Ο κλάδος των μεταφορών και της αποθήκευσης μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήριος μοχλός για την ενίσχυση της οικονομίας και της εξωστρέφειας της Ελλάδας, τόσο λόγω γεωγραφικής θέσης όσο και λόγω της ανάπτυξης της δυναμικής των βασικών λιμένων της χώρας. Μάλιστα, οι πρόσφατες εμπειρίες από την πανδημία Covid 19 υπερτόνισαν την ανάγκη για ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό του τομέα των logistics.
Εν μέσω εκείνης της περιόδου, η κατακόρυφη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου ανάγκασε προμηθευτές και μεταφορείς να αναζητήσουν νέους τρόπους για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις έκτακτες συνθήκες. Η εξάπλωση της πανδημίας προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στην εφοδιαστική αλυσίδα, με αποτέλεσμα να επιταχύνει την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών στα logistics και στον τομέα των μεταφορών, με ένα αυξανόμενο αριθμό εταιρειών να επενδύει στον αυτοματισμό και την τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα, ο κλάδος κλήθηκε να διαχειριστεί τις σοβαρότατες συνέπειες της διπλής γεωπολιτικής κρίσης σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, τα υψηλά επιτόκια δανεισμού και το κλίμα που δημιούργησε η επαπειλούμενη παγκόσμια ύφεση.
Οι τάσεις και οι στρατηγικές της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, εστιάζουν κατά κύριο λόγο σε τρεις άξονες:
- Έμφαση στη βιωσιμότητα
- Ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου
- Ενσωμάτωση της τεχνολογίας
Τα αισιόδοξα στοιχεία
Η φετινή έρευνα της EY για την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού δείχνει την τάση βελτίωσης της ποιοτικής σύνθεσης των επενδύσεων, με την έμφαση να μετατοπίζεται σε δραστηριότητες έντασης γνώσης και υψηλής προστιθέμενης αξίας και τομείς κρίσιμους για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας, όπως το λογισμικό και οι υπηρεσίες πληροφορικής, οι επαγγελματικές υπηρεσίες και υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, και οι μεταφορές και τα logistics.
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και συγκεκριμένα για τις εγγραφές νέων επιχειρήσεων είναι άκρως αισιόδοξα. Όπως προκύπτει από τις ενάρξεις λειτουργίας επιχειρήσεων για το β’ τρίμηνο 2024 παρατηρείται αύξηση της τάξης του 16% στον κλάδο των μεταφορών – αποθήκευσης.
Περιθώρια εξέλιξης
Η Ελλάδα απολαμβάνει βασικά πλεονεκτήματα, ώστε να καταστεί παγκόσμιο διαμετακομιστικό κέντρο και ο κλάδος των logistics έχει τεράστια περιθώρια εξέλιξης και ανάπτυξης στη χώρα μας. Είναι χωροθετημένη σε μια γεωστρατηγική θέση στο όριο τριών ηπείρων, απολαμβάνει 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή στη Μεσόγειο, ενώ συμπεριλαμβάνεται στις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις στον κόσμο. Ήδη, εξάλλου, πολλά projects για νέους χώρους αποθήκευσης και εγκαταστάσεις βρίσκονται σε εξέλιξη με επενδύσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Στο πλαίσιο αυτό, φυσικά η τεχνητή νοημοσύνη και ψηφιοποίηση οφείλουν να αποτελέσουν εργαλεία για την περαιτέρω ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των μεταφορών.
Σύμφωνα με την πιστοποιημένη εταιρεία εκτιμήσεων ακινήτων στην Ελλάδα, Geoaxis, ο κλάδος στο σύνολό του έχει να αντιμετωπίσει 5 κορυφαίες προκλήσεις:
- Η διαθέσιμη γη για νέες αναπτύξεις θα είναι όλο και πιο δύσκολη (άρα και πιο ακριβή) στην εύρεσή της.
- Οι πολεοδομικοί περιορισμοί θα ενταθούν.
- Το κόστος κατασκευής θα είναι δύσκολο να προβλεφθεί, καθώς υλικά και πληθωρισμός θα είναι παράγοντες αβεβαιότητας.
- Το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό θα είναι δύσκολο να βρεθεί και να διατηρηθεί, ιδιαίτερα σε εκτός αστικών κέντρων περιοχές.
- Η ανάπτυξη με όρους ESG θα επιφέρει αλλαγές στον τρόπο διακίνησης των προϊόντων με προσπάθεια μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ενώ η υιοθέτηση της πράσινης ανανεώσιμης ενέργειας θα ενταθεί στην προσπάθεια μείωσης του ενεργειακού κόστους.