Φωτογραφίες, δημοσιεύσεις, σενάρια που κάνουν λόγο για οικολογική καταστροφή και άλλα πολλά ακούμε τις τελευταίες ημέρες για τις θάλασσες όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και γενικότερα της Μεσογείου. Ο λόγος; Η υποχώρηση των νερών, η πτώση της στάθμης και τα κομμάτια στεριάς που ξεπροβάλλουν σαν «ξένο σώμα».
Τον γύρο του διαδικτύου κάνουν εντυπωσιακές εικόνες ενώ οι επιστήμονες τονίζουν πως πρόκειται για κάτι το φυσιολογικό που δεν πρέπει να μας ανησυχεί.
Ο καθηγητής Ωκεανογραφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σεραφείμ Πούλος μιλάει στο newsbeast.gr αναλύοντας το φαινόμενο της υποχώρησης της στάθμης της θάλασσας ενώ παράλληλα εξηγεί πως έχουν επηρεαστεί από την Κλιματική Αλλαγή οι ακτές της χώρας μας.
«Έχουμε μία πτώση της θαλάσσιας στάθμης. Επειδή πάντα τη θαλάσσια στάθμη τη συγκρίνουμε με τη στεριά βλέπουμε πως έχουμε μια σχετική μεταβολή με βάση τη χέρσο. Στο Καβούρι που όλοι στην Αθήνα το έχουμε για παράδειγμα ξαφνικά είδαμε ένα νησάκι να ενώνεται με απέναντι διότι αποκαλύφθηκε από τη θάλασσα το κομμάτι που το ενώνει. Πολλοί θεώρησαν πως λόγω της σεισμικής δραστηριότητας των τελευταίων ημερών θα μπορούσε να ανέβηκε η χέρσος… γεγονός αδύνατο. Το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και συγκεκριμένα το εργαστήριο γεωφυσικής παρατηρεί τις κινήσεις που κάνουν τα Ιόνια νησιά λόγω των σεισμών καταγράφοντας πως οι αλλαγές είναι λίγων μόνο χιλιοστών» επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Για ποιους λόγους μπορεί η στάθμη της θάλασσας να υποχωρήσει
Η στάθμη της θάλασσας όπως εξηγεί ο Σεραφείμ Πούλος μπορεί να επηρεαστεί από την παλίρροια που χωρίζεται σε δύο κατηγορίες την αστρονομική και τη μετεωρολογική. Η αστρονομική παλίρροια οφείλεται στην έκλειψη του Ηλίου και της Σελήνης και των υπόλοιπων πλανητών ενώ η μετεωρολογική σε μετεωρολογικά φαινόμενα.
«Στη συγκεκριμένη λοιπόν περίπτωση η ερώτηση είναι εάν έχουμε αστρονομική, μετεωρολογική παλίρροια ή και τα δύο» τονίζει ο καθηγητής του ΕΚΠΑ.
«Εάν είχαμε αστρονομική θα έπρεπε δύο φορές την ημέρα να έχουμε μέγιστα και δύο φορές την ημέρα ελάχιστα ποσοστά άρα μέσα στο 24ωρο η στάθμη της θάλασσας θα έπρεπε να ανεβοκατέβαινε. Δεν παρατηρούμε όμως κάτι τέτοιο γιατί βλέπουμε μόνο πτώση. Επίσης στην αστρονομική παλίρροια δεν ξεπερνά τα 20 εκατοστά το εύρος της αλλαγής της στάθμης. Άρα η συγκεκριμένη πάλι περίπτωση δεν μπορεί να είναι αστρονομική γιατί έχουμε πτώση της στάθμης περίπου 45 με 50 εκατοστά. Γνωρίζουμε πως το εύρος της αστρονομικής είναι τόσο γιατί για παράδειγμα στη Θράκη ο συνάδελφος μας Γιώργος Συλαίως την έχει μετρήσει με τον σταθμηγράφο που έχουν» εξηγεί.
«Μερικοί παρασύρθηκαν γιατί στις 27 Φεβρουαρίου είχαμε πανσέληνο και στις 2 Μαρτίου είχαμε το περίγειο δηλαδή τη φάση που η Σελήνη έρχεται κοντύτερα στη Γη άρα ενισχύεται η αστρονομική. Και τα δύο αυτά στοιχεία να τα βάλουμε μαζί και πάλι δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτά τα 20 εκατοστά» αναφέρει και ξεκαθαρίζει πως «άρα μας μένει η μετεωρολογική η οποία είναι υπεύθυνη για αυτό που βλέπουμε».
