Ένα καυτό επταήμερο ξεκινά από σήμερα για την κυβέρνηση και την χώρα καθώς για πρώτη φορά από την υπογραφή του Μνημονίου, οι επικεφαλής της Τρόικα καταφθάνουν στην Αθήνα, με αρμοδιότητες «Ράμπο» και μαζί ειδικού διαπραγματευτή.

Στις αποσκευές τους, οι κ. κ. Κ. Μαζούχ, Π. Τόμσεν και Μ. Μορς, «κουβαλούν» την πολιτική εξουσιοδότηση από Ε. Ε, ΔΝΤ και ΕΚΤ, να επαναδιαπραγματευθούν από μηδενική βάση το νέο Μνημόνιο, επιβάλλοντας σκληρά μέτρα και κυρίως διασφαλίζοντας, όσο περισσότερο μπορούν, ένα σφικτό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους.

Έχει προηγηθεί άλλωστε, η επίσκεψη του τεχνικού κλιμακίου της Τρόικα η έκθεση του οποίου «πιστοποίησε» την αποτυχία του ελληνικού δημοσιονομικού προγράμματος και οδήγησε στην κλήση του υπουργού Οικονομικών, κ. Γ. Παπακωνσταντίνου στην άτυπη σύσκεψη του Λουξεμβούργου προκειμένου να συζητηθούν λύσεις στο αδιέξοδο της Ελλάδας.

Με την «κόκκινη» κάρτα να έχει ήδη βγει και την κυβέρνηση να έχει παραδεχθεί δημόσια ότι ζητά χρονική επέκταση Μνημονίου και χρηματοδότησης από Ε. Ε και ΔΝΤ το ενδιαφέρον στρέφεται στο τι θα ζητήσουν οι επικεφαλής της Τρόικα ώστε να ανάψουν το πράσινο φως στους εντολοδόχους τους για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα.

Η έκθεση του τεχνικού κλιμακίου έχει εντοπίσει ήδη δεκάδες εκκρεμότητες και καθυστερήσεις ως προς την εφαρμογή του υφιστάμενου Μνημονίου, και έχει βγάλει για τα σημαντικότερα από τα παραπάνω θέματα σειρά από «κίτρινες» κάρτες σε υπουργεία.

Με την παραπάνω έκθεση οδηγό ξεκινά από σήμερα – πρώτη επίσκεψη στο υπουργείο Εργασίας- η πολιτική διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης και Τρόικα για το νέο κουστούμι μέτρων και κυρίως τον «κορσέ» ως προς την εφαρμογή τους.

Διαπραγμάτευση με ιδιαίτερη σημασία καθώς όπως έχει γράψει ήδη το Euro2day, η Τρόικα είναι αποφασισμένη, έχοντας, πλέον, επίγνωση των ιδιαιτεροτήτων της Ελλάδας και του πολιτικού της συστήματος, να ζητήσει «μνημόνιο» ανά υπουργείο.

Τα μέτρα δηλαδή του νέου Μνημονίου να εξειδικεύονται ανά υπουργείο με σαφείς στόχους και χρονοδιαγράμματα ώστε να αποφευχθούν τακτικές «πετάω το μπαλάκι» που ακολούθησαν αρκετοί υπουργοί τον τελευταίο χρόνο. Στο τραπέζι δε έχει πέσει και η ιδέα επιτρόπου ανά υπουργείο ώστε να διασφαλισθεί η εφαρμογή των μέτρων.

«Κόκκινη» κάρτα στο ΥΠΟΙΚ για δημοσιονομικό εκτροχιασμό

Ο εκτροχιασμός του προϋπολογισμού είναι το μεγαλύτερο «αγκάθι» που αντιμετωπίζει το υπουργείο Οικονομικών, αφού ακόμα δεν έχει καταφέρει να ενεργοποιήσει τον φοροελεγκτικό μηχανισμό και να συγκεντρώσει έστω τα προβλεπόμενα βάσει Μνημονίου έσοδα.

Για φέτος, οι εκτιμήσεις που υπάρχουν από την τρόικα κάνουν λόγο για αποκλίσεις ύψους 6-7 δισ. ευρώ στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, με την κυβέρνηση προς το παρόν να επιμένει, όμως ότι δεν θα λάβει επιπλέον μέτρα πάνω από 3 δισ. ευρώ.

