«Σιλωάμ» στο θέατρο Τζένη Καρέζη

Παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων στο newsbeast.gr

25·10·2016 13:59

Δύο άπαιχτα μονόπρακτα του Ιάκωβου Καμπανέλλη με ενιαίο τίτλο «Σιλωάμ», ανέβηκαν στο θέατρο Τζένη Καρέζη.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Ο αναμορφωτής της νεοελληνικής δραματουργίας -που τιμήθηκε το καλοκαίρι στη γενέτειρά του, τη Νάξο, με την ίδρυση ομώνυμου Θεατρικού Μουσείου- είναι ένας άφθαστος «εμπειρικός μάστορας» της γραφής. Ο εγκλεισμός του το 1943 στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, απ’ όπου απελευθερώθηκε το 1945 από τις συμμαχικές δυνάμεις, «έδωσε φωνή σε υπάρξεις και χαρακτήρες με τους οποίους είχε μοιραστεί μια ακραία πραγματικότητα».

«Ο Κρυφός Ήλιος» (1952) και «Σιλωάμ» που είναι η πρώτη γραφή του μονόπρακτου «Η οδός», είναι έργα νεανικά. Ο ήρωές τους είναι μορφές διαχρονικές που τους αναγνωρίζουμε στα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στον «Κρυφό Ήλιο» σ’ ένα κελί του Μαουτχάουζεν, έξι κρατούμενοι ανακρίνονται από τους βασανιστές τους για να καταδώσουν κάποιους δραπέτες. Ανάμεσά τους αναπτύσσεται ένα κλίμα αμφιβολίας, δυσπιστίας, καχυποψίας, που εξελίσσεται με σκληρές αναμετρήσεις. Οι υποψίες για τον προδότη συμπλέκονται, μεταβάλλονται και εξελίσσονται σε ανατριχιαστικά ψυχολογικά παιχνίδια και εκβιαστικούς εκφοβισμούς.

Ο Γιαπωνέζος, ο Κλέφτης, ο Γιατρός, ο Φαγιάς, ο Καλόγερος και ο Επιθεωρητής είναι πρόσωπα με τρομερές δυσκολίες που προσπαθούν να επιβιώσουν σ’ ένα περιβάλλον ασφυκτικό. Ο φόβος του θανάτου, η απελπισία, η καταρράκωση της προσωπικότητας, τα ηθικά διλήμματα και ο άγραφος νόμος της φυλακής θα τους εμπλέξει σε μια περιπέτεια συνείδησης.

Ποιος πρόδωσε; Όλοι; Κανείς; Αθώοι, ένοχοι, συνένοχοι είναι άνθρωποι τρομαγμένοι, που κατά βάθος λαχταρούν να εμπιστευτούν, να αισθανθούν φίλο τον συγκρατούμενο για να αντέξουν. Οι κρατούμενοι δεν έχουν ονόματα αλλά παρατσούκλια, κάτι που επιτείνει το συναίσθημα του ανάξιου, του ασήμαντου, του μη υπολογίσιμου, του αμελητέου. Με κεντρική ιδέα την προδοσία ο συγγραφέας πλέκει τον ιστό των ανθρωπίνων διαπλοκών και αδιεξόδων, τις φωτεινές και σκοτεινές στιγμές της συνείδησης, για να φθάσει στην ουσία της ύπαρξης.

Στο «Σιλωάμ» που σημαίνει απελπισμένος, τέσσερις τραγικές μορφές, άνθρωποι ανώνυμοι που πάσχουν από λοιμώδη νοσήματα βρίσκονται ξεχασμένοι σ’ ένα βρωμερό κελί. Είναι αζήτητοι, ανύπαρκτοι, στη σκιά του θανάτου. Δεν τους επισκέπτεται κανείς, ούτε οι δεσμοφύλακες. Εκεί παριστάνοντας τον νοσοκόμο τρυπώνει ένας απελπισμένος, κατατρομαγμένος κρατούμενος για να ξεφύγει, ώστε να ζήσει λίγο πάρα πάνω. Οι συνθήκες είναι εφιαλτικές και εκείνος στα έσχατα της απόγνωσης, δίχως ελπίδα δικαίωσης, στρέφεται ενάντια στον απόντα θεό, ως απεσταλμένος των αμέτρητων θυμάτων της φριχτής θηριωδίας, ζητώντας έλεος και λύτρωση από λοιμώδεις ιδεολογίες και αρρωστημένα πιστεύω.

Οι ηθοποιοί με εξαιρετικές ερμηνείες και με ζωηρή κίνηση στον «Κρυφό Ήλιο» και πιο στατική στο «Σιλωάμ» απέδωσαν γνήσια σαν να ‘τανε δικό τους, το βίωμα του συγγραφέα.

Με σωστό μέτρο και ένταση, σιωπές και εντάσεις, επιθετικότητα και υποχώρηση, κινούμενοι σ’ ένα σκηνικό κλειστοφοβικό, ντυμένοι σχεδόν με κουρέλια, σε μουσικές εφιαλτικές ομοβροντίες, κέρδισαν την πλατιά ανταπόκριση του κοινού.

Ο σκηνοθετικός προβληματισμός του Γιώργου Γιανναράκου προξένησε τα ανάλογα ερεθίσματα στη συνείδηση των θεατών.

Πληροφορίες παράστασης

Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Γιώργος Γιανναράκος
Σκηνικά-κοστούμια: Λαλούλα Χρυσικοπούλου
Μουσική: Κώστας Μαντζώρος
Σχεδιασμός φωτισμών: Αργύρης Θέος
Επιμέλεια κίνησης: Δήμος Αμπράζης
Βοηθός σκηνοθέτη: Στέφανος Μονδέλος
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Θανάσης Φατούρος
Βοηθός σκηνογράφου: Λένια Χρυσικοπούλου
Κατασκευή σκηνικών: Γιάννης Δημητροκάλης
Κατασκευή κοστουμιών: ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ
Κατασκευή Μασκών: Δήμητρα Καίσαρη
Σκηνοθεσία trailer : Στέφανος Μονδέλος
Παραγωγή trailer: Τζένη Κοντοπούλου
Φωτογραφίες- Εικαστικό υλικό επικοινωνίας: Ήρα Σταματοπούλου
Επικοινωνία: Δέσποινα Ερρίκου
Ηθοποιοί: Γιώργος Γιαννούτσος, Δημήτρης Κανέλλος, Ερρίκος Λίτσης, Ευθύμιος Ξυπολυτάς, Λευτέρης Παπακώστας και Κώστας Φαλελάκης.