Η φορολογία των ακινήτων αναδεικνύεται ως η βασικότερη αιτία πίσω από τη στεγαστική κρίση, σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας της Kapa Research για την αγορά ακινήτων, που διενεργήθηκε για λογαριασμό της ΠΟΜΙΔΑ. Στην έρευνα, σχεδόν το 50% των ιδιοκτητών θεωρούν τη μείωση της φορολογίας ενοικίων το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ αφού προηγουμένως αφαιρεθεί ποσοστό 5% που αναγνωρίζεται ως δαπάνη για επισκευή, συντήρηση, ανακαίνιση και άλλες λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων.
Οι συντελεστές φόρου που επιβάλλονται είναι:
- 15% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εισοδήματος
- 35% για τα επόμενα 23.000 ευρώ, δηλαδή στο τμήμα του εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ
- 45% για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.
Έτσι για παράδειγμα ένας φορολογούμενος με εισόδημα 15.000 ευρώ από ενοίκια πληρώνει φόρο 2.587,50 ευρώ.
Η έρευνα δείχνει ακόμα ότι:
- Περίπου το 13% των ιδιοκτητών δηλώνουν ότι διαθέτουν τουλάχιστον μία κενή κατοικία, ενώ η πλειονότητα αυτών των ακινήτων παραμένει ανεκμετάλλευτη για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο βασικός λόγος είναι η ανάγκη για ανακαίνιση, καθώς το 54% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι οι κατοικίες χρειάζονται εκτεταμένες επισκευές.
- Παρά την αναμενόμενη αύξηση των τιμών, η πρόθεση πώλησης ακινήτων παραμένει χαμηλή. Μόλις το 14% των ιδιοκτητών δηλώνουν ότι σχεδιάζουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Τα ακίνητα που συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα πώλησης είναι τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια, τα οποία επιλέγονται από το 30% των ιδιοκτητών που σκέφτονται να πουλήσουν. Ακολουθούν τα διαμερίσματα με ποσοστό 10%, ενώ μικρότερη είναι η πρόθεση πώλησης για μονοκατοικίες (7%), εξοχικές κατοικίες (6%) και επαγγελματικούς χώρους (5%).
- Το 75% των ερωτηθέντων στην έρευνα εκτιμά ότι οι τιμές των ακινήτων θα αυξηθούν τα επόμενα δύο χρόνια.
- Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν σημειωθεί αυξήσεις στα μισθώματα, κυρίως για τα διαμερίσματα. Το 36% των ιδιοκτητών έχει προχωρήσει σε αυξήσεις, με τις περισσότερες να κυμαίνονται έως 20%.
- Το ποσοστό των ιδιοκτητών που υφίστανται καθυστέρηση στην πληρωμή του ενοικίου κυμαίνεται ανάλογα με το είδος του ακινήτου (διαμέρισμα, μονοκατοικία ή επαγγελματικός χώρος) μεταξύ 21 και 31 % ενώ 1-6 % των ιδιοκτητών δηλώνει ότι ο ενοικιαστής δεν πληρώνει καθόλου. Το 78% δηλώνει ότι οι ενοικιαστές πληρώνουν κανονικά το ενοίκιό τους, ενώ το υπόλοιπο 22% αναφέρει καθυστερήσεις ή ακόμη και αδυναμία πληρωμής.
- Σχεδόν ένας στους τρεις ιδιοκτήτες (32%) εκτιμά ότι δεν είναι συμφέρον να διαθέτει κανείς σήμερα ακίνητα για να τα νοικιάζει. Στον αντίποδα, το ποσοστό εκείνων που εκτιμούν ότι είναι συμφέρον έχει αυξηθεί σε 59 %, από 12 % το 2014 (οπότε η οικονομική κρίση είχε εκμηδενίσει αξίες και αποδόσεις).
- Το 82% θεωρεί τον ΕΝΦΙΑ άδικο φόρο. Το 71 % ζητά να καταργηθεί και το 20% να μειωθεί περαιτέρω.
- Οι μισοί (48%) ιδιοκτήτες θεωρούν πολύ ή αρκετά ικανοποιητικό το κίνητρο που πρότεινε η ΠΟΜΙΔΑ για τριετή φοροαπαλλαγή για τη μετατροπή της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε μακροχρόνια. Από το 16% που θεωρούν την πρόταση λίγο ή καθόλου ικανοποιητική, το 33% δηλώνουν τον προβληματισμό τους για κίνδυνο απώλειας της φοροαπαλλαγής σε περίπτωση αποχώρησης του ενοικιαστή (ζήτημα που έχει αναδείξει και η ΠΟΜΙΔΑ) ενώ το 30 % κρίνει χαμηλή την φορο-ελάφρυνση.