Η αναδιοργάνωση του μηχανισμού με την κατάργηση εφοριών και τη σύσταση νέων ελεγκτικών μονάδων, παραπέμπεται μετά το θέρος και υπολογίζεται να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του 2012.

Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα μετατεθεί χρονικά στο επόμενο έτος, δεδομένου ότι οι αρμόδιες επιτροπές πρόσφατα συστάθηκαν, ενώ το νέο σύστημα που θα βασίζεται στις εμπορικές αξίες δεν θα είναι έτοιμο πριν τα μέσα του 2012.

Σημαντικές αποκλίσεις παρατηρούνται σε σειρά φόρων που είχαν υπολογιστεί ότι θα εισπραχθούν το 2011, ενώ το υπουργείο δεν είχε λάβει εξαρχής υπόψη του τη σημαντική μείωση του φόρου εισοδήματος μετά τις περικοπές των αποδοχών στο Δημόσιο και τις συντάξεις, καθώς και την αύξηση της ανεργίας. Η ίδια εικόνα παρατηρείται και στο φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, καθώς οι επιχειρήσεις καταγράφουν σημαντικές ζημιές.

Μέσα στο αρνητικό αυτό κλίμα, έρχεται να προστεθεί και η αισιόδοξη κατά την τρόικα πρόβλεψη για έσοδα ύψους 12 δισ. ευρώ έως το 2013 από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ η κυβέρνηση έχει θέσει αυτόν τον στόχο, η τρόικα έχει αποδεχτεί μόνο τα 3 δισ. ευρώ και για την περίοδο 2011 – 2015. Και αυτό με επιφυλάξεις.

Στο σκέλος των δαπανών διαπιστώνεται ότι οι πρωτογενής δαπάνες κινούνται οριακά εντός στόχων, χάρη στο «φρένο» που έχει βάλει η κυβέρνηση στις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά οι δαπάνες κυρίως για τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν ξεφύγει.

Το υπουργείο Οικονομικών «τρέχει» και τις αποκρατικοποιήσεις, για τις οποίες η τρόικα έχει εκφράσει την δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι δεν έχει προχωρήσει κάποιο project.

Η τρόικα ζητά την επιτάχυνση του προγράμματος και την ανάληψη γενναίων αποφάσεων από την κυβέρνηση, ώστε να σηματοδοτήσει στις αγορές την αποφασιστικότητά της.

Κίτρινες κάρτες για ταμεία, επιχειρησιακές συμβάσεις και περικοπές στο Εργασίας

Να πείσει την τροϊκα ότι, με ορίζοντα το 2015, μπορεί να εξασφαλίσει 2,5 δις. ευρώ καλείται η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Με βάση το προσχέδιο του μακροπρόθεσμου το πόσο θα προέρθει κατά κύριο λόγο από τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και την εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων σε πολλά επιδόματα. Παράλληλα, επιπλέον 1,5 δις. ευρώ θα πρέπει να είναι η εξοικονόμηση από την φαρμακευτική δαπάνη.

Ταυτόχρονα, όμως, η τρόικα ζητά να πληροφορηθεί πως θα «διορθωθούν» οι αποκλίσεις που ήδη καταγράφονται στα οικονομικά των ταμείων. Το ΙΚΑ βλέπει τα έσοδα του το 2011 να υποχωρούν κατά περίπου 16% εξαιτίας της υψηλής ανεργίας. Υπολογίζεται ότι ένας άνεργος με μέσο εισόδημα «κοστίζει» στο σύστημα περίπου 1.000 ευρώ το μήνα (χαμένες εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου και ταμείο ανεργίας). Αν η μείωση των εσόδων συνεχιστεί, τότε το ίδρυμα θα χρειαστεί επιπλέον κονδύλια από τον προϋπολογισμό ή την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων.

Βέβαιο θεωρείται το ψαλίδι στις επικουρικές. Με δεδομένο ότι οι αναλογιστικές μελέτες δείχνουν προβλήματα σε πολλά ταμεία αναμένεται μείωση των συγκεκριμένων συντάξεων. Κατά μέσο όρο, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, θα κυμανθεί στο 6% και θα εφαρμοστεί από την επόμενη χρονιά. Στο ασφαλιστικό ανοικτό είναι και το μέτωπο των βαρέων και ανθυγιεινών. Ήδη έχει συσταθεί επιτροπή η οποία θα καταθέσει τις προτάσεις της.

