Άνθρωπος και ζωικό βασίλειο βάδισαν μαζί χέρι-χέρι εδώ και χιλιάδες χρόνια, με τις σχέσεις τους ωστόσο να μην είναι πάντα αγαστές.

Ο άνθρωπος εμπιστεύτηκε όμως τους μικρούς του φίλους από την αρχή και όπως έδειξαν τα πράγματα, πολύ καλά έκανε.

Γιατί τα ζώα τον βοήθησαν να κάνει έργα που δεν θα μπορούσε μόνος του, με δραστηριότητες όπως οι αγροτικές δουλειές και οι μεταφορές να επαφίενται σχεδόν εξολοκλήρου στους χνουδωτούς βοηθούς.

Παρά την κοινή και καλά καταγεγραμμένη χρήση των ζώων στα πράγματα του ανθρώπου όμως, υπάρχουν εξίσου μοναδικές χρήσεις που δεν είναι και πολύ γνωστές.

Μετά τις στρατιωτικές αποστολές των ζώων λοιπόν και τις νέες υπηρεσίες που εκτελούν για λογαριασμό των ανθρώπων, ας δούμε μια σειρά από αναπάντεχα επαγγέλματα που κάνει το ζωικό βασίλειο…

Πυγολαμπίδες για φως

Ήταν κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν ανέκυψε το πρόβλημα πώς να διαβάζεις χάρτες και γραπτά μηνύματα μέσα στο κατασκόταδο. Τα χαρακώματα όφειλαν εξάλλου να είναι πίσσα σκοτάδι για να παραμένουν αθέατα στον εχθρό και το κοινό φως της εποχής δεν ήταν κατάλληλο για τέτοιες χρήσεις. Και βέβαια η απάντηση των βρετανικών δυνάμεων ήταν οι πυγολαμπίδες! Σύντομα άρχισαν να ξαποστέλλονται παρτίδες στην πρώτη γραμμή του πυρός και οι πυγολαμπίδες έκαναν τη δουλειά τους με τέτοια συνέπεια και αυταπάρνηση που τιμήθηκαν -μαζί με άλλα ζώα- σε τελετή στο Λονδίνο το 2004!

Οι νυφίτσες της καλωδίωσης

Η καλωδίωση είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο των κατασκευών, με τα σχεδόν απρόσιτα μέρη να κάνουν τη δουλειά παλούκι. Ιδιαίτερα όταν το κανάλι είναι πολύ μικρό για να χωρέσει άνθρωπος, κάποια λύση έπρεπε να βρεθεί. Και ήταν η Boeing που αποφάσισε να προσλάβει νυφίτσες και κουνάβια για το έργο! Το καλώδιο δενόταν στην ουρά του ζώου και κατόπιν το δελέαζαν να ακολουθήσει την επιθυμητή διαδρομή μέσω φαγητού, καλωδιώνοντας το αεροπλάνο πιο εύκολα και γρήγορα από κάθε άνθρωπο. Παρά το γεγονός ότι η αεροναυπηγική σταμάτησε να τις χρησιμοποιεί στη δεκαετία του ’60, οι «καλωδιωμένες» νυφίτσες χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα ως ηλεκτρολόγοι σε απρόσιτα σημεία…

Μέλισσες-ανιχνευτές βομβών



Το χέρι του νόμου έχει χρησιμοποιήσει συχνά ζώα για την ανίχνευση βομβών και εκρηκτικών υλών σε μέρη υψίστης ασφαλείας. Και βέβαια όταν λέμε ζώα, εννοούμε κατά κύριο λόγο σκυλιά. Οι ερευνητές του Los Alamos National Laboratory των ΗΠΑ όμως βρήκαν άλλο ένα πλάσμα εξίσου ικανό, αν όχι καλύτερο: τη μέλισσα! Οι μέλισσες μπορούν να εκπαιδευτούν να εντοπίζουν τέτοιες απειλές και στα δοκιμαστικά σκόραραν ιδιαιτέρως καλά, έχοντας το μπόνους ότι περνούν απαρατήρητες. Πώς να πιστέψει ο δράστης ότι η μέλισσα που τον ακολουθεί είναι κατάσκοπος του κράτους!