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη μετεωρολογική παλίρροια
Οι παράγοντες που την επηρεάζουν είναι δύο. «Έχουμε αρχικά την ατμοσφαιρική πίεση. Για παράδειγμα συνάδελφοι στη Θεσσαλονίκη μέτρησαν στις 25 Φεβρουαρίου πως ήταν 1.034 εκτοπασκάλ, στις 28 Φεβρουαρίου έπεσε στα 1.021 και ξανανέβηκε στις 2 Μαρτίου στα 1.032 όταν μία μέση τιμή είναι τα 1.013. Έχουμε δηλαδή μία διαφορά από 20 έως 30 εκτοπασκάλ ατμοσφαιρικής πίεσης αυξημένης που σημαίνει ότι πιέζουν την επιφάνεια της θάλασσας προς τα κάτω και υπάρχει μία αντιστοιχία στο περίπου, όχι ακριβής ένα εκτοπασκάλ για ένα εκατοστό. Άρα 20 εκτοπασκάλ μας δίνουν μια περαιτέρω πτώση στάθμης κατά 20 εκατοστά» αναφέρει ο καθηγητής Ωκεανογραφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Μας περισσεύουν όμως τα άλλα 20 με 30 εκατοστά. Αυτά μας τα έχει δώσει ο βοριάς που φυσούσε από τις 28 Φεβρουαρίου μέχρι τις αρχές Μαρτίου καθώς έσπρωχνε τη θάλασσα προς τα κάτω με επιφανειακή τριβή. Oυσιαστικά οι μάζες του νερού βγαίνουν από το Αιγαίο από τα στενά της Κρήτης και πηγαίνουν προς την Ανατολική Μεσόγειο. Και η Ανατολική Μεσόγειος όμως αυτή την εποχή υφίστανται πτώση στάθμης με το νερό να πηγαίνει προς τη δυτική και κεντρική Μεσόγειο» συμπληρώνει υπογραμμίζοντας πως «την ίδια πτώση της θάλασσας αυτή τη στιγμή την έχει και η Βενετία».
Πότε θα ανέβει ξανά η στάθμη της θάλασσας
Ο καθηγητής Ωκεανογραφίας στο ΕΚΠΑ Σεραφείμ Πούλος εξηγεί πως τα φαινόμενα που ευθύνονται για την πτώση της στάθμης της θάλασσας μέχρι τα μέσα του Μαρτίου θα έχουν υποχωρήσει και έτσι οι ακτές θα γίνουν όπως πριν. «Αυτό θα συμβεί όταν οι ατμοσφαιρικές πιέσεις επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα γύρω στα 1.100 εκτόπασκαλ και η αποκατάσταση θα είναι σαφώς πιο γρήγορη εάν έχουμε νοτιάδες. Αν δεν έχουμε νέα καιρικά φαινόμενα στις επόμενες ημέρες θα επανέλθουμε στα φυσιολογικά επίπεδα» επισημαίνει.
«Σαν φαινόμενο συμβαίνει συχνά αλλά όχι σε αυτή την έκταση» σημειώνει δηλώντας όμως πως δεν του δίνουμε τόσο σημασία από τη στιγμή που δεν αποκαλύπτονταν τόσο μεγάλα μέρη της ακτής και δεν το παρατηρούμε.
«Ο κόσμος ανησύχησε αυτή τη φορά επειδή η πτώση ήταν μεγάλη και πολλοί το συνδύασαν με τις ισχυρές σεισμικές δονήσεις που τάραξαν τη χώρα μας, γεγονός που είναι λάθος» αναφέρει.
«Δεν υπάρχει απόλυτη τιμή της στάθμης, είναι κάτι το οποίο μεταβάλλεται συνεχώς αλλά εμείς μελετούμε τα εύρη της μεταβολής» προσθέτει.
Γιατί δεν είναι άμπωτη αλλά πτώση της στάθμης
«Η άμπωτη είναι φάση της αστρονομικής παλίρροιας. Γι΄αυτό τονίζουμε πως το εν λόγω φαινόμενο δεν είναι κάτι τέτοιο αλλά ονομάζεται πτώση της στάθμης της θάλασσας» απαντά ο καθηγητής Ωκεανογραφίας.
Πώς η Κλιματική Αλλαγή έχει επηρεάσει τις ελληνικές ακτές
«Η Κλιματική Αλλαγή έχει να κάνει με δύο πράγματα. Mε μία προοδευτική αύξηση της θαλάσσιας στάθμης λόγω της υπερθέρμανσης και με την αλλαγή στην ένταση και τη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων. Στην πρώτη περίπτωση λέμε πως έχουμε να κάνουμε μια μία αύξηση η οποία πιθανώς είναι γύρω στα τρία χιλιοστά τον χρόνο τα τελευταία 10 με 15 χρόνια. Το ένα χιλιοστό να τονίσουμε πως είναι φυσιολογική αύξηση, έτσι κι αλλιώς η στάθμη θα ανέβαινε ένα χιλιοστό τον χρόνο. Αυτό το ένα χιλιοστό τα τελευταία 20 χρόνια έχει αλλάξει (και στη χώρα μας) και τα τελευταία πέντε χρόνια σε μετρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο βρέθηκε ότι η στάθμη έχει ανέβει κατά τρία έως χιλιοστά. Μερικοί αμφισβητούν πως είναι Κλιματική Αλλαγή και έτσι την ονομάζουμε Κλιματική μεταβλητότητα. Αυτά βέβαια όλα είναι υπό διερεύνηση και θα μπορέσουμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα όταν περάσει κάποιο ικανό χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 30 χρόνια) διότι στη φύση δεν είναι όλα κανονικοποιημένα αλλά εξαρτιόνται» εξηγεί ο Σεραφείμ Πούλος.
Τέλος τονίζει πως λόγω της Κλιματικής Αλλαγής έχουμε περισσότερους βοριάδες αλλά και με περισσότερη ένταση των ανέμων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον κόσμο.