Στα εργασιακά η πίεση της τρόικας για αλλαγές αναμένεται έντονη δεδομένου ότι το υπουργείο έχει να επιδείξει μόλις δυο επιχειρησιακές συμβάσεις. Υπενθυμίζεται ότι η περαιτέρω ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας ήταν κυρίαρχο θέμα στις προηγούμενες επισκέψεις της τροϊκας. Η ελληνική πλευρά δεσμεύτηκε να παρουσιάσει επαρκή αριθμό επιχειρησιακών συμβάσεων ώστε να πείσει για την αποτελεσματικότητα του μέτρου, αλλά τα δεδομένα δεν την ευνοούν στην επικείμενη διαπραγμάτευση.

Καυτές πατάτες για ΥΠΟΜΕΔΙ ΟΣΕ και ΟΑΣΑ

Σωρεία εκκρεμοτήτων έναντι των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει με την υπογραφή του Μνημονίου έχει το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.

Το τεχνικό κλιμάκιο της Τρόικα έχει βγάλει ήδη κίτρινη κάρτα για τις καθυστερήσεις στο πρόγραμμα εξυγίανσης ΟΣΕ, ΟΑΣΑ

Η πιο «καυτή πατάτα» είναι βεβαίως η πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων εξυγίανσης σε ΟΣΕ και ΟΑΣΑ η οποία δεν είναι ούτε αυτή που θα ήθελε το αρμόδιο υπουργείου, ούτε αυτή που έχει δεσμευθεί με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.

Στην περίπτωση του ΟΣΕ οι μετατάξεις δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη, η εταιρεία παρουσιάζει μεν μείωση στα παραγόμενα ελλείμματα ωστόσο αυτά παραμένουν ακόμη μεγάλα. Ειδικά στην περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ το σχέδιο μιλούσε για μηδενισμό των ελλειμμάτων εντός του πρώτου τριμήνου ακόμη όμως αυτό δεν έχει γίνει, όπως επίσης δεν έχει ακόμη οριστεί σύμβουλος για την διαδικασία αποκρατικοποίησης της εταιρείας που πρέπει να ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.

Στην περίπτωση του ΟΑΣΑ ο σχεδιασμός προχωρά με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς με τις εταιρείες του ομίλου να μην έχουν συγχωνευθεί και τις μετατάξεις ακόμη να μην έχουν προχωρήσει.

Η απελευθέρωση του κλάδου των ταξί, ένα θέμα για το οποίο οι ελεγκτές της Τρόικας έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά την πρόσφατη επίσκεψή τους στο υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.

Στα υπόλοιπα, δεν έχει προχωρήσει ακόμη με ικανοποιητικό ρυθμό η επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης του Αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, ο ορισμός συμβούλου για την αξιοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων, δεν υπάρχει ικανοποιητική πρόοδος στην θεσπισθείσα απελευθέρωση των μεταφορών, καθώς και στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων (πώληση ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ποσοστού των ΕΛΤΑ κά)

Σε εκκρεμότητα παραμένει και το ζήτημα της αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν ανακύψει με τις πέντε συμβάσεις παραχώρησης οδικών αξόνων, καθώς οι εμπλεκόμενες πλευρές (δημόσιο, κατασκευαστές, τράπεζες) δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε οριστική συμφωνία επί του σχεδίου απεμπλοκής και επανέναρξης των εργασιών που παρουσίασε πριν από περίπου ένα μήνα ο υπουργός Δημήτρης Ρέππας.

Πονοκέφαλος για Υγείας οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων

Βασικό πρόβλημα, για το χώρο της Υγείας, αποτελούν τα χρέη των νοσοκομείων. Για τη διετία 2010 – 2011, το ΕΣΥ είχε υποχρεώσεις 7 δισεκατομμυρίων ευρώ, προς εταιρείες φαρμακευτικού και λοιπού υλικού. Από αυτά, έχει τακτοποιήσει τα 5,3 δισ. και είναι σε εκκρεμότητα τα υπόλοιπα. Οι προμηθευτές πιέζουν με κάθε τρόπο για εξόφληση των οφειλόμενων. Ο κ. Λοβέρδος τούς ζητεί να δουν το θέμα “πιο συνεργατικά” και να προχωρήσουν σε εκπτώσεις, ενώ προειδοποιεί με εισαγωγές υλικού από το εξωτερικό.

