Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να κάνουν ανακύκλωση, ιδιαίτερα μετά τις φυσικές καταστροφές των τελευταίων ετών που έχει προκαλέσει η κλιματική αλλαγή. Παρόλα αυτά, αρκετοί αναρωτιούνται τι συμβαίνει από την στιγμή που έχουν μαζευτεί τα σκουπίδια και γιατί έχουν ακούσει ότι η επεξεργασία τους, είναι μια δύσκολη διαδικασία.
Το bbc.com μίλησε με ειδικούς και συγκέντρωσε τις βασικές πληροφορίες για το πού καταλήγουν τα σκουπίδια, πώς επεξεργάζονται, αλλά και τι ισχύει με τα πλαστικά.
Αρχικά το βρετανικό δημοσίευμα ξεκαθαρίζει ότι η ανακύκλωση γίνεται σχεδόν με διαφορετικό τρόπο στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, σε αντίθεση με την Ευρώπη. Σε ΗΠΑ και Βρετανία τα σκουπίδια της ανακύκλωσης είναι στην ίδια σακούλα, ενώ στην Ευρώπη πρέπει να τοποθετούνται διαφορετικά κάθε φορά.
Έπειτα, περιγράφει τον τρόπο επεξεργασίας. Τα σκουπίδια αρχικά πηγαίνουν σε μια εγκατάσταση ανάκτησης υλικών (MRF), η οποία συνήθως έχει το μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου. Εκεί, τοποθετούν σε μια μηχανή τις σακούλες, τις οποίες ανοίγει ένα μηχανικό νύχι.
Στη συνέχεια, είτε άνθρωποι, είτε μηχανές, κάνουν διαλογή στα σκουπίδια, ανάλογα με τον τύπο τους, με την διαδικασία να είναι σχεδόν διαφορετική όμως σε κάθε χώρα. Χαρακτηριστικά, ο Tim Duret, διευθυντής βιώσιμης τεχνολογίας στη εταιρεία Veolia, σημειώνει ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 80% της διαλογής γίνεται από μηχανές και το 20% με το χέρι, σε αντίθεση με άλλες χώρες.
Στόχος είναι να απομακρύνουν μεγάλα αντικείμενα, ανεξάρτητα από το εάν σχετίζονται με την ανακύκλωση ή όχι. Σύμφωνα με τον Tim Duret είναι μια από τις πιο βασικές διαδικασίες, καθώς με αυτό τον τρόπο απομακρύνονται όλα τα αντικείμενα που μπορεί να μπλοκάρουν τα μηχανήματα.
Ο τελικός διαχωρισμός
Μετά την πρώτη μεγάλη διαλογή, ακολουθούν και άλλοι διαχωρισμοί στα σκουπίδια, όμως αυτή την φορά η διαδικασία γίνεται πιο αυτόματα και γρήγορα, καθώς χρησιμοποιούνται κυρίως μηχανές.
Τα απόβλητα τοποθετούνται σε μηχάνημα το οποίο περιστρέφει συνέχεια ράβδους που είναι σε σχήμα οβάλ, οι οποίες διαχωρίζουν για ακόμη μία φορά τα σκουπίδια και από κάτω είναι κενές. Αυτή την φορά όμως, απομακρύνουν μεγάλα μεν, αλλά πιο ελαφριά αντικείμενα, όπως κούτες και χαρτόνια.
Μόλις σταματάει η διαδικασία, τα σκουπίδια μεταφέρονται σε ένα αντίστοιχο μηχάνημα που έχει μικρότερα κενά από κάτω, με την διαδικασία να επαναλαμβάνεται, καθώς αυτή την φορά απομακρύνονται τα πλαστικά αντικείμενα, ενώ τα υπόλοιπα απόβλητα τοποθετούνται σε ένα μηχάνημα που πιέζει για σπάσει τα γυαλιά.
Μετά τις παραπάνω διαδικασίες λοιπόν, τα σκουπίδια που έχουν πολύ μικρό μέγεθος -όπως τα καπάκια από τα μπουκάλια- καταλήγουν σε μια μηχανή που τα αλέθει και τα κάνει σκόνη.
Τα υπόλοιπα αντικείμενα που είναι μεγαλύτερα -μπορεί να έχουν το μέγεθος κουταλιού- πηγαίνουν σε μηχάνημα που λειτουργεί σα μαγνήτης. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιεί το δινορευματικό ρεύμα, το οποίο προκαλεί ρεύμα σε μη μαγνητικά μέταλλα. Έτσι, απωθεί δοχεία αλουμινίου, με τα μαγνητικά μέταλλα όμως, όπως ο σίδηρος και ο χάλυβας εξάγονται σε άλλο μηχάνημα. Έτσι, εύκολα μπορούν να εντοπιστούν άλλα υλικά, όπως το χαρτί.
Το πρόβλημα με τα πλαστικά
Παρότι, η ανακύκλωση διεξάγεται σχεδόν με διαφορετικό τρόπο σε ΗΠΑ και Βρετανία από ότι στην Ευρώπη, αντιμετωπίζει το ίδιο κοινό πρόβλημα, το οποίο αφορά τα πλαστικά.
Το BBC τονίζει ότι τα πλαστικά αντικείμενα διαθέτουν στη μέση τους ένα κωδικό αναγνώρισης, στον οποίο αναγράφεται το αρχικό του υλικού από το οποίο έχει φτιαχτεί το προϊόν και δείχνει εάν μπορεί να ανακυκλωθεί.
Έτσι, υπάρχουν οι εξής κωδικοί, με βάση το δημοσίευμα:
- 1: PETE (ή μερικές φορές PET) – Τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο: Ανακυκλώνεται
- 2: HDPE – Πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας: Ανακυκλώνεται
- 3: PVC – Χλωριούχο πολυβινύλιο: Δεν ανακυκλώνεται στα οικιακά απορρίμματα
- 4: LDPE – Πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας: Δεν ανακυκλώνεται στην οικιακή ανακύκλωση
- 5: PP – Πολυπροπυλένιο: Ανακυκλώνεται
- 6: PS – πολυστυρένιο: Ανακυκλώνεται
- 7: ΑΛΛΟ – Όλα τα άλλα πλαστικά
Παρόλα αυτά, οι τρεις τύποι πλαστικού ανακυκλώνονται ευρέως και είναι οι εξής: HDPE, PET και PP, καθώς μερικές φορές μπορεί ένα πλαστικό αντικείμενο να έχει κατασκευαστεί με διαφορετικά πλαστικά υλικά. Αυτό όμως δεν πρέπει να αποτελεί πρόβλημα, σύμφωνα με τον Chris Hanlon, εμπορικό διευθυντή στο κέντρο ανακύκλωσης Biffa Polymers στη βορειοανατολική Αγγλία.
«Το πλαστικό είναι παντού για κάποιο λόγο, είναι θύμα της δικής του επιτυχίας», λέει χαρακτηριστικά και σημειώνει ότι «είναι πολύ ελαφρύ, είναι αρκετά φθηνό, είναι ευέλικτο. Και στην πραγματικότητα το πλαστικό είναι μια συσκευασία πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα, τόσο για κατασκευή όσο και για ανακύκλωση αν τη συγκρίνετε με γυαλί ή αλουμίνιο. Αλλά μάλλον έχει χρησιμοποιηθεί υπερβολικά και στο τέλος της ζωής του, η διαχείριση του πλαστικού δεν έχει εξεταστεί επαρκώς».