Η κυβέρνηση ετοιμάζει από τον Σεπτέμβριο σειρά παρεμβάσεων που θα αυξήσουν την προσφορά κατοικίας, με στόχο αφενός την αποκατάσταση της ισορροπίας στην κτηματαγορά και αφετέρου την υποχώρηση των ενοικίων, τα οποία έχουν σημειώσει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας πολύ δύσκολο το εγχείρημα για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Η κυβερνητική παρέμβαση θα κινηθεί σε δύο άξονες. Ο ένας άξονας αφορά το φορολογικό σφίξιμο της θηλιάς γύρω από όσους προσφέρουν τα ακίνητά τους για βραχυχρόνια μίσθωση, ώστε να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιστροφής των ακινήτων τους στη μακροχρόνια μίσθωση.

Ο δεύτερος άξονας σχετίζεται με την προσπάθεια να ανοίξει ένα μεγάλο μέρος των κλειστών διαμερισμάτων, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 700.000. Το πώς μπορεί να συμβεί αυτό δεν έχει ακόμη καθοριστεί, αλλά οι αρμόδιες υπηρεσίες εξετάζουν διάφορα εναλλακτικά σενάρια, μεταξύ των οποίων είναι φορολογικά κίνητρα από τη μία και αντικίνητρα από την άλλη. Στόχος είναι, εκτός των άλλων, να καταστεί ασύμφορο για τον ιδιοκτήτη να έχει το διαμέρισμα κλειστό.

Οι παραπάνω παρεμβάσεις, σε συνδυασμό με τα προγράμματα της κυβέρνησης «Σπίτι μου», εκτιμάται ότι θα αποφέρουν καρπούς τουλάχιστον σε μεσοπρόθεσμο διάστημα. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία σε σύντομο χρονικό διάστημα θα αποφέρει αποτελέσματα όσον αφορά την προσφορά κατοικίας.

Βραχυχρόνια μίσθωση

Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκονται προτάσεις υπηρεσιακών παραγόντων και φορέων της αγοράς προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ οι όποιες αποφάσεις αναμένεται να οριστικοποιηθούν το φθινόπωρο. Πρόκειται κυρίως για ρυθμίσεις φορολογικού χαρακτήρα, όπως κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες ώστε να διαθέσουν τα σπίτια τους για μακροχρόνια μίσθωση αντί να τα προσφέρουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Η εκρηκτική αύξηση της εκμετάλλευσης κατοικιών μέσω των πλατφορμών τύπου Airbnb έχει περιορίσει σημαντικά τη διάθεση σπιτιών για σταθερή μακροχρόνια ενοικίαση και έχει συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των ενοικίων και των τιμών αγοράς κατοικιών.

Κλειστά διαμερίσματα

Από το οικονομικό επιτελείο θα επιχειρηθεί να διαπιστωθεί εάν τα ακίνητα που έχουν δηλωθεί ως κενά είναι όντως κενά. Η ΑΑΔΕ θα προχωρήσει σε διασταυρώσεις για να διαπιστώσει εάν κάποιοι ιδιοκτήτες που έχουν δηλώσει τα διαμερίσματά τους ως κενά τα έχουν μισθωμένα. Στο πλαίσιο αυτό, η φορολογική διοίκηση θα ζητήσει από τη ΔΕΗ και άλλους παρόχους στοιχεία, προκειμένου να εντοπίσει εάν υπάρχει κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Σε όσους εντοπιστούν να έχουν ενεργά τα ακίνητά τους, θα επιβληθούν πρόστιμα και θα κληθούν να πληρώσουν φόρους για αδήλωτο εισόδημα.
Επιπλέον, στο τραπέζι βρίσκεται και η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, σύμφωνα με την οποία, όσοι ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων τα διαθέσουν προς μακροχρόνια μίσθωση τριών ετών, να απαλλαγούν για το ίδιο χρονικό διάστημα από τον αναλογούντα φόρο που αντιστοιχεί στα μισθώματα. Παρόμοια αντιμετώπιση θα έχουν και ακίνητα που μένουν ανενεργά από την αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, στην περίπτωση που εκμισθωθούν για τριετία.

Πρόγραμμα «Σπίτι μου»

Το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου» ετοιμάζεται να «τρέξει» από το φθινόπωρο, με νέα ηλικιακά όρια για τους δικαιούχους (έως τα 50 έτη) και διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια. Ο νέος κύκλος του προγράμματος απόκτησης πρώτης κατοικίας θα αποτελέσει συνέχεια του πετυχημένου προγράμματος «Σπίτι μου» για νέους και ζευγάρια έως 39 ετών, θα έχει ύψος 2 δισ. ευρώ και πάνω από 20.000 δικαιούχους. Ο χρόνος εκκίνησης του νέου προγράμματος εκτιμάται ότι θα είναι το φθινόπωρο, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για την ανακατανομή πόρων από τα δάνεια ύψους 17,7 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας

Υψηλοί είναι οι ρυθμοί ανοικοδόμησης σήμερα στην Αττική, κυρίως στα νότια προάστια της Αθήνας, κατά μήκος της παραλιακής ζώνης, από το Παλαιό Φάληρο μέχρι τη Βουλιαγμένη, τη Βάρκιζα και τη Σαρωνίδα. Ανοικοδόμηση, αλλά σε λίγο χαμηλότερους ρυθμούς, παρατηρείται και πιο νότια, στην περιοχή του Σουνίου και της Αναβύσσου.

Επίσης, σημαντικοί είναι οι ρυθμοί ανοικοδόμησης και στα βόρεια προάστια, κυρίως στο Χαλάνδρι, τα Βριλήσσια, τη Λυκόβρυση, τη Μεταμόρφωση, το Μαρούσι και την Κηφισιά. Τέλος, να σημειωθεί πως οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι ρυθμοί ανοικοδόμησης στη Θεσσαλονίκη είναι 15% υψηλότεροι σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν.