Η εικόνα ενός ανθρώπου που έζησε πριν από 35.000 χρόνια έρχεται και πάλι στο φως με τη βοήθεια της τεχνολογίας, προσφέροντας νέα στοιχεία για την κατανόηση της ανθρώπινης εξέλιξης στην πορεία των χρόνων.
Το 1980, οι αρχαιολόγοι είχαν ανακαλύψει μέρη από τον σκελετό ενός άνδρα στο Nazlet Khater 2, έναν αρχαιολογικό χώρο στην κοιλάδα του Νείλου, στην Αίγυπτο. Από την ανάλυση των ