Τρεις δεκαετίες προσφοράς από τον ΑΡΧΕΛΩΝ

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ διεξάγει προγράμματα καταγραφής της αναπαραγωγικής δραστηριότητας των θαλάσσιων χελωνών εδώ και 28 χρόνια. Στη διάρκεια των προγραμμάτων έχουν γίνει πολλές «ανακαλύψεις» γύρω από την πολύπλοκη βιολογία και οικολογία των θαλάσσιων αυτών ερπετών που ενώ ζουν στη θάλασσα πρέπει να βγαίνουν και στην ξηρά για να αφήνουν τα αυγά τους.

Επίσης αρκετές εργασίες γίνονται σχετικά με τις επιπτώσεις της αλιείας και του τουρισμού πάνω στις θαλάσσιες χελώνες, καθώς και άλλες κοινωνιολογικής φύσεως. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ, σε στενή συνεργασία με Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού, προωθεί την έρευνα γύρω από τα αυτά τα μοναδικά ζώα.

Ήδη πολλές εργασίες φοιτητών έχουν δημοσιευτεί και παρουσιαστεί σε σχετικά συνέδρια. Παρακάτω παρουσιάζουμε τις ερευνητικές εργασίες που έχουν εγκριθεί από την Επιστημονική Επιτροπή του Συλλόγου και εκτελούνται φέτος στο πλαίσιο των καλοκαιρινών προγραμμάτων του ΑΡΧΕΛΩΝ.

1) Περιβαλλοντικές συμπεριφορές των εθελοντών προστασίας της φύσης
Hannah O’Mahoney, Cardiff University, UK

Η Hannah O’Mahoney διεξάγει έρευνα με τη χρηματοδότηση του British Economic and Social Research Council για μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στις Ερευνητικές Μεθόδους της Κοινωνικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Cardiff.

Στο πλαίσιο της έρευνας θα διεξαχθούν αναλυτικές συνεντεύξεις με εθελοντές του Συλλόγου ΑΡΧΕΛΩΝ που μετέχουν στο πρόγραμμα του Κυπαρισσιακού κόλπου ώστε να διερευνηθούν οι πεποιθήσεις και οι ιδέες τους σε σχέση με το περιβάλλον.

Η ανάλυση αυτών των πληροφοριών θα βοηθήσει την Hannah να εξαγάγει ορισμένα προκαταρκτικά συμπεράσματα που θα διερευνηθούν σε μεγαλύτερο βάθος στο διδακτορικό της το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο.

Για φέτος, το ενδιαφέρον της εστιάζεται στο να εξετάσει κατά πόσο η ενασχόληση των συμμετεχόντων με την προστασία των θαλάσσιων χελωνών μπορεί να σχετίζεται με υποκείμενες περιβαλλοντικές πεποιθήσεις και με τη χρήση επιστημονικών μεθόδων ανάλυσης να βρει αν υπάρχει συσχετισμός μεταξύ του περιβαλλοντικού κινήματος και προσωπικών αντιλήψεων.

2) Οι επιπτώσεις του τεχνητού φωτός στις θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta στις παραλίες ωοτοκίας στο Ρέθυμνο της Κρήτης
Sebastian Richter, Phillipps-University Marburg, Germany

Από τον Ιούλιο του 2010 ο Sebastian Richter, φοιτητής του Καθηγητή Προστασίας της Φύσης Dr. Harald Plachter στο Πανεπιστήμιο Philipps στο Marburg της Γερμανίας εκτελεί μια ερευνητική μελέτη σε συνεργασία με τον ΑΡΧΕΛΩΝ. Η μελέτη διεξάγεται στο Ρέθυμνο της Κρήτης και εξετάζει παράγοντες που επηρεάζουν την εκκόλαψη νεοσσών Caretta caretta.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης σε συγκεκριμένα σημεία ωοτοκίας θα συλλεχθούν στοιχεία όπως η φωτορύπανση, η πυκνότητα των φωλιών, κτίσματα πίσω και πάνω στην παραλία όπως επίσης και η συμπεριφορά προσανατολισμού των νεοσσών. Τα δεδομένα θα αναλυθούν με τη χρήση Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS). Ο στόχος της μελέτης είναι η καλύτερη κατανόηση της επίδρασης διάφορων παραγόντων στη συμπεριφορά του προσανατολισμού των νεογέννητων χελωνών. Το αποτέλεσμα θα συμβάλλει στην βελτίωση των μέτρων προστασίας των βιοτόπων ωοτοκίας των χελωνών.

3) Ο αντίκτυπος της υπερθέρμανσης του πλανήτη στην οικολογία των θαλάσσιων χελωνών Caretta caretta στη Μεσόγειο.
Samir Patel, Drexel University, Philadelphia, PA, USA

Το διδακτορικό πρόγραμμα του Samir Patel θα διαρκέσει για τα επόμενα τρία χρόνια και περιλαμβάνει την τοποθέτηση δορυφορικών πομπών σε 30 ενήλικες θηλυκές χελώνες Caretta caretta που γεννούν στο Ρέθυμνο της Κρήτης, προκειμένου να διερευνηθεί η συμπεριφορά τους μετά την ωοτοκία. Οι δορυφορικοί πομποί συλλέγουν και μεταδίδουν πληροφορίες όπως ακριβείς τοποθεσίες, θερμοκρασίες και βάθη στα οποία κολυμπά η κάθε χελώνα. Αυτές οι πληροφορίες θα επιτρέψουν στον Samir να καθορίσει πώς οι θαλάσσιες χελώνες αντιδρούν και πώς χρησιμοποιούν τις ποικιλόμορφες συνθήκες της Μεσογείου κατά την επιστροφή τους από τις παραλίες ωοτοκίας στα πεδία διατροφής και διαχείμανσης. Ο τελικός στόχος είναι να χρησιμοποιηθούν αυτές οι πληροφορίες για να προβλεφθεί πώς οι Caretta caretta της Μεσογείου μπορεί να αντιδράσουν στις ευμετάβλητες συνθήκες της θάλασσας όπως αυτές σχετίζονται με το φαινόμενο των κλιματικών αλλαγών. Το έργο εκτελείται υπό την καθοδήγηση του Καθ. Jim Spotila του Πανεπιστημίου Drexel στη Φιλαδέλφεια και του Dr Steve Morreale του Πανεπιστημίου Cornell, στην Ithaca της Νέας Υόρκης.

4) Θερμική και χωρική παρακολούθηση των χελωνών Caretta caretta κατά την περίοδο ωοτοκίας τους στον Κυπαρισσιακό κόλπο.
Tom Backof, Indiana Purdue University, Indiana, USA

Ο Tom Backof είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Drexel University και πλέον συνεχίζει τις μεταπτυχιακές σπουδές του υπό τον Dr Frank Paladino στο Παν/μιο Purdue της Indiana. Στο παρελθόν ο Tom έχει εργαστεί με τέσσερα από τα επτά είδη θαλάσσιων χελωνών σε δύο ηπείρους. Ο Tom ερευνά πού περνούν το χρόνο τους οι θηλυκές θαλάσσιες χελώνες που γεννούν στον κόλπο της Κυπαρισσίας μεταξύ διαδοχικών ωοτοκιών. Αυτή η έρευνα συμπεριλαμβάνει την τοποθέτηση μηχανισμών καταγραφής πληροφοριών και ραδιοπομπών στο καβούκι των χελωνών.

Η τοποθέτηση και η συλλογή των συστημάτων γίνεται κατά τη διάρκεια των νυχτερινών παρατηρήσεων, ενώ μέσω των ραδιοπομπών καταγράφονται συνεχώς οι τοποθεσίες που βρίσκονται οι χελώνες. Τα αναμενόμενα αποτελέσματα θα δείχνουν τις θερμοκρασίες και τα βάθη στα οποία προτιμούν να παραμένουν οι χελώνες κατά το χρονικό διάστημα των 2 εβδομάδων που μεσολαβεί ανάμεσα από διαδοχικές ωοτοκίες τους. Οι πληροφορίες που θα συλλεχθούν θα βοηθήσουν στην μεγαλύτερη προστασία τους κατά τη διάρκεια αυτής της σύντομης αλλά τόσο αποφασιστικής σημασίας περιόδου για τη ζωή τους. Αυτή η έρευνα υποστηρίζεται εκτός από τον ΑΡΧΕΛΩΝ από διάφορους φορείς και άτομα, συμπεριλαμβανομένων των Indiana Purdue University, Fort Wayne, Drexel University, The Leatherback Trust, και Irv Naylor.

5) Μια έρευνα της διαφοράς μεταξύ της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και της περιβαλλοντικά φιλικής συμπεριφοράς των τουριστών στο Ρέθυμνο
Natalie Pears, University of Nottingham, UK

Η έρευνα αποτελεί μέρος της διατριβής της Natalie για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στη Διαχείριση Περιβάλλοντος. Αφορά στον περιβαλλοντικά υπεύθυνο τουρισμό, που χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για να βοηθήσει στην προστασία του περιβάλλοντος σε τουριστικούς προορισμούς, παρέχοντας πληροφόρηση στους επισκέπτες για την ενδεδειγμένη συμπεριφορά που απαιτείται. Η έρευνα λαμβάνει χώρα στο Ρέθυμνο της Κρήτης. Ως παραλία ωοτοκίας με τόσο έντονη ανάπτυξη λόγω των τουριστικών δραστηριοτήτων, ο περιβαλλοντικά υπεύθυνος τουρισμός είναι εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας. Με τη χρήση ερωτηματολογίων, η Natalie σκοπεύει να αναλύσει τις διαθέσιμες πληροφορίες για τον περιβαλλοντικά υπεύθυνο τουρισμό, πόσο αποτελεσματικός είναι και πόση επιρροή ασκεί στη γνώση, διάθεση και συμπεριφορά των τουριστών σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον στους τόπους των διακοπών τους.

