70 χρόνια VW Transporter

Αυτόν το μήνα συμπληρώνονται 70 χρόνια από την έναρξη παραγωγής ενός μοντέλου-σύμβολου για τους επαγγελματίες, του Volkswagen Transporter, που έγινε παγκόσμια γνωστό και ως «Bulli».

Στις 8 Μαρτίου του 1950, το πρώτο Transporter, με τον κωδικό Type 2, βγήκε από τη γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιο της VW στο Wolfsburg της Γερμανίας. Μετά το Beetle, το γνωστό «σκαραβαίο» που είχε λάβει τον κωδικό Type 1, το Transporter ήταν το δεύτερο παγκόσμιο best-seller της μάρκας.

Μέχρι σήμερα και από το 1950, έχουν ακολουθήσει περισσότερα από 13 εκατομμύρια αυτοκίνητα, κατανεμημένα σε έξι γενιές και με διαφορετικές εκδόσεις όπως Transporter Van, Bulli, Camper, Kombi, Multivan, Caravelle κ.α.. Οι επαγγελματίες πάντα θεωρούσαν το Transporter ως έναν αξιόπιστο συνεργάτη. Οι γονείς απολάμβαναν την ασφάλεια του Bulli για την οικογένειά τους. Οι ταξιδιώτες γύριζαν τον κόσμο όλο με το Camper.

Το Transporter δημιουργήθηκε παράλληλα με το Beetle, με στόχο να υπηρετήσει την ανερχόμενη μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο οικονομία της Ευρώπης, που απαιτούσε ένα μεγαλύτερο όχημα. Το κλειστό van ήρθε να προσφέρει ένα επαγγελματικό όχημα συμπαγών διαστάσεων με μέγιστη εκμετάλλευση χώρου, με μπόξερ κινητήρα στο πίσω μέρος, με τον οδηγό πολύ μπροστά και έναν τεράστιο χώρο ανάμεσά τους. Αυτά ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά του T1, της πρώτης γενιάς που εξελίχθηκε από τους μηχανικούς της φίρμας και έφερε επανάσταση στην κατηγορία του.

Αναλυτικά οι γενιές του Transporter στο πέρασμα των χρόνων έχουν ως εξής:

Το T1 – 1950 έως 1967

Στις 11 Νοεμβρίου του 1949, η VW αποκάλυψε στα ΜΜΕ το πρωτότυπο ενός επαγγελματικού οχήματος με σχεδίαση βαν. Η εταιρία είχε καταλήξει στην ονομασία “Bully” όμως μία άλλη εταιρεία είχε τα δικαιώματα. Η λύση βρέθηκε αλλάζοντας την ονομασία από Bully σε Bulli. Έτσι γεννήθηκε η ανεπίσημη ονομασία του Transporter. Ωστόσο, θα χρειαζόταν περισσότερο από μισός αιώνας για την VW Επαγγελματικά Οχήματα να αποκτήσει τα πλήρη εμπορικά δικαιώματα για την ονομασία, κάτι που έγινε το 2007. Έκτοτε, και επίσημα κάθε μοντέλο της σειράς θα μπορούσε να φέρει το όνομα Bulli, που οι λάτρεις του μοντέλου χρησιμοποιούσαν εδώ και πολλά χρόνια.

Η πορεία του Bulli είναι ένα ταξίδι στο χρόνο και τι καλύτερο από το να δοθεί το στίγμα μιας εποχής με τη μουσική. Το 1950 ο Bing Crosby ήταν ίσως ο μεγαλύτερος σούπερ σταρ της μουσικής σκηνής. Το τραγούδι του  “White Christmas” εξακολουθεί να ακούγεται και σήμερα. Τότε η VW ήταν μια αντίστοιχη start-up της σημερινής εποχής που παρουσίαζε το Transporter. Ο κινητήρας και το κιβώτιο ταχυτήτων προέρχονταν από το Beetle. To πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένης μίας ενίσχυσης στο κάτω μέρος, ήταν μια νέα εξέλιξη.

Το μέγιστο ωφέλιμο φορτίο ήταν στα 750 κιλά αποτελώντας ένα “θαύμα οικονομίας και μηχανικής”.  Το αυτοκίνητο πρόσφερε πρόσβαση μέσω των κλασικών θυρών με μεντεσέδες ή αργότερα μέσω της προαιρετικής συρόμενης πόρτας από την πλευρά του συνοδηγού. Το T1 ξεκίνησε ως κλειστό βαν, ένα βαν με παράθυρα και ως ένα μικρό λεωφορείο οκτώ θέσεων.

Το πιο θρυλικό Bulli ακολούθησε το 1951: ήταν το “Micro Bus De Luxe”, γνωστό και ως “Samba bus”, με περιμετρικά παράθυρα, ξεχωριστά παράθυρα οροφής και συρόμενη ηλιοροφή. Ένα χρόνο αργότερα, εμφανίστηκε στην αγορά το pickup, ένα είδος φορτηγού για τη δεκαετία του 1950. Διάφοροι ειδικοί τύποι αμαξωμάτων προέκυψαν γρήγορα από αυτή την γκάμα.

Η Westfalia συνέβαλε στο “camping box” , μια μονάδα που έκανε το Transporter το πρώτο κόμπακτ αυτοκινούμενο τροχόσπιτο. Το 1956, η παραγωγή μεταφέρθηκε σε μια νέα μονάδα στο Ανόβερο για να ικανοποιήσει την συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση. Από το 1957 παραγόταν και στη Βραζιλία. Μέχρι να πάρει την σκυτάλη το 1967 το διάδοχό μοντέλο, περίπου 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν αγοράσει το Transporter με το διαιρούμενο παρμπρίζ (“splittie”) και το χαρακτηριστικό εμπρός μέρος, καθιστώντας το μια παγκόσμια επιτυχία.

Το T2 – 1967 έως 1979

Μια ξεχωριστή περίοδος που χαρακτηρίστηκε όχι μόνο από τη μουσική. Τον Αύγουστο του 1969, ο Jimi Hendrix, η Joan Baez και ο Bob Dylan έγραφαν ιστορία στο Woodstock με τον Pete Townshend των The Who να συνθέτει τη θρυλική ροκ όπερα “Tommy”. Τρεις μέρες ειρήνης και μουσικής στο Woodstock, στο οποίο τραβήχτηκε η πιο διάσημη από όλες τις φωτογραφίες του VW Bus: το “flower power T1” και ένα ζευγάρι στην οροφή του.

Ίσως τότε να ξεκίνησε μια μεταμόρφωση του αυτοκινήτου από ένα απλό όχημα σε μια στάση ζωής, ένα πραγματικό σύμβολο μιας εποχής. Δύο χρόνια νωρίτερα, στο Ανόβερο, είχε αρχίσει η παραγωγή της δεύτερης γενιάς του Transporter.

Το T2 κληρονόμησε τη χρηστικότητα του T1 και την μετέφερε σε μία νέα εποχή ώστε να το καθιερώσει άμεσα ως ένα πολυλειτουργικό εργαλείο. Τα οπτικά χαρακτηριστικά του T2 χαρακτηρίζονταν από μία νέα εμπρός όψη δίχως το χαρακτηριστικό “V” του Τ1, αλλά με ένα ενιαίο καμπύλο παρμπρίζ (“baywindow”) και μια εισαγωγή αέρα κάτω από αυτό. Πλέον, το Τ2 είχε στάνταρ μια συρόμενη πόρτα. Ως camber από την Westfalia είχε μια ανακλινόμενη (pop-up) οροφή και έτσι έγινε πιο ταξιδιάρικο από ποτέ.

Αξιοσημείωτο είναι πως, από το 1972 υπήρχε ένα ηλεκτρικό Transporter που μπορούσε να κινηθεί με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Στο εργοστάσιο του Αννόβερου κατασκευάστηκαν 2,14 εκατομμύρια οχήματα, μέχρι το Τ2 να αντικατασταθεί το 1979 από το Τ3. Η παραγωγή συνεχίστηκε για πολύ περισσότερο στη Νότια Αμερική και στη Νότια Αφρική. Χαρακτηριστικά, οι τελευταίες 1.200 μονάδες του T2 (το “56 Anos Kombi – Last Edition”) κατασκευάστηκαν τέλη του 2013 στη VW Βραζιλίας, στο Σάο Πάολο.

Το T3 – 1979 έως 1992

Ο κόσμος είχε αλλάξει και πάλι από τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Για ακόμη μία φορά, τα τραγούδια ξυπνούν τις αναμνήσεις: το “Sultans Of Swing” των Dire Straits μεταδιδόταν σε ραδιόφωνα αυτοκινήτου με κρυστάλλινο ήχο. Οι Police κυκλοφόρησαν το “Message In A Bottle” και οι Pink Floyd το πιο επιτυχημένο διπλό άλμπουμ στον κόσμο, το “The Wall”. Το 1979 η Volkswagen συνόδευσε αυτό το soundtrack με το νέο T3.

