Η αναδρομή στο πλούσιο παρελθόν της Alfa Romeo, συνεχίζεται με το 5ο «επεισόδιο» της σειράς, που αφορά στα μοντέλα της μάρκας που υπηρέτησαν τον νόμο. Άλλωστε είναι γνωστό ότι, από την “1900” του 1950, μέχρι και τη σύγχρονη Giulia, οι Alfa Romeo, αποτελούσαν το αγαπημένο αυτοκίνητο των αστυνομικών στην Ιταλία.
Τα αυτοκίνητα της αστυνομίας πόλεων
Στην μεταπολεμική Ιταλία, τα αυτοκίνητα της Alfa Romeo αποτελούσαν θρύλο. Ήταν ταχύτερα από κάθε άλλο αυτοκίνητο στους αγώνες, αλλά και στους δημόσιους δρόμους. Ήταν πανίσχυρα και κέρδιζαν πάντα, ανεξάρτητα από τις συνθήκες. Παράλληλα είχαν όλα εκείνα τα τεχνικά χαρακτηριστικά που τα έκαναν ιδανικά για να εξοπλίσουν την αστυνομία πόλεων.
Η σύνδεση της Μιλανέζικης μάρκας και των αστυνομικών δυνάμεων αποτελεί μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Από τη δεκαετία του 1950, τα αυτοκίνητα της Alfa Romeo, χρησιμοποιούνταν για την άμεση δράση. Τους είχαν δώσει μάλιστα το προσωνύμιο “volanti” (τιμόνια), αλλά σύντομα ο κόσμος τους έδωσε πιο ευφάνταστα ονόματα, όπως «Πάνθηρες» για τα αυτοκίνητα της αστυνομίας πόλεων και «Γαζέλες» για τα αυτοκίνητα της στρατιωτικής αστυνομίας, τους γνωστούς Carabinieri. Και τα δύο προσωνύμια έδιναν ξεκάθαρα το στίγμα δύναμης και ευελιξίας των αυτοκινήτων.
Ο πρώτος «Πάνθηρας» ήταν η Alfa Romeo 1900 του 1952, της οποίας η επιθετική σιλουέτα ενέπνευσε το όνομα της, ενώ η πρώτη «Γαζέλα» μπήκε σε υπηρεσία λίγα χρόνια αργότερα. Αναμφισβήτητα το πιο διάσημο περιπολικό ήταν η Giulia Super, αλλά η αστυνομία χρησιμοποίησε πολλά άλλα μοντέλα όπως την Matta, την Alfasud, την Alfa 75, την Alfetta, την 156 και σήμερα την Giulia.
Η Alfa Romeo είναι τρόπος ζωής
Η ιστορία της σχέσης της Alfa Romeo με την αστυνομία εξελίσσεται παράλληλα με την εξέλιξη της μάρκας. Σε αυτό το σημείο, στην ιστορία μας εμφανίζεται ένας νέος πρωταγωνιστής. Ο Orazio Satta Puliga. Ένας άνδρας γεννημένος στο Τορίνο, με καταγωγή από τη Σαρδηνία και τεράστιο πάθος για την μάρκα. Σε αυτόν πιστώνεται η διάσημη φράση: «Υπάρχουν πολλοί κατασκευαστές αυτοκινήτων, αλλά ανάμεσα τους η Alfa Romeo ξεχωρίζει. Είναι κάτι σαν αρρώστια, αυτό το πάθος για ένα μέσο μεταφοράς. Είναι ένας τρόπος ζωής και ένας μοναδικός τρόπος για να δημιουργήσεις ένα αυτοκίνητο.»
Η ανάθεση της θέσης του Επικεφαλής του τμήματος σχεδιασμού έφερε τον Satta Puliga μπροστά σε ένα δύσκολο πρόβλημα. Όχι μόνο θα έπρεπε να φτιάξει ότι είχε καταστρέψει ο πόλεμος, αλλά και να μετατρέψει μια εταιρεία περιορισμένης παραγωγής σε μια σύγχρονη βιομηχανία, συνεχίζοντας το δρόμο που πρώτος άνοιξε ο Ugo Gobbato.
O Puliga έπιασε αμέσως δουλειά. Όταν ξεκίνησε, η Alfa Romeo κατασκεύαζε όλα τα εξαρτήματα των αυτοκινήτων της στο εργοστάσιο του Portello. Εκείνος εκλογίκευσε τις διαδικασίες με την προμήθεια εξαρτημάτων από εξωτερικούς προμηθευτές, βελτιώνοντας την ποιότητα και μειώνοντας παράλληλα το κόστος. Παράλληλα άρχισε να σκέφτεται τη δημιουργία της νέας «μαζικής παραγωγής» Alfa Romeo, η οποία θα αξιοποιούσε τις πιο προηγμένες τεχνολογίες λύσεις και τις πλέον προηγμένες μεθόδους παραγωγής.
1900, ο πρώτος «Πάνθηρας»
Η Alfa Romeo 1900 του Stata Puglia, παρουσιάστηκε το 1950. Ήταν η πρώτη αριστεροτίμονη Alfa και παράλληλα η πρώτη με αποφερόμενο αμάξωμα. Εγκατέλειψε τους παραδοσιακούς 6κυλινδρους και 8κυλινδρους κινητήρες για ένα νέο 4κυλινδρο με αλουμινένια κεφαλή και δύο εκκεντροφόρους που έπαιρναν κίνηση με καδένα. Την τροφοδοσία αναλάμβανε ένα μονό καρμπυρατέρ, προσφέροντας πολύ καλή απόδοση και χαμηλή φορολογία. Η 1900 απέδιδε 80 ίππους και ήταν γρήγορη και ευέλικτη, όπως θα περίμενε κανείς από μια Alfa, αλλά παράλληλα και εξαιρετικά φιλική για τον οδηγό. Με άλλα λόγια ήταν σχεδιασμένη για ένα ευρύτερο κοινό. Το σλόγκαν κατά το εμπορικό λανσάρισμα του μοντέλου ήταν: «Το οικογενειακό αυτοκίνητο που κερδίζει αγώνες».
Παράλληλα η 1900 ήταν και η πρώτη Alfa Romeo που κατασκευαζόταν σε γραμμή παραγωγής. Μια πραγματική επανάσταση. Ο χρόνος κατασκευής ενός οχήματος, από τις 240 ώρες, μειώθηκε στις μόλις 100 ώρες. Αυτή η προσέγγιση οδήγησε στη μεγάλη εμπορική επιτυχία, με τις πωλήσεις της 1900 να είναι περισσότερες, από όσες όλων των άλλων μοντέλων μαζί που είχε κατασκευάσει μέχρι τότε η μάρκα. Η επιτυχία ήρθε σαν αποτέλεσμα και του προσεχτικά σχεδιασμένου κύκλου ζωής του μοντέλου. Μια σειρά ειδικών εκδόσεων υψηλής απόδοσης παρουσιάστηκαν (όπως οι 1900 Ti, 1900 C Sprint, 1900 Super Sprint και 1900 Super), κατακτώντας η κάθε μία διακρίσεις στην κατηγορία της.
Παράλληλα η εταιρία συνέχισε τη συνεργασία της με καροσερίστες όπως ο Bertone. Η σειρά πρωτοτύπων ΒΑΤ (Berlinetta Aerodinamica Tecnica) βασίστηκε στα μηχανικά μέρη της 1900, ενώ ο σχεδιασμός για λογαριασμό του Bertone έγινε από τον ταλαντούχο νεαρό Franco Scaglione.
Ο κινητήρας της 1900 χρησιμοποιήθηκε και στην AR51, γνωστότερη ως “Matta”. Ένα αυτοκίνητο 4×4 που σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει τα προπολεμικά εκτός δρόμου οχήματα του Ιταλικού στρατού.
Ένας παθιασμένος με την τέχνη και το μποξ Μιλανέζος
Με την 1900, η ιστορική φίρμα, μπήκε στον δρόμο της μαζικής παραγωγής, αλλά με την Giulietta έγινε μια πραγματικά μεγάλης κλίμακας αυτοκινητοβιομηχανία. Ο άνθρωπος πίσω από αυτή την μεταμόρφωση ήταν ο Giuseppe Luraghi.
Γεννημένος στο Μιλάνο, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Bocconi, σπουδάζοντας παράλληλα στον ελεύθερο του χρόνο και την «ευγενή τέχνη» του μποξ. Φτάνοντας στην Alfa Romeo, είχε ήδη χτίσει τη φήμη ενός εξαιρετικού μάνατζερ με μακρά εμπειρία στην Pirelli. Από το 1951 μέχρι το 1958 ήταν ο γενικός διευθυντής της Finmeccanica, της εταιρείας που έλεγχε την Alfa Romeo. Μετά από μια μικρή θητεία στη Lanerossi, επέστρεψε το 1960 ως πρόεδρος της Alfa Romeo, θέση που θα διατηρούσε μέχρι το1974. Συγγραφέας, δημοσιογράφος και εκδότης, ο Luraghi προώθησε και πρωτοβουλίες πολιτισμού στην εταιρεία. Το 1953 ανέθεσε στον Leonardo Sinisgalli, «τον ποιητή μηχανικό», να δημιουργήσει ένα περιοδικό, το οποίο θα έφερνε κοντά τον πολιτισμό και τις τέχνες με την τεχνική γνώση. Το αποτέλεσμα ήταν το “ La Civilità delle Macchine” (Ο Πολιτισμός των Μηχανών), στο οποίο εκτός των άλλων συνέβαλαν με τα κείμενα τους και οι πολυβραβευμένοι ποιητές Ungaretti και Gadda.
Στην αυγή του οικονομικού θαύματος
Με την άφιξη του στην Alfa Romeo, o Luraghi έφερε ριζικές αλλαγές στον τρόπο παραγωγής και κάλεσε τους Rudolf Hruska και Francesco Quaroni για να αναδιοργανώσουν στο σύνολο της, την βιομηχανική διαδικασία. Συνειδητοποίησε πως μπροστά του είχε μια τεράστια ευκαιρία. Η μάρκα είχε εξαιρετική αναγνωρισιμότητα και οι νίκες της στους αγώνες τροφοδοτούσαν τα όνειρα εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Ήταν η στιγμή, αυτή η επιτυχία να μεταφραστεί σε πωλήσεις. Το οικονομικό θαύμα μετά τον πόλεμο ήταν εδώ και το αυτοκίνητο ήταν το πιο ποθητό αντικείμενο. Για τον Luraghi, η κατοχή μιας Alfa Romeo είχε εξελιχθεί σε στοιχείο που ξεχώριζε αυτούς που πραγματικά είχαν πετύχει στη ζωή τους. Από ένα προϊόν για την ελίτ, σε ένα ποθητό προϊόν. Η εταιρεία με βάση αυτή την ιδέα άλλαζε όλη τη σχεδιαστική και κατασκευαστική της φιλοσοφία. Και η Giulia ήταν το μοντέλο που αποτέλεσε το σημείο καμπής στην ιστορία της ιταλικής φίρμας. Ένα αυτοκίνητο που σχεδιάστηκε για να αυξήσει τις πωλήσεις και παράλληλα να επιβεβαιώσει την τεχνική κληρονομιά και τον σπορ χαρακτήρα της Μάρκας.
Giulietta, η πρώτη «Γαζέλα»
Το νέο μοντέλο μας μεταφέρει και πάλι στη σύνδεση της Alfa Romeo με την αστυνομία. Η πρώτη «Γαζέλα» των Carabinieri, δεν ήταν άλλη από την Giulietta, η οποία χρησιμοποιήθηκε για περιπολίες. Μετά την εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού για ασύρματη επικοινωνία οι Giulietta ξεκίνησαν την υπηρεσία τους. Όπως και η Γαζέλα, η Giulietta ξεχώριζε για την ταχύτητα της, την ευελιξία της και την αντοχή της. Με μικρότερο μήκος και πιο ελαφριά από την 1900, η Giulietta πέρασε την μάρκα σε μια νέα κατηγορία, για ένα νέο κοινό. Προσέφερε σύγχρονο και αεροδυναμικό αμάξωμα, μέγιστη άνεση, εξαιρετικό κράτημα, γρήγορη επιτάχυνση και μεγάλη τελική ταχύτητα. Ο κινητήρας της, εξολοκλήρου κατασκευασμένος από αλουμίνιο της έδινε τελική ταχύτητα 165χλμ./ώρα.