6) Ο μεταβολισμός και η αλληλεπίδραση αερίων στις φωλιές των θαλάσσιων χελωνών Caretta caretta στη Ζάκυνθο και την Κυπαρισσία
Jack Suss, Drexel University, Philadelphia, PA USA

Ο Jack Suss, υποψήφιος για PhD στο Πανεπιστήμιο του Drexel στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, ερευνά την επίδραση της άμμου στην ανάπτυξη των αυγών της Caretta caretta. Οι φωλιές των χελωνών που εναποτίθενται στις παραλίες της Ζακύνθου έχουν βάθος περίπου 40 εκατοστά ενώ τα αυγά επωάζονται για 55 – 75 ημέρες, ανάλογα με τη θερμοκρασία. Τα αυγά είναι σαν τους άλλους οργανισμούς: χρειάζονται τροφή, νερό και οξυγόνο για να επιβιώσουν.

Η τροφή αποκτάται μέσω του κρόκου, ενώ το νερό και το οξυγόνο από το περιβάλλον. Εφόσον οι φωλιές δεν μετακινούνται, τα αυγά έχουν πρόσβαση σε νερό και οξυγόνο από την άμμο που περιβάλλει τη φωλιά. Κατά την επώαση, τα αναπτυσσόμενα έμβρυα καταναλώνουν οξυγόνο και παράγουν διοξείδιο του άνθρακα για να αναπτυχθούν.

Η ικανότητα των αερίων να διαχέονται προς και από τη φωλιά (αντίστοιχα) εξαρτάται από τις φυσικές ιδιότητες της άμμου.

Οι κόκκοι της άμμου διαφέρουν σε μέγεθος σε κάθε παραλία, δημιουργώντας διαφορές στη ροή των αερίων και στο δυναμικό του νερού. Τα αυγά θα πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόζονται στις διαφορετικές συνθήκες των φωλιών μετατρέποντας το ρυθμό ανάπτυξης και την απόδοση του μεταβολισμού των εμβρύων για να επιβιώσουν.

Αυτή η έρευνα σκοπεύει να ορίσει κατά πόσο οι διαφορές στις φυσικές ιδιότητες της άμμου μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη των εμβρύων και την επιτυχία εκκόλαψης των φωλιών. Η έρευνα εκτελείται υπό την καθοδήγηση του Dr. Jim Spotila, Betz Chair of Environmental Science του Παν/μιου Drexel στη Philadelphia.

7) Η συμπεριφορά των χελωνών Caretta caretta μεταξύ διαδοχικών ωοτοκιών στο Ρέθυμνο της Κρήτης
Aliki Panagopoulou, Drexel University, Philadelphia PA, USA

Αυτή η έρευνα διεξάγεται ως μέρος της μεταπτυχιακής διατριβής της Αλίκης στο Πανεπιστήμιο του Drexel στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Η μελέτη έχει ως στόχο να ελέγξει τη συμπεριφορά των θαλάσσιων χελωνών που ωοτοκούν στο Ρέθυμνο της Κρήτης, κατά το διάστημα μεταξύ δύο ωοτοκιών.

Οι Caretta caretta δημιουργούν κατά μέσο όρο 1-4 φωλιές κατά την ίδια περίοδο ωοτοκίας, ενώ μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα 13-22 ημερών μεταξύ δύο διαδοχικών ωοτοκιών. Ο κύριος σκοπός της έρευνας είναι να εντοπιστούν οι περιοχές εκείνες όπου οι χελώνες προτιμούν να βρίσκονται καθώς και καταδυτική συμπεριφορά τους κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων.

Για να επιτευχθεί αυτό, ειδικοί πομποί και καταγραφείς χρόνου-βάθους τοποθετούνται στις θηλυκές χελώνες μετά τη νυκτερινή ωοτοκία τους. Αυτός ο εξοπλισμός ανακτάται όταν οι χελώνες επιστρέφουν στην παραλία περίπου 15 ημέρες αργότερα. Τα αποτελέσματα της μελέτης ίσως διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό διαχειριστικών μέτρων μέσα στη θαλάσσια ζώνη της παραλίας ωοτοκίας του Ρεθύμνου, βοηθώντας στον περιορισμό των απωλειών θαλάσσιων χελωνών από ταχύπλοα σκάφη ή/και αλιευτικές δραστηριότητες.

πηγή: ΑΡΧΕΛΩΝ