Το αξεπέραστο έργο για μπαλέτο του Λεόν Μίνκους «Δον Κιχώτης» παρουσιάστηκε πρώτη φορά από τον Μαριούς Πετιπά στις 26 Δεκέμβρη του 1869 από το Μπαλέτο των Μπολσόι της Μόσχας και αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα κλασικά έργα παγκοσμίως και χαρακτηριστικό δείγμα της ρωσικής τέχνης του μπαλέτου.
Μια δεύτερη, περισσότερο δραματοποιημένη παρουσίαση του μπαλέτου, έγινε και πάλι από τον Πετιπά στην Αγία Πετρούπολη το 1871. Το 1900, ο Γκρόσκι έδωσε τη δική του πιο ρεαλιστική ερμηνεία. Το 1940 ο Ζαχάροφ ανέβασε εκ νέου τον Δον Κιχώτη και η παραγωγή αυτή υπήρχε πάντα στο ρεπερτόριο των Μπαλέτων Μπολσόι.
Στις 15 Δεκεμβρίου του 1994, ο καλλιτεχνικός διευθυντής των διάσημων μπαλέτων Γιούρι Γκριγκορόβιτς, παρουσιάζει την δική του εκδοχή. Ο μεγάλος χορογράφος τονίζει περισσότερο μερικά μοναδικά σημεία στην χορογραφία του Πετιπά όπως το «Grand pas de deux», αλλά και γενικότερα τον ρόλο της «Κίτρι» (δεν είναι τυχαίο ότι η «Κίτρι» ήταν ο ρόλος που έκανε παγκοσμίως γνωστή τη μεγάλη μπαλαρίνα Μάγια Πλισέτσκαγια και αποτελεί ρόλο ζωής για κάθε χορεύτρια κλασικού ρεπερτορίου σε όλο τον κόσμο).
Έντεκα χρόνια μετά την πρεμιέρα στα Μπολσόι, το 2005, ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς χορογραφεί τον «Δον Κιχώτη» με το Γκριγκορόβιτς Μπαλέ και σε αυτή την εκδοχή βασίζεται όχι μόνο στην χορογραφία του Μαριούς Πετιπά αλλά χρησιμοποιεί και στοιχεία από την χορογραφία του Αλεξάντερ Γκόρσκι. Τα σκηνικά και κοστούμια είναι του Ντιμίτρι Τσερμπάτζι, μαθητή του αξέχαστου σκηνογράφου των Μπολσόι Σιμόν Βιρσαλάτζε. Τα πολύχρωμα και εντυπωσιακά σκηνικά της παράστασης ενθουσίασαν τους θεατές ενώ μια από τις σκηνές του έργου που εξελίσεται σε ένα αρχαίο θέατρο της Μεσογείου αποτέλεσε μια ευχάριστη έκπληξη στην απόδοση της μαγείας και των χρωμάτων του Ισπανικού Νότου που είναι ο χώρος στον οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία. Με αυτή την παράσσταση ξεκίνησε μια μεγάλη περιοδεία σε όλο τον κόσμο. Οι 70 συντελεστές της παράστασης με επιλεγμένους σολίστ από τον ίδιο τον Γιούρι Νικολάεβιτς και πάντα με την καθοδήγησή του, θα αποδώσουν την εκδοχή του σε μια από τις ομορφότερες παραστάσεις του κλασικού ρωσικού μπαλέτου.
Η υπόθεση του «Δον Κιχώτη» είναι γνωστή από το περίφημο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (1547-1616), ένα από τα διασημότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο καλοσυνάτος Αλόνσο Κιχάνο, έχοντας διαβάσει πολλά βιβλία για τον ιπποτισμό, παρασυρμένος από τα ανδραγαθήματά τους, αποκηρύσσει το παρελθόν του. Επιλέγει το όνομα Δον Κιχώτης ντε λα Μάντσα, παίρνει για υπηρέτη του και ιπποκόμο τον Σάντσο Πάντσα και πορεύεται στους δρόμους της δράσης, της δικαιοσύνης και της αλήθειας, αναζητώντας την περιπέτεια και μια Δουλτσινέα που ζει μόνο στα όνειρά του.
Το μπαλέτο ωστόσο στηρίζεται σε μία από τις περιπέτειες του Δον Κιχώτη, που περιλαμβάνεται στο διάσημο μυθιστόρημα του Θερβάντες. Κεντρικό θέμα είναι ένα συγκεκριμένο επεισόδιο στο οποίο περιγράφεται το ειδύλλιο του φτωχού κουρέα Μπαζίλιο και της πανέμορφης Κίτρι, κόρης του πανδοχέα Λορέντζο. Αυτός ο έρωτας δεν είναι αρεστός στον πατέρα της κοπέλας, ο οποίος θέλει να παντρέψει την Κίτρι με έναν ξιπασμένο ευγενή, τον Γκαμάτσο και γι’ αυτό δεν αποδέχεται τον φτωχό Μπαζίλιο για γαμπρό του. Η Κίτρι αρνείται κατηγορηματικά να υποταχθεί στην θέληση του πατέρα της και οι δύο εραστές καταφέρνουν να το σκάσουν με ένα έξυπνο σχέδιο. Ο Δον Κιχώτης συνεχίζοντας τις περιπέτειές του, φτάνει στο χωριό των δύο νέων και αφού θαμπώνεται από την ομορφιά της κοπέλας που για μια στιγμή πιστεύει ότι είναι η «Δουλτσινέα» του, τελικά καταλαβαίνει τη δύναμη της αγάπης του ζευγαριού και αποφασίζει να βοηθήσει τους ερωτευμένους με τον αλτρουισμό που τον διακρίνει ώστε να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη. Μέχρι να συμβεί αυτό όμως, οι ήρωες της παράστασης μπλέκουν σε ένα ισπανικό παραμύθι με περιπλανήσεις στην επαρχία της Καστίλης, τσιγγάνικους χορούς, ταυρομάχους, περιπλανώμενους μουσικούς, μαγικά όνειρα με υπέροχες νεράιδες και δρυΐδες και μια ξεχωριστή επίσκεψη στο κάστρο του Δούκα.
Το ισπανικό μεσογειακό ταμπεραμέντο διανθίζεται με την μαγεία του κλασικού ρώσικου μπαλέτου και την εμπνευσμένη μουσική του Λούντβιχ Μίνκους, ο οποίος με τον «Δον Κιχώτη» και την «Μπαγιαντέρα», τις δύο μεγάλες επιτυχίες του, έμεινε στην ιστορία του κλασικού μπαλέτου ως ένας καταξιωμένος δημιουργός μοναδικών παραστάσεων.
Αυτό το φθινόπωρο το αληθινό και αυθεντικό ρωσικό κλασικό μπαλέτο έρχεται στην Ελλάδα με τον θρύλο των Μπολσόι Γιούρι Γκριγκορόβιτς και αρχίζει τις παραστάσεις του 16 και 17 Οκτωβρίου με τον «Δον Κιχώτη». Γιατί όπως λέει και ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες στο βιβλίο του, αυτό που τελικά αξίζει είναι «..η αλήθεια… που μητέρα της είναι η ιστορία, η ανταγωνίστρια του χρόνου, η παρακαταθήκη των πεπραγμένων, ο μάρτυς του παρελθόντος, το παράδειγμα και η συμβουλή για το παρόν, η προειδοποίηση για το μέλλον, αιώνια μεταμφιεσμένη σε ανθρώπινες διηγήσεις..».
GRIGOROVICH BALLET THEATRE OF RUSSIA
ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ
Μπαλέτο σε τρείς πράξεις με πρόλογο και επίλογο.
Λιμπρέτο: Μαριούς Πετιπά βασισμένο στο μυθιοστόρημα του Μιγκέλ Ντε Θερβάντες.
Παραγωγή – Χορογραφία: Γιούρι Γκριγκορόβιτς
Σκηνικά – Κοστούμια: Ντιμίτρι Τσερμπάτζι
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες και 20 λεπτά μαζί με δύο διαλείμματα
Μετά από δύο χρόνια επισκέψεων στην Αθήνα και αφού έχει γνωρίσει την αποθέωση από 30.000 θεατές, ο σπουδαιότερος εν ζωή Ρώσος χορογράφος και για 30 χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής των Μπολσόι (όπου συνεχίζει να χορογραφεί μέχρι και σήμερα), έρχεται και πάλι στην Ελλάδα με τους 70 συντελεστές του Γκριγκορόβιτς Μπαλέ και παρουσιάζει την τρυφερή διασκευή του για το αριστούργημα του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι «Η Λίμνη των Κύκνων» αλλά και την δική του εκδοχή στο εκπληκτικό μπαλέτο του Λούντβιχ Μίνκους «Δον Κιχώτης». Και τα δύο έργα είναι βασισμένα σε κλασικές χορογραφίες του Μαριούς Πετιπά και αποτελούν δείγματα της διαφορετικότητας του σπουδαίου έργου του, καθώς στην «Λίμνη των Κύκνων» επιλέγει υπερφυσικά στοιχεία, πρίγκιπες και πριγκίπισσες του ρομαντικού μπαλέτου ενώ στον «Δον Κιχώτη» επιλέγει για ήρωες πραγματικούς ανθρώπους της καθημερινότητας, όπως οι δυο ερωτευμένοι νέοι, ο Μπαζίλιο και η Κίτρι. Το φετινό φθινόπωρο, το «Γκριγκορόβιτς Μπαλέ» και ο Γιούρι Νικολάεβιτς μας παρουσιάζουν με δύο διαφορετικά έργα, ένα μοναδικό αφιέρωμα στον μεγάλο Γάλλο χορογράφο και χορευτή που έζησε και δημιούργησε στην Ρωσία, τον Μαριούς Πετιπά.
Όπως αναφέρει και ο ίδιος ο Γκριγκορόβιτς στο σημείωμα του για τη νέα περιοδεία στην Ελλάδα:
«Η Ελλάδα για μένα είναι πάντα πηγή έμπνευσης. Το άκουσμα και μόνο της λέξης “Ελλάδα” με ταξιδεύει σε όλη την τεράστια πολιτιστική κληρονομιά η οποία έγινε η αφετηρία για όλες τις τέχνες πολιτισμού και καλλιτεχνίας. Είναι σπουδαίο λοιπόν για μένα σαν δημιουργό, να παρουσιάζω τα έργα μου στην χώρα αυτή που θαυμάζω και αγαπώ. Και ακόμα περισότερο όταν βλέπω πως υπάρχει τόσο ζεστή υποδοχή από τους θεατές….»