Κοράκια για εξερεύνηση



Ήταν οι Βίκινγκς που σκαρφίστηκαν τον ιδιοφυή αυτό τρόπο για να βρίσκουν στεριά καταμεσής της θάλασσας. Όντας ναυτικός πολιτισμός, περνούσαν πολύ χρόνο στο νερό και έπρεπε να βρουν λύση στο περιορισμένο οπτικό πεδίο τους. Η λύση άκουγε στο όνομα του κορακιού που είχαν στο κατάστρωμα και απελευθέρωναν σε τακτά διαστήματα. Αν έβλεπε στεριά το κοράκι, τα καράβια το ακολουθούσαν κατά πόδας καθώς ήταν σίγουροι οι Βίκινγκς ότι δεν επρόκειτο να κάνει λάθος! Κι αν το κοράκι δεν έβλεπε στεριά, επέστρεφε στο καράβι και ήξεραν οι ναυτικοί ότι έπρεπε να συνεχίσουν, καθώς η στεριά δεν ήταν κοντά. Ο θρύλος μάλιστα θέλει την Ισλανδία να ανακαλύπτεται με αυτήν ακριβώς την τεχνική…

Πίθηκοι-θεριστές



Το μάζεμα της ινδικής καρύδας μόνο εύκολο δεν είναι, καθώς μιλάμε για μια επικίνδυνη δουλειά που πρέπει να γίνει με το χέρι. Γι’ αυτό και οι ινδοί και ταϊλανδέζοι αγρότες εκπαιδεύουν πιθήκους να κάνουν το έργο για λογαριασμό τους. Τα ζώα σκαρφαλώνουν πανεύκολα στους κοκοφοίνικες και ρίχνουν τους καρπούς στο έδαφος, λαμβάνοντας κατόπιν τμήμα της σοδειάς ως αμοιβή. Και δεν είναι μόνο τον κίνδυνο και τον χρόνο που γλιτώνει ο άνθρωπος, αλλά κερδίζει και σε αποτελεσματικότητα, καθώς οι πίθηκοι είναι σε θέση να συλλέγουν 5-8 φορές περισσότερους καρπούς την ημέρα από τον άνθρωπο…

Πρόβατα ξεχορταριάζουν αμπελώνες

Τα οινοποιεία είναι υποχρεωμένα να προσέχουν διαρκώς τους αμπελώνες τους, ξεχορταριάζοντας τα ζιζάνια των αμπελιών για να σώσουν τα πολύτιμα σταφύλια. Έργο χρονοβόρο και κοπιώδες, καθώς πρέπει να γίνει με το χέρι, αφού τα μηχανήματα είναι πιθανό να καταστρέψουν τη σοδειά. Οι αμπελουργοί της Κοιλάδας Νάπα των ΗΠΑ βρήκαν τη λύση στο πρόσωπο του προβάτου! Εκπαιδεύουν τα ζώα να τρώνε τα παράσιτα, αφήνοντας τους αμπελώνες ανέγγιχτους, σε ένα έργο μάλιστα που τα αρνάκια είναι απείρως πιο αποδοτικά από τον άνθρωπο: απελευθερώνουν το εκπαιδευμένο κοπάδι στους αμπελώνες και αυτό τους ανταμείβει με 20 και πλέον πεντακάθαρα στρέμματα την ημέρα! Και βέβαια, πέρα από το ξεχορτάριασμα, τα πρόβατα παρέχουν κατάλληλο και δωρεάν λίπασμα, διπλασιάζοντας την αποτελεσματικότητά τους…

Αρουραίοι-ανιχνευτές ασθενειών

Η φυματίωση θερίζει στην Αφρική και η έγκαιρη διάγνωση είναι αυτή που θα αποτρέψει τη φονική επιδημία να εξαπλωθεί στον πληθυσμό. Η φυλή Apopo είναι μία μόνο από τις πολλές που έχουν κάνει πράξη μια νέα τεχνική, η οποία βασίζεται στη χρήση αρουραίων για τη διάγνωση της μολυσματικής νόσου. Οι αρουραίοι εκπαιδεύονται στην όσφρηση δειγμάτων για να διακρίνουν αν περιέχει ίχνη της νόσου και είμαι μάλιστα 20% πιο ακριβείς στην ετυμηγορία τους από κάθε γνωστή και παραδοσιακή μέθοδο! Σε σχέση μάλιστα με τον άνθρωπο, μπορούν να τεστάρουν περισσότερα δείγματα σε μια ώρα απ’ ό,τι ένας γιατρός σε μια ολόκληρη μέρα. Και βέβαια είναι και πολύ οικονομικότεροι στην εκπαίδευσή τους. Η χρήση αρουραίων στην πρόληψη της φυματίωσης έχει δώσει νέες ελπίδες για τον περιορισμό των επιδημιών που μαστίζουν τη Μαύρη Ήπειρο…