Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επισκέπτεται τον μύθο του Δον Ζουάν και το κείμενο του Μολιέρο με μια μεταμοντέρνα σκηνοθετική χειραψία. Όπως είναι γνωστό μια τέτοια επίσκεψη αλλάζει τη φυσιογνωμία ενός κλασσικού έργου, φέρνει το μέσα έξω και οι θεατές έχουν απέναντί τους μια παράσταση μεταβλητότητας και αστάθειας, με τον τρόπο που δημιουργείται.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Οι ήρωες καθώς επανέρχονται με ετεροχρονισμένα γεγονότα ή σπαράγματα διαφορετικών κειμένων, προκαλούν την υποψιασμένη φαντασία να ξαναπλάσει το κείμενο. Το ανοίκειο με το μεταμοντέρνο κοινό, δυσκολεύεται να αντιληφθεί και να αποτιμήσει με ασφάλεια μια αίσθηση των δρώμενων. Έτσι προκύπτουν πολλές ερμηνείες που άλλους τους ενθουσιάζουν και άλλους τους ξενίζουν με τις παραδοξότητες, τις απροσδιοριστίες, τη δυσπιστία και τα ακατανόητα αποτελέσματά τους.
Ο Δον Ζουάν του Μ. Μαρμαρινού κατασκευάστηκε σαν «ένα ομοίωμα του πραγματικού» μέσα από τη μήτρα της σύγχρονης τεχνολογίας, που κάποιους τους απωθεί και κάποιους τους σαγηνεύει. Το χάσμα ανάμεσα στην εικόνα και στην πραγματικότητα -σινεμά και θέατρο- απορρίπτει την αντικειμενικότητα. Κάτι που καθιστά αναξιόπιστα κάθε προηγούμενη γνώση, αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι ώστε να κατανοήσουμε το μη αυτονόητο.
Στον Δον Ζουάν η θεατρική νεωτερικότητα αφήνει αδιευκρίνιστο τον στόχο του σκηνοθέτη. Σημείο και σημαινόμενο στην παράσταση έχουν αποκοπεί και η γλώσσα καπελωμένη από την εικόνα αδυνατεί να χαρακτηρίσει τους ήρωες. Ο χώρος κυρίαρχος, είναι αυτός που ορίζει τη θέση καθενός μπρος από την τεράστια γιγαντοοθόνη, όπου παρουσιάζεται ο χορός των παγιδευμένων σε εντυπώσεις γυναικών και τα βήματα φυγής των ανδρών.
Γύρω από ένα επίμηκες τραπέζι, οι δέκα ήρωες του έργου παρόντες διαρκώς επί σκηνής, άλλοτε σαν σε Δείπνο Μυστικό και άλλοτε ως σώμα δικαστικό, παρίστανται με μια αντιθεατρική ακινησία. Μόνον οι πρωταγωνιστές θα αναπτυχθούν κινητικά περιορισμένα, στην απλουστευμένη πλοκή τς δημιουργίας.
Ο Δον Ζουάν του Τίρσο ντε Μολίνα, μέσα από τις «λογοτεχνικές ενσαρκώσεις του» και την παγκόσμια φήμη του σαγηνεύει, ξελογιάζει και αναστατώνει τις γυναίκες που παθιάζονται από τις ερωτικές του δραστηριότητες, χρησιμοποιώντας τες σαν παιχνίδι που γρήγορα βαριέται. Αυτός ο ψεύτης, ο διαφθορέας, ο άπιστος και ασεβής φυγάς, ο αρνητής των ανθρωπιστικών αρχών και ηθικών κανόνων, ο αδίστακτος που εκμεταλλεύεται τα προνόμια της τάξης του με τα ανυπότακτα ένστικτά του.
Κυνικός και ευμετάβλητος, με ωμή γλώσσα αποπλανά, ταπεινώνει και περιφρονεί τα πάντα, υπερβαίνοντας τα όρια της αξιοπρέπειας. Ένας ανίερος, αιρετικός που δεν πιστεύει σε καμία αξία και γελοιοποιεί την αρετή. Είναι ο άνδρας που άρπαξε μια κοπέλα από το μοναστήρι με την υπόσχεση του γάμου, για να την εγκαταλείψει στη γενική κατακραυγή. Αυτός, που προκαλεί ακόμα και τον θεό και θα καταφέρει να ξεφύγει αλώβητος από το κυνηγητό της οικογένειας που τον κατηγορεί για έκλυτο βίο, θα αναμετρηθεί αλύτρωτος τελικά με το μεταφυσικό.
Ο Δον Ζουάν της παράστασης ερμηνευόμενος από τον ικανότατο Χάρη Φρεγκούλη, τυραννιέται από μια ανακολουθία λόγων και υπονομεύει την αυτοπεποίθησή του για «μια αγκαλίτσα».
Στο ρόλο του υπηρέτη Σγαρναρέλ, ο Γιάννης Περλέγκας, με ανατρεπτική σκηνοθετική διάθεση, διαθέτει ευγλωττία, μιλά με ομοιοκαταληξία και φιλοσοφεί με παροιμίες. Από απλοϊκός και λαϊκός τύπος ο Σγαρναρέλ αποκτά εδώ ψευτολόγιο ύφος, κάτι που διακωμωδείται στην ουσία με τα ενδυματολογικά χαρακτηριστικά της Comedia del arte.
Η Ελένη Μαυρίδου – Ελβίρα διεκδικεί ερμηνευτικά την αξία της από την δύναμη της εικόνας, ενώ η Σοπράνο Μυρσίνη Μαργαρίτη με τις υπέροχες της άριες από τον Ντον Τζιοβάνι του Μότσαρτ επιβάλλεται στη σκηνή. Τα ιδιαίτερης αισθητικής κοστούμια της Εύας Νάθενα και ο σχεδιασμός ήχου και βίντεο ολοκλήρωσαν το εικαστικό τοπίο της μεταμοντέρνας παράστασης, που «μετέτρεψε τα στερεά σε αέρα».
Έτσι αναρωτιέμαι τι έχει να μας πει η παράσταση, οδηγεί κάπου τα αδιέξοδα της εποχής μας; Πάντως ο Μολιέρος με το αινιγματικό του έργο άσκησε κριτική στην ακολασία της αυλής και στην ανικανότητα των ανθρώπων να συναισθάνονται τον πλησίον.
Πληροφορίες παράστασης
Συντελεστές
Μετάφραση κειμένου Μολιέρου: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός
Δραματουργία: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Έρι Κύργια
Μουσική – μεταγραφή Don Giovanni του Μότσαρτ: Δημήτρης Καμαρωτός
Μετάφραση υπερτίτλων: Μέμη Κατσώνη
Διαμόρφωση Χώρου: Kenny McLellan
Κοστούμια: Εύα Νάθενα
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Φωτογραφίες – βίντεο γυναικών: Έφη Γούση
Επιμέλεια Κίνησης: Τάσος Καραχάλιος
Σχεδιασμός Ήχου: Κώστας Μπώκος
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου, Ιωάννα Μπιτούνη
Υπεύθυνη Παραγωγής: Ρένα Ανδρεαδάκη
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Ερμηνεύουν
Γιάννος Περλέγκας – Σγαναρέλ
Χάρης Φραγκούλης – Δον Ζουάν
Έλενα Μαυρίδου – Ελβίρα
Γιάννης Βογιατζής – Δον Κάρλος
Ευαγγελία Καρακατσάνη – Σαρλότ
Τάσος Καραχάλιος – Πιερρό
Έφη Γούση – Ματιουρίν
Adrian Frieling – Δον Λουίς
Ντένης Μακρής – Φρανσίσκ, ένας φτωχός
Ilya Algaer – Δον Αλόνς
Χορός
Χορωδία γυναικών
Σοπράνο: Μυρσίνη Μαργαρίτη
Ακορντεόν: Στέλιος Κατσατσίδης
Τιμές εισιτηρίων
Ζώνη Α: 20 ευρώ
Ζώνη Β: 15 ευρώ
Κανονικό: 7 – 15 – 20 – 25 ευρώ
Μειωμένο, Φίλος ή Μικρή Παρέα (5-9 άτομα): 6 – 12 – 16 – 20 ευρώ
Μεγάλη Παρέα (10+ άτομα): 5 – 11 – 14 – 18 ευρώ
ΑΜΕΑ & Άνεργοι: 5 ευρώ / Συνοδός ΑΜΕΑ: 10 ευρώ
Ομαδικές κρατήσεις στο τηλ. 213 017 8176 και στο [email protected]