Στην έκθεση αυτοκινήτου του Τορίνο το 1954, η Giulietta έκανε το ντεμπούτο της με την coupé έκδοση της. H Giulietta Sprint, σχεδιασμένη από τον Bertone, ήταν ένα χαμηλό, ευέλικτο και συμπαγές αυτοκίνητο που έγινε αμέσως κλασσικό. Αξίζει να αναφερθεί ότι η βασική έκδοση βασιζόταν στην σπορ εκδοχή, μια ρηξικέλευθη επιλογή που την είδαμε να αναβιώνει πριν λίγο καιρό με τη σύγχρονη Giulia Quadrifoglio.
Η Giulietta ήταν μια τεράστια επιτυχία και ήταν τόσο δημοφιλής, που έγινε η «επίσημη αγαπημένη της Ιταλίας». Το ρεκόρ πωλήσεων της ξεπέρασε το εξαιρετικό για την εποχή νούμερο των 177.000 μονάδων.
Η επανάσταση της Giulia
Μόνο ένα επαναστατικό αυτοκίνητο θα μπορούσε να ξεπεράσει την Giulietta. Αυτό ήταν κάτι που ο Satta Puliga γνώριζε πολύ καλά. Το ίδιο και η ομάδα του (Giuseppe Busso, Ivo Colucci, Livio Nicolis, Giuseppe Scarnati και ο δοκιμαστής Consalvo Sanesi), οι οποίοι έπιασαν αμέσως δουλειά, εξελίσσοντας ένα αυτοκίνητο που ήταν σαφώς μπροστά από την εποχή του. Η Giulia ήταν ένα από τα πρώτα αυτοκίνητα στον κόσμο με διαφορετικής ελαστικότητας δομή. Τα εμπρός και πίσω τμήματα ήταν σχεδιασμένα για να απορροφούν την ενέργεια σε περίπτωση σύγκρουσης, ενώ η καμπίνα των επιβατών ήταν εξαιρετικά άκαμπτη για να τους προστατεύει. Μια λύση που μετά από αρκετό καιρό θα γινόταν απαραίτητη για όλα τα αυτοκίνητα.
Ο κινητήρας των 1,6 λίτρων με τους διπλούς εκκεντροφόρους, ήταν εξέλιξη του 4κυλινδρου των 1,3 λίτρων και ξεχώριζε χάρη στις βαλβίδες εξαγωγής που χρησιμοποιούσαν στο εσωτερικό τους νάτριο για καλύτερη ψύξη.
Ο σχεδιασμός της Giulia ήταν επίσης επαναστατικός. Συμπαγής, με όμορφες αναλογίες και όγκους και μοναδικό στιλ. Το εμπρός και το πίσω μέρος είχαν εμπνευστεί από την αεροδυναμική με το σλόγκαν στο λανσάρισμα του αυτοκινήτου να είναι το: «Σχεδιασμένο από τον άνεμο». Χάρη στην εκτεταμένη έρευνα στην αεροδυναμική σήραγγα κατά τη διάρκεια της εξέλιξης, η Giulia είχε τον εξαιρετικό για την εποχή συντελεστή αεροδυναμικής Cx: 0,34.
Το αυτοκίνητο ήταν εξαιρετικά πετυχημένο. Με συνολικά περισσότερες από 570.000 πωλήσεις (τρεις φορές περισσότερες από την Giulietta), η Giulia έγινε ένας θρύλος της Ιταλίας.
Ταξίδι στο παρελθόν
Οι επισκέπτες του Μουσείου της Alfa Romeo στο Arese, θα βρουν μια αίθουσα αφιερωμένη στον κινηματογράφο. Φιλοξενεί πολλά ξεχωριστά αυτοκίνητα, αλλά σίγουρα η Giulia είναι η απόλυτη σταρ, έχοντας συμμετάσχει σε σειρά ταινιών “poliziotteschi” που τότε χαρακτηρίζονταν ως “B-movies” και σήμερα ως cult στοιχεία μιας άλλης εποχής. Σε αυτές τις ταινίες, τύπου «κλέφτες και αστυνόμοι», η Giulia συχνά πρωταγωνιστεί ως το περιπολικό, αλλά και ως το αυτοκίνητο με το οποίο ξεφεύγουν οι ληστές.
Νίκος Τσάδαρης
