Δεν περνάει πλέον μέρα χωρίς κάποια ιστορία που να σχετίζεται με bullying να φθάνει στα αυτιά μας. Στις σχολικές αυλές ξεσπά βία. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετατρέπονται σε ένα διαδικτυακό λιντσάρισμα του όχλου.
Ορισμένα παιδιά διαπράττουν ακόμη και αυτοκτονία ύστερα από την ανοχή της κακοποίησης, που είχαν υποστεί για πολλούς μήνες. Ακόμη κι αν υπάρχει προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης, οι γονείς βρίσκονται ακόμη στο σκοτάδι σχετικά με το ποια μέτρα πρέπει να λάβουν εάν το παιδί τους πέσει θύμα εκφοβισμού ή ασκεί το ίδιο βία σε άλλα παιδιά.
Tι μπορούν να κάνουν πραγματικά οι γονείς; Ποια σημάδια πρέπει να παρατηρήσουν; Παρακάτω θα ξεκαθαρίσουμε ορισμένους μύθους σχετικά με τον εκφοβισμό και θα δώσουμε στους γονείς να κατανοήσουν τι συμβαίνει στα αλήθεια.
Οι οκτώ μύθοι για το bullying
Μύθος 1: Θα καταλάβετε πότε το παιδί σας έχει πέσει θύμα εκφοβισμού
Το γεγονός ότι το παιδί σας δεν σας έχει πει ότι δέχεται bullying δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνει. Εάν το παιδί σας έρχεται σπίτι με σκισμένα ρούχα, ξεκινάει να παραπονιέται για το σχολείο, έχει ανεξήγητες μελανιές, κοψίματα και γρατζουνιές ή φαίνεται μελαγχολικό και κοινωνικά αποστασιοποιημένο, αυτά είναι σημάδια εκφοβισμού και εσωτερικεύμενου τραύματος. Δεν είναι τα μόνα όμως.
Μύθος 2: Ο εκφοβισμός είναι πάντα σωματικός
Εκφοβισμός υπάρχει όταν ένα παιδί ενοχλεί κάποιο άλλο. Αυτό μπορεί να γίνει και λεκτικά με χρήση κοροϊδευτικών ονομάτων, πειραγμάτων και απειλητικής γλώσσας. Το bullying μπορεί να είναι σωματικό όπως μπουνιές, σπρωξιές, χτυπήματα και φτύσιμο. Επίσης, μπορεί να είναι και ηλεκτρονικό μέσω μηνυμάτων, των social media, των εφαρμογών και του διαδικτύου.
Ωστόσο, υπάρχει μια γκρίζα ζώνη σχετικά με αυτό όπου οι γονείς πρέπει να καταλάβουν. Είναι εκφοβισμός όταν ένα παιδί αποκλείεται από ένα παιχνίδι; Όχι απαραίτητα, αλλά εάν επαναλαμβάνεται, μιλήστε με τον δάσκαλο του παιδιού σας.
Μύθος 3: Ο νταής είναι πάντα μεγαλύτερος
Οι νταήδες δεν είναι απαραιτήτως μεγαλόσωμα παιδιά που έχουν μια δυνατή μπουνιά. Το φυσικό μέγεθος είναι πραγματικά ασήμαντο όταν πρόκειται για αυτό το ζήτημα.
Ο εκφοβισμός σχετίζεται συχνά με την εξουσία και ένα παιδί που εκφοβίζει συχνά προσπαθεί να εξουδετερώσει κάτι που δεν πάει καλά στη ζωή του. Στην πραγματικότητα ένας νταής είναι συνήθως μικρότερος. Η επιθετικότητα θα μπορούσε να υποκινείται από την έλλειψη αυτοπεποίθησης και τα συναισθήματα σωματικής ανεπάρκειας του εκφοβιστή. Επίσης, τα κορίτσια αναφέρουν ότι πέφτουν θύματα εκφοβισμού περισσότερο από τα αγόρια – και πέφτουν πιο συχνά θύματα παθητικής-επιθετικής συμπεριφοράς.
Μύθος 4: Οι νταήδες είναι τα πιο δημοφιλή παιδιά
H ιδέα ότι ο νταής είναι στην κορυφή είναι σχεδόν ανόητη. Γιατί; Αν ήταν στην κορυφή, δεν θα είχε αυτό το κίνητρο, για να έχει μια τέτοια εκφοβιστική συμπεριφορά. Ωστόσο, αυτό μπορεί να είναι θέμα αντίληψης.
Ο νταής είναι ένας κοινωνικός ορειβάτης, που επιδιώκει να ενισχύσει τη φήμη του. Αλλά αυτός ο κοινωνικός ορειβάτης μπορεί να φαίνεται σχετικά δημοφιλής. Και η σχετική κοινωνική του θέση μπορεί να τον προστατεύσει από τις συνέπειες – τόσο από άλλα παιδιά όσο και από ενήλικες.
Μύθος 5: Οι γονείς δεν έχουν καμία σχέση με τον εκφοβισμό των παιδιών τους
Οι γονείς συχνά ανοίγουν τον δρόμο για συμπεριφορές εκφοβισμού, αποτυγχάνοντας να διδάξουν στα παιδιά τους, να σέβονται τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων. Μερικοί γονείς μπορεί να δείχνουν, πως πιστεύουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, αλλά αν οι πράξεις τους αποκαλύψουν διαφορετική στάση, τα παιδιά τους θα ακολουθήσουν την στάση αυτή.
Αν οι γονείς μιλούν απαξιωτικά για άλλες ομάδες ανθρώπων ή λένε ρατσιστικά, σεξιστικά ή ομοφοβικά αστεία, το μήνυμα που στέλνουν είναι: «Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι και κάποιοι είναι καλύτεροι από άλλους». Επομένως, να προσέχετε τι λέτε στο σπίτι – γιατί μπορεί να οδηγήσει στο να υιοθετήσει το παιδί σας επιθετική συμπεριφορά στο σχολείο.
Μύθος 6: Εάν το παιδί σας είναι θύμα, καλέστε τους γονείς του νταή
Oι γονείς των παιδιών που εκφοβίζονται δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με τους γονείς του θύτη. Η κατάσταση συχνά χειροτερεύει όταν οι γονείς του νταή εμπλέκονται. Αντ ‘αυτού, ξεκινήστε με το σχολείο. Μιλήστε πρώτα με τον δάσκαλο και τον διευθυντή. Στη συνέχεια, συντονίστε τα επόμενα βήματα μαζί.
Μύθος 7: Ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι η πύλη και για περαιτέρω εκφοβισμό
Η αλήθεια είναι ότι ο εκφοβισμός ξεκινάει από διαπροσωπικούς καυγάδες και καταλήγει μέσω μηνυμάτων των social media των εφαρμογών και του youtube- το οποίο αυξάνει την κακοποίηση και τον εξευτελισμό με ακόμη πιο καταστροφικές συνέπειες.
Εάν το παιδί σας δέχεται διαδικτυακό bullying; Μην το αμελήσετε. Κάντε αναφορά στο σχολείο, κι αν υπάρχουν σωματικές απειλές κάντε screenshot τα μηνύματα και κάντε καταγγελία στην αστυνομία.
Επίσης, ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας αναφέρει περιστατικά διαδικτυακού εκφοβισμού που συμβαίνουν σε άλλα παιδιά.
Μύθος 8: Οι γονείς είναι πάντα οι καλύτεροι υπερασπιστές του παιδιού τους
Θα έπρεπε να είναι, αλλά συχνά δεν είναι. Οι γονείς μπορεί να αγνοήσουν τις αναφορές του παιδιού τους ότι τα πειράζουν και τα χλευάζουν. Οι δάσκαλοι και άλλοι σχολικοί υπεύθυνοι μπορεί επίσης να έχουν αγνοήσει το πρόβλημα.
Ο μόνος τρόπος να σταματήσει ο εκφοβισμός είναι οι ενήλικες να παίζουν ενεργό ρόλο και να παίρνουν στα σοβαρά τα παράπονα για τον εκφοβισμό. Οι γονείς πρέπει να θέτουν συνέπειες όταν βλέπουν ή ακούνε για την επιθετικότητα των δικών τους παιδιών, συμπεριλαμβανομένου του εκφοβισμού μεταξύ των αδελφών. Οι γονείς πρέπει να σταματήσουν τη συμπεριφορά από την αρχή, δεν πρέπει να το ανεχθούν στο σπίτι ή με οποιονδήποτε στην οικογένεια.
Όσον αφορά στους γονείς των θυμάτων, εξηγήστε ότι κάτι δεν πάει καλά με το παιδί που εκφοβίζει. Τα θύματα υποφέρουν από τακτική κακοποίηση και η αυτοεκτίμησή τους έχει εξαφανιστεί, ενώ η αίσθηση της αδυναμίας τους έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Χρειάζονται όλη τη διαβεβαίωση που μπορούν να πάρουν ότι αυτό δεν είναι δικό τους λάθος – δεν προκάλεσαν το πρόβλημα. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας γνωρίζει ότι δεν είναι αυτό το πρόβλημα.
*Η Κέλλυ Ιωάννου είναι υποψήφια διδάκτωρ Ψηφιακής Εγκληματολογίας και διευθύντρια του Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας (CSI Institute)