H συνέχεια από το προηγούμενο μοντέλο ήταν εμφανής, αλλά όλο το πετυχημένο concept είχε μεταφερθεί στο παρόν χάρη σε νέες και σύγχρονες τεχνολογίες. Τότε η γερμανική μάρκα έκανε μεγάλη πρόοδο στον τομέα της παθητικής ασφάλειας. Το πιο φαρδύ πλαίσιο, με αμετάβλητο μήκος και ύψος, πρόσφερε μεγαλύτερους χώρους για επιβάτες και αποσκευές.

Ο επίπεδης διάταξης κινητήρας που χρησιμοποιήθηκε, συνέβαλε στην διαμόρφωση της καλύτερης ευρυχωρίας. Από το 1981 και για πρώτη φορά οι επίπεδοι κινητήρες ήταν διαθέσιμοι και ως ντίζελ. Και το νέο πλαίσιο πρόσφερε οδηγικά χαρακτηριστικά ανάλογα με εκείνα ενός επιβατικού αυτοκινήτου.

Το 1985, οι μηχανικοί πρόσθεσαν περισσότερες καινοτομίες. Οι βενζινοκινητήρες είχαν καταλυτικούς μετατροπείς ενώ παρουσιάστηκαν και οι πρώτοι πετρελαιοκινητήρες turbo. Ωστόσο, πάνω απ’ όλα, η γκάμα εμπλουτίστηκε με τις εκδόσεις syncro όπου ένας συνεκτικός συμπλέκτης μετέφερε την κίνηση στους τέσσερις τροχούς. Χάρη στην ιδανική εκμετάλλευση των χώρων, το Τ3 έγινε μια ακόμη πιο ολοκληρωμένη επιλογή για αυτοκινούμενα. Επιπλέον, το 1988 έκανε το ντεμπούτο του το California ως εργοστασιακό αυτοκινούμενο.

Όταν το τελευταίο Τ3 πέρασε από την γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιο στο Ανόβερο, είχαν πωληθεί 1,3 εκατομμύρια μονάδες. Νέες εκδόσεις, όπως η Caravelle και η Multivan, είχαν ήδη προλάβει να γίνουν παγκόσμια best-sellers, ενώ περιορισμένης παραγωγής εκδόσεις όπως το Multivan White Star και το Blue Star έγιναν icon μοντέλα.

Στη Νότια Αφρική, η παραγωγή του δεξιοτίμονου T3 συνεχίστηκε μέχρι το 2005, κάτι που αύξησε τις συνολικές μονάδες που βγήκαν από τη γραμμή παραγωγής σε πάνω από 1,4 εκατομμύρια.

Το T4 – 1990 έως 2003

Έχουν περάσει 30 χρόνια από τότε που οι Roxette τραγουδούσαν το “It Must Have Been Love” και οι UB 40 το “Kingston Town”. Επίσης, το 1990 σημειώθηκε μία τεχνολογική επανάσταση με το ντεμπούτο του T4: Μετά από 40 χρόνια με το Bulli ως πισωκίνητο με επίπεδο κινητήρα, το μοντέλο άλλαξε διάταξη. Τώρα, ο νέος κινητήρας (και αργότερα οι κινητήρες VR) ήταν τοποθετημένος μπροστά και κινούσε τους εμπρός τροχούς.

Αυτή η μετάβαση άλλαξε τα πάντα: το σχεδιασμό, την ανάρτηση, τους κινητήρες και τους χώρους. Τώρα υπήρχαν πολύ μεγαλύτεροι χώροι, κυρίως στο πίσω μέρος, σε σχέση με το T3.

Η νέα ανεξάρτητη πίσω ανάρτηση και η προαιρετική μόνιμη τετρακίνηση syncro, καταλάμβαναν πολύ λίγο από αυτόν το χώρο. Η νέα διάταξη μετάδοσης και το νέο πλαίσιο βελτίωσαν θεματικά τα δυναμικά χαρακτηριστικά κάνοντάς τα εφάμιλλα με εκείνα ενός επιβατικού αυτοκινήτου.

Μπροστά το T4 έγινε πιο μακρύ ώστε να δημιουργηθεί επαρκής χώρος για τους εγκάρσιους τοποθετημένους 4κύλινδρους και 5κύλινδρους κινητήρες, εξασφαλίζοντας και καλύτερα επίπεδα παθητικής ασφάλειας.

Η εταιρία πρόσφερε για πρώτη φορά το Transporter με δύο διαφορετικά μεταξόνια. Το Multivan χρησιμοποίησε τον πρόσθετο εσωτερικό χώρο προς όφελος των επιβατών, όπως και το νέο California. Εν τω μεταξύ, το 1995, η VW Επαγγελματικά Οχήματα έγινε ανεξάρτητη μάρκα εντός του ομίλου και ήταν πιο επιτυχημένη από ποτέ.

Το T4 πέρασε στην ανανεωμένη του γενιά το 1996 και είχε σημαντικές αλλαγές, ειδικά κάτω από το καπό. Ο 5κύλινδρος πετρελαιοκινητήρας του T4 ήταν ο πρώτος TDI (turbodiesel direct injection) που μπήκε σε Transporter. Το πιο μεγάλο εμπρός μέρος των επιβατικών εκδόσεων πλέον επέτρεψε την τοποθέτηση του κινητήρα βενζίνης VR6.

Όταν η τέταρτη γενιά αποσύρθηκε το 2003 είχαν πωληθεί 1,9 εκατομμύρια μονάδες του κλειστού βαν, του kombi, του double cab, του pickup και του σασί με μονή και διπλή καμπίνα, του Caravelle, του Multivan και του California.

Το T5 – 2003 έως 2015

Η δεκαετία του 2000 είναι πολύ κοντά στη σημερινή εποχή, κάτι που είναι εμφανές και στη μουσική. Ο 50 Cent κυκλοφόρησε το “In Da Club” και ο Robby Williams κυριάρχησε στα charts με το “Feel”. Όταν η πέμπτη γενιά Bulli απέκτησε νέα δυναμική στις αρχές του 2003, η σχεδιαστική ιδέα ήταν να διατηρηθεί το στυλ του προκατόχου της.

Ωστόσο, οι πιο πλατιές και ξεχωριστές γραμμές του αμαξώματος χάρισαν στο Τ5 μια πολύ πιο δυναμική εμφάνιση. Ταυτόχρονα η νέα του αισθητική συνδυαζόταν άψογα με τα υψηλά επίπεδα πρακτικότητας και χρηστικότητας.

Οι ειδικοί εξέλιξαν το εσωτερικό για ακόμα καλύτερη εργονομία. Κάτι που γινόταν ιδιαίτερα αντιληπτό από τη θέση του οδηγού, καθώς ο τελευταίος είχε στη διάθεσή του ένα τιμόνι με ρύθμιση ύψους και βάθους καθώς και ένα νέο επιλογέα ταχυτήτων στη κεντρική κονσόλα.

Νέα χαρακτηριστικα στο πίσω μέρος ήταν το ότι, οι περισσότερες εκδόσεις του T5 Multivan προσέφεραν δύο συρόμενες πόρτες και το τραπεζάκι για τους πίσω επιβάτες μετακινήθηκε από τα αριστερά στο μέσο του οχήματος, τοποθετημένο σε ένα ζεύγος από ράγες στο δάπεδο, ώστε να τοποθετείται ανάλογα με τις απαιτήσεις των επιβατών.

Το νέο California παράγεται πλέον για πρώτη φορά στο Ανόβερο. Κατά την διάρκεια αυτής της διαδικασίας, τα βασικά μοντέλα που παράγονται στο κεντρικό εργοστάσιο (στο Hannover-Stöcken) μεταφέρονται σε μια νέα ειδική μονάδα παραγωγής στην περιφέρεια Limmer του Ανόβερο, όπου συναρμολογούνται ως πλήρως εξοπλισμένα αυτοκινούμενα.

Μεταξύ των επιβατικών εκδόσεων, η Caravelle, η Multivan και η California προέκυψαν από τρία εξαιρετικά επιτυχημένα ονόματα μοντέλων. Κατά το λανσάρισμα υπήρξαν τέσσερις νέες turbo-diesel εκδόσεις και δύο βενζίνης. Οι βενζινοκινητήρες ξεκινούσαν από τους 4κύλινδρους και έφταναν έως ένα V6. Μια εντελώς νέα εξέλιξη ήταν η τετρακίνηση 4Motion με ηλεκτρικά ελεγχόμενο πολύδισκο συμπλέκτη μεταξύ του εμπρός και του πίσω άξονα.

Μαζί με τις στάνταρ εκδόσεις, υπήρχαν ορισμένα μοντέλα περιορισμένης παραγωγής: όπως το California No Limit, το Multivan Pan Americana και το Multivan Biker. Τον Οκτώβριο του 2010, η μάρκα γιόρτασε την 25η επέτειο του Multivan με την Edition 25.

Μέχρι το 2015, περίπου 1,65 εκατομμύρια T5 είχαν βγει από τη γραμμή συναρμολόγησης στο Ανόβερο.

Το T6 – 2015 έως 2019 και το T6.1 από το 2019

Το T6 παρουσιάστηκε το 2015 ως η εξέλιξη του προκατόχου του. Το νέο Bulli ξεχώριζε από τους νέους κινητήρες, τα ακόμη πιο έξυπνα συστήματα υποβοήθησης οδηγού και το νέο σύστημα πολυμέσων. Το αμάξωμα του T6 ξεχώριζε και πάλι από το εντελώς νέο εμπρός του μέρος, ενώ και το πίσω είχε το δικό του ελκυστικό στιλ.

Η νέα διχρωμία επανέφερε ευχάριστες αναμνήσεις από την πρώτη γενιά του Bulli. Μία από τις πιο σημαντικές αναβαθμίσεις βρισκόταν  κάτω από το καπό. Τέσσερις νέοι κινητήρες TDI και δύο κινητήρες TSI με σύστημα “stop-start” αποτελούσαν την γκάμα των κινητήρων.

Ακόμα και για το T6 υπήρχαν περιθώρια εξέλιξης, όπως απέδειξε η αναβαθμισμένη έκδοση T6.1 που παρουσιάστηκε το φθινόπωρο του 2019. Η εταιρία έφερε το πιο προηγμένο μοντέλο της στην εποχή της ψηφιοποίησης.

Το νέο ταμπλό του Bulli 6.1 προσφέρει για πρώτη φορά πλήρως ψηφιακά όργανα στην λογική του Virtual Cockpit. Τα συστήματα πολυμέσων ενσωματώνουν μια e-SIM προσφέροντας λειτουργίες και υπηρεσίες βασισμένες στο διαδίκτυο και στις ανάγκες διαχείρισης του ψηφιακού στόλου. Το νέο ηλεκτρομηχανικά υποβοηθούμενο τιμόνι επέτρεψε τη δυνατότητα λειτουργίας ημιαυτόματων συστημάτων οδήγησης. Αποδοτικοί και καθαροί turbo-diesel (TDI) αναβαθμίζουν τη γκάμα των κινητήρων.

Η κύρια γραμμή παραγωγής των επαγγελματικών αυτοκινήτων της VW στο Ανόβερο και στο εργοστάσιο στο Πόζναν της Πολωνίας είναι άρτια εξοπλισμένες με εξαιρετικά προηγμένα συστήματα παραγωγής για τις μελλοντικές γενιές Bulli. Το 2019, οι εργαζόμενοι στο Αννόβερο και στο Πόζναν συνολικά παρήγαγαν περίπου 190.000 Transporter.

Τον Νοέμβριο που μας πέρασε για παράδειγμα, ένα νέο σύγχρονο εργοστάσιο ξεκίνησε να λειτουργεί στην πρωτεύουσα της Κάτω Σαξονίας. Εξοικονομεί περισσότερα από 25.000 μεγαβάτ ενέργειας και 60 τόνους βαφής αυτοκινήτων ετησίως.

Και το μέλλον θα είναι επίσης ηλεκτρικό στα επαγγελματικά οχήματα της μάρκας. Ήδη οι προετοιμασίες για την παραγωγή του ID.BUZZ στο Ανόβερο εντείνονται  ώστε το ηλεκτρικό Bulli να μπει στην παραγωγή από το 2022. Θα αποτελέσει το κέντρο για τα ηλεκτροκίνητα επαγγελματικά οχήματα.

Και έτσι το Bulli αποκτά δυναμική για να καλύψει και τα επόμενα 70 χρόνια. Υπάρχουν πιο πολλές από αρκετές ιδέες για το πώς μπορεί να είναι το μέλλον του μακροβιότερου επαγγελματικού οχήματος στον κόσμο.