία (15%).
Η ενίσχυση στην πραγματική οικονομία βάσει πρόσκαιρων κανόνων σε περίοδο κρίσης μειώθηκε σε 11,7 δισ. ευρώ το 2010, δηλαδή μειώθηκε σχεδόν 50% σε σύγκριση με το 2009, γεγονός που αντικατοπτρίζει τόσο την περιορισμένη εφαρμογή των μέτρων όσο και δημοσιονομικούς περιορισμούς στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.
Συνεπώς, η Επιτροπή δεν προτείνει την επέκταση του προσωρινού πλαισίου, δεδομένου ότι στην παρούσα συγκυρία οι συνήθεις κανονιστικές ρυθμίσεις για τις ενισχύσεις, όπως η προώθηση επενδύσεων επιχειρηματικού κεφαλαίου, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή η βοήθεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), είναι εξίσου κατάλληλες.
Η βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, που συμβάλλει στην κάλυψη της αδυναμίας της αγοράς, είναι ακόμη σε ισχύ και η εφάπαξ επιχορήγηση 500.000 ευρώ ανά επιχείρηση αντικαταστάθηκε ήδη το 2010 από τον συνήθη κανόνα de minimis.
Οι συνολικές ενισχύσεις που δεν συνδέονται με την κρίση παρέμειναν σταθερές στα 73,8 δισ. ευρώ το 2010 ή 0,6% του ΑΕΠ και εξακολούθησαν να εστιάζονται σε οριζόντιους στόχους που προκαλούν μικρότερες στρεβλώσεις όπως ενισχύσεις για έρευνα και καινοτομία, προστασία του περιβάλλοντος και παροχή επιχειρηματικών κεφαλαίων σε ΜΜΕ.
Από τον πίνακα αποτελεσμάτων προκύπτει επίσης ότι τα κράτη μέλη ανακτούν παράνομες ενισχύσεις πολύ ταχύτερα, καθώς στα τέλη Ιουνίου 2011 είχε ανακτηθεί ποσοστό 82% (περίπου 12 δισ. ευρώ) χάρη στη δράση της Επιτροπής καθώς ενδεχομένως και στην πίεση που ασκήθηκε για διόρθωση των δημόσιων οικονομικών.
«Η βασική προϋπόθεση για να κοπεί ο ομφάλιος λώρος που συνδέει το κράτος με τον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι να επιλυθεί η κρίση του δημόσιου χρέους.
Από την ανάλυσή μας προκύπτει ότι χάρη στον έλεγχο που ασκούμε στις κρατικές ενισχύσεις, η υποστήριξή μας εκπλήρωσε το στόχο της που αφορά την προστασία της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας χωρίς να έχουν προκληθεί μέχρι σήμερα ανεπανόρθωτες ζημίες στον ανταγωνισμό και στην ενιαία αγορά», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για θέματα Ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια, προσθέτοντας επίσης ότι είναι αποφασισμένος να επαναφέρει τους συνήθεις κανόνες μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες της αγοράς και να διασφαλίσει τον προσανατολισμό των ενισχύσεων που λαμβάνονται από τις τράπεζες και την πραγματική οικονομία προς την αύξηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης».