Ποιο είναι το νήμα που συνδέει ένα έργο του 17ου αιώνα του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς με ένα ρωμαϊκό μύθο των πρώτων μεταχριστιανικών χρόνων, με τρεις ελληνικές και 12 διεθνείς ταινίες και με 15 σύγχρονα έργα τέχνης σύγχρονων εικαστικών φιλοτεχνημένα ως «πράξεις αφοσίωσης»; Τι συνδέει ένα δίσκο με τίτλο «Φωνές του Πιάνο»(Piano Voices) του διακεκριμένου πιανίστα και συνθέτη της τζαζ σκηνής, Σάκη Παπαδημητρίου, με μουσικές των Ριουίτσι Σακαμότο, Τζον Γουίλιαμς, Σιγκέρου Ουμεμπαγιάσι και άλλων σπουδαίων συνθετών που έχουν “ντύσει” αγαπημένες ταινίες του ασιατικού σινεμά (Ο τελευταίος αυτοκράτορας, Αναμνήσεις μιας γκέισας, Τίγρης και δράκος, Ο μικρός Βούδας, Τα ιπτάμενα στιλέτα, Ο τελευταίος Σαμουράι κ.α) και με μια διάλεξη του καθηγητή Δημήτρη Παντερμανλή για την πολιτιστική και καλλιτεχνική αξία των γλυπτών του Παρθενώνα και τη σημασία της επιστροφής τους; Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα είναι το 59ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, που ξεκινά αύριο (Πέμπτη) με την προβολή της ταινίας «Κλέφτες καταστημάτων» του Ιάπωνα Χιροκάζου Κόρε-Έντα, που κέρδισε πρόσφατα τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών.

Ρωμαϊκή ευσπλαχνία: Η ιστορική, φιλοσοφική, εικαστική και κινηματογραφική εκδοχή

Ο Ρωμαίος ιστορικός Βαλέριος Μάξιμος, το 31 μ.Χ. κατέγραψε το πώς μια κόρη μπήκε στην φυλακή και θήλασε τον πατέρα της, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε θάνατο από ασιτία. Μην έχοντας άλλο τρόπο να περάσει φαγητό στο κελί του, η Πέρο τάισε τον πατέρα της, τον Κίμωνα, από το ίδιο το στήθος της. Περισσότερα από 300 έργα τέχνης, από την ρωμαϊκή εποχή ως τις μέρες μας, απεικονίζουν αυτή την «αλλόκοτη» -σπαρακτική ιστορία που είναι γνωστή ως Caritas Romana (Ρωμαϊκή Ευσπλαχνία) και τα εκατοντάδες έργα τέχνης που την αναπαριστούν, χρησιμοποιήθηκαν ως πυξίδες για την αναζήτηση, ταξινόμηση και ερμηνεία των 15 ταινιών του Επίσημου Διαγωνιστικού Τμήματος του Φεστιβάλ. «Η ύψιστη αυτή πράξη ευσπλαχνίας δεν είναι μόνο οικογενειακή αλληλεγγύη, αλλά και γενναία πολιτική πράξη που εγκαθιδρύει νέες κοινωνικές σχέσεις και πολιτισμικά σύμβολα» σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης και προσθέτει:”Θηλάζοντας τον πατέρα της, η Πέρο αντέστρεψε τις ταυτότητες τους. Δεν ήρθε σε σύγκρουση μόνο με το σωφρονιστικό σύστημα που καταδίκασε τον πατέρα της, αλλά και με το ίδιο το σώμα της. Σήμερα μπορούμε να ξαναδούμε αυτή την ιστορία υπό το πρίσμα νεότερων θεωριών για την θέση της γυναίκας και την παρακμή της πατριαρχίας”. Αυτή τη σπουδαία υπέρβαση την πραγματεύονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι ταινίες του Διαγωνιστικού Tμήματος του 59ου Φεστιβάλ, οι οποίες διερευνούν το θέμα σε διαφορετικές εκδοχές. Αυτές τις εκδοχές, που πραγματεύονται με τον δικό τους τρόπο οι 15 ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος, είδαν παρακολουθώντας τις ταινίες (μία ο καθένας) και οι 15 νέοι ‘Ελληνες εικαστικοί καλλιτέχνες (Δημήτρης Αμελαδιώτης, Μπάμπης Βενετόπουλος, Ζωή Γιαμπουλντάκη, Δημήτρης Εφέογλου, Ηλίας Καφούρος, Αναστασία Μηνά, Ιωάννα Ξημέρη, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Νεφέλη Παπαδημούλη, Κώστας Παππάς, Βάλια Παπαστάμου, Άντα Πετρανάκη, Χαρά Πιπερίδου, Λυσίμαχος Πολυχρονίδης και Νάνα Σαχίνη) που φιλοτέχνησαν ένα έργο έκαστος/η, την εικαστική εκδοχή της κάθε ταινίας. Τα έργα τους συνθέτουν την κεντρική έκθεση του φεστιβάλ που διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, σε επιμέλεια του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΦΚΘ, Ορέστη Ανδρεαδάκη. Η έκθεση με τον τίτλο «Caritas Romana – 15 Πράξεις Αφοσίωσης» εγκαινιάζεται το Σάββατο 3 Νοεμβρίου στις 18.00 στο Κέντρο Συγχρονης Τέχνης στο Λιμάνι και θα ειναι ανοιχτή ως τις 2 Δεκεμβρίου (Ωράριο λειτουργίας: 3-11/11 καθημερινά: 10:00-22:00. Από την Τρίτη 13/11 η έκθεση θα είναι ανοικτή Τρίτη-Τετάρτη, Παρασκευή-Κυριακή: 10:00-18:00 και Πέμπτη: 10:00-22:00 ). Στις παράλληλες εκδηλώσεις του 59ου Φεστιβάλ εντάσσονται: -Η συναυλία κινηματογραφικής μουσικής -αφιέρωμα στον Ασιατικό Κινηματογράφο- από την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, σε διεύθυνση του Γιώργου Βράνου με μουσικές σπουδαίων συνθετών, που έχουν «ντύσει» αγαπημένες ταινίες του ασιατικού σινεμά – την Παρασκευή 2/11, 21:00, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης -Η διάλεξη του καθηγητή Δημήτρη Παντερμανλή για την πολιτιστική και καλλιτεχνική αξία των γλυπτών του Παρθενώνα και τη σημασία της επιστροφής τους στο μνημείο (Σάββατο 3/11, 12:00, αίθουσα Τάκης Κανελλόπουλος -Μουσείο Κινηματογράφου) -Η παρουσίαση δίσκου (η πρώτη κυκλοφορία δίσκου σε βινύλιο απο 1988) «Piano Voices» του Σάκη Παπαδημητρίου, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες πιανίστες, συνθέτες και αυτοσχεδιαστές, στο πλαίσιο της έκθεσης «Caritas Romana» την Τρίτη 6/11, 21:00, Το Πικάπ (Ολύμπου 57) – Συναυλία του Ισπανού συνθέτη -μέλους της φετινής διεθνούς κριτικής επιτροπής του Φεστιβάλ, Αλφόνσο Βιλαγιόνγκα, «Music for Films & Cabaret» την Πέμπτη 8/11, 21:30, Duende Jazz Bar.

Και μια ταινία όσο…όλες μαζί.

Η πλέον… “φεστιβαλική” ταινία ανάμεσα στις 200 και πλέον των προγραμματισμένων προβολών του 59ου Φεστιβάλ δεν θα μπορούσε παρά να είναι το… φιλμικό έπος με τον “παραπλανητικό” τίτλο “Λουλούδι” (La Flor) του Αργεντινού Μαριάνο Γινάς με διάρκεια προβολής …14 ωρών. Για την ολοκλήρωση της εξάλλου, απαιτήθηκαν 10 χρόνια γυρισμάτων, τρεις ήπειροι, έξι ιστορίες και λιγοστοί αλλά σε πολλαπλούς ρόλους ηθοποιοί… Η ταινία που συμπυκνώνει σχεδόν όλα τα κινηματογραφικά είδη και όλες τις πιθανές και απίθανες αφηγηματικές φόρμες της ιστορίας του κινηματογράφου θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με δύο τρόπους: η πρώτη προβολή θα γίνει σε τρία μέρη στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη του Λιμανιού την Παρασκευή 2 στις 17:00 (Μέρος 1ο), το Σάββατο 3 στις 16.15 (Μέρος 2ο) και την Κυριακή 4 Νοεμβρίου στις 15.30 (μέρος 3ο) αντίστοιχα , και στην αίθουσα Τάκης Κανελλόπουλος το Σάββατο 10 και την Κυριακή 11 Νοεμβρίου στις 15.00 και τις 14.00 αντίστοιχα…