Με την ψήφιση του Νόμου 3918/2011, για τις «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα Υγείας και άλλες διατάξεις», το υπουργείο Υγείας αναλαμβάνει την εποπτεία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ).

Ο φορέας καλύπτει το σύνολο σχεδόν των ασφαλισμένων της χώρας (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΠΑΔ και ΟΓΑ) και η σύστασή του έχει προκαλέσει αντιδράσεις από την πλευρά των γιατρών. Οι χαμηλές αμοιβές των συμβεβλημένων και η ενδεχόμενη καθυστέρηση στην εξόφλησή τους, δεν είναι καθόλου απίθανη, με αποτέλεσμα το υπουργείο να κληθεί να διαχειριστεί μία ακόμη κρίση.

Μία ακόμη νέα αρμοδιότητα για το υπουργείο Υγείας, είναι αυτή της τιμολόγησης των φαρμάκων (ανήκε στο υπουργείο Ανάπτυξης). Τις επόμενες μέρες, επίκειται το πρώτο δελτίο τιμών που θα εκδοθεί από το υπουργείο Υγείας και με το οποίο θα επιχειρηθεί η διόρθωση του “πλαφόν” που είχε θεσπίσει το 2010 η τότε υπουργός Ανάπτυξης κ. Κατσέλη. Η παρέμβαση αυτή είχε προκαλέσει τεράστια προβλήματα στην κυβέρνηση.

Οι συγχωνεύσεις των νοσοκομείων ανακοινώνονται σταδιακά ανά Υγειονομική Περιφέρεια. Κάποιες αντιδράσεις έχουν ήδη υπάρξει, αλλά είναι – προς το παρόν – χλιαρές. Δεν είναι καθόλου απίθανο να γίνουν έντονες, όσο προχωρεί η διαδικασία των συγχωνεύσεων.

Στο υπουργείο Περιβάλλοντος

Κτηματολόγιο, απλοποίηση περιβαλλοντικής αδειοδότησης και δημοπράτηση ρύπων βρίσκονται στην ατζέντα των ανοιχτών θεμάτων που έχει το υπουργείο Περιβάλλοντος με την τρόικα.

Σχετικά με την σύνταξη του Κτηματολογίου, το υπουργείο υποστηρίζει πως το έργο συνεχίζεται με νέες δράσεις και με στόχο να ολοκληρωθεί μέχρι το 2020, ενώ για το ζήτημα της απλοποίησης της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης αναφέρει πως έχει ήδη παρουσιάσει σχετικό σχέδιο νόμου στο υπουργικό συμβούλιο.

Πάντως, το νομοσχέδιο δεν έχει ακόμη κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή. Σε ότι αφορά στη δημοπράτηση ρύπων, το ΥΠΕΚΑ έχει προσδιορίσει στους 10 εκατ. τόνους τα δικαιώματα εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα που θα διανείμει και από τα οποία προσδοκά έσοδα 140 εκατ. ευρώ. Ήδη, όπως υποστηρίζουν από το υπουργείο, έχουν γίνει οι πρώτες δημοπρατήσεις.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, το θέμα των αυθαιρέτων και των προστίμων που σχεδιάζεται να καταβάλουν οι ιδιοκτήτες τους δεν αποτελεί δικό του ζήτημα, παραπέμποντας για τις όποιες αποφάσεις στο υπουργείο Οικονομικών.

Στην ενέργεια, η οποία παραδόξως το τελευταίο εξάμηνο βρίσκεται χαμηλότερα στην ατζέντα της τρόικας, από ότι πέρυσι, οι εκκρεμότητες αφορούν κυρίως τα θέματα λειτουργίας της αγοράς και πρωτίστως της αγοράς ηλεκτρικού.

Καταρχήν δεν έχει ψηφιστεί ακόμη ο νόμος για την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο του τρίτου ενεργειακού πακέτου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να μην ασκεί τον αποφασιστικό ρόλο που προβλέπεται από την οδηγία, αλλά και του φορέα πιστοποίησης των διαχειριστών των δικτύων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, ως προς την ανεξαρτησία τους, έναντι των ιδιοκτητών τους.

Το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού και λιγνίτη, δηλαδή η μείωση του ποσοστού της υπερδεσπόζουσας εταιρείας στην εγχώρια αγορά, καθυστερεί και αυτή. Ενώ δηλαδή προετοιμάστηκε ένα πρότυπο ανταλλαγών ενέργειας με τρίτες εταιρείες, τελικά η Ελληνική κυβέρνηση ζητά να συνεξεταστεί το θέμα αυτό, με την επικείμενη μείωση του ποσοστού του δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ.

Έστω και αν τα δύο θέματα, δηλαδή του ανοίγματος της αγοράς και της περαιτέρω μετοχοποίησης της ΔΕΗ, είναι άσχετα μεταξύ τους, η μεθόδευση που ακολουθεί η Κυβέρνηση, δείχνει σαφώς τη διάθεσή της να κερδίσει χρόνο και τίποτε άλλο.

Πάντως για τα θέματα της ενέργειας, πρέπει να διευκρινιστεί ότι έχουν τεθεί μεν στο μνημόνιο, ωστόσο πρωτίστως εξετάζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διέπονται από την κοινοτική νομοθεσία, αναφορικά με τους όρους τήρησης των κοινοτικών οδηγιών από τα κράτη μέλη. Επειδή δε, εκτός από την Ελλάδα, είναι αρκετά κράτη που παραβαίνουν τις κοινοτικές οδηγίες, είναι φυσικό και οι ελληνικές εκκρεμότητες να εξετάζονται με βάση το κοινοτικό κεκτημένο.

Απορροφητικότητα ΕΣΠΑ και κλειστές αγορές στην ατζέντα Τρόικα – ΥΠΑΑ

Η άρση των διατηρούμενων περιορισμών για την επιχειρηματική δραστηριότητα, και κυρίως της γραφειοκρατίας και η αναθεώρηση- του ΕΣΠΑ προκειμένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να ενισχυθούν οι ρυθμοί απορρόφησης αποτελούν τα βασικά θέματα της ατζέντας που θα συζητήσει την ερχόμενη Πέμπτη ο κ. Χρυσοχοίδης με τους εκπροσώπους της Τρόικας.

Στόχος του υπουργείου είναι η απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ να υπερβεί κατά πολύ αυτή της περασμένης χρονιάς που άγγιξε το 18.36% (2,82 δις ευρώ) και να προσεγγίσει ακόμη και το 35%. Εκτός όμως από τη χαμηλή απορροφητικότητα των κονδυλίων των περασμένων ετών ένα από τα βασικά προβλήματα ήταν η ποιότητα – κατεύθυνση των απορροφήσεων, καθώς μεγάλα έργα υποδομής και διαρθρωτικά προγράμματα δεν υλοποιούνταν.

Στην ατζέντα δεν αποκλείεται να τεθεί προς συζήτηση και η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου των εξαγωγών και η απλοποίηση των τελωνειακών εκκαθαρίσεων των εξαγωγών και των εισαγωγών, και άλλα θέματα όπως η αποκλιμάκωση των τιμών, η αδειοδότηση των επιχειρήσεων καθώς και η εξέλιξη των προγραμμάτων για την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.

Στα θέματα τα οποία παρακολουθεί στενά η Τρόικα είναι η απελευθέρωση των κλειστών αγορών, οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση και ο περιορισμός των κρατικών δαπανών, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η απελευθέρωση της αγοράς, το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, η βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στις επιχειρήσεις, κ.λπ..

Πέρα από τα αντικίνητρα που εξακολουθούν να υφίστανται, για τα οποία γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να αρθούν, εξακολουθούν να υπάρχουν στρεβλώσεις στην αγορά οι οποίες διατηρούν τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών σε υψηλά επίπεδα, όπως είναι στην αγορά των καυσίμων, αγορά στην οποία επενέβη το υπουργείο βάζοντας πλαφόν σε 13 νομούς της χώρας.

Πηγή: euro2day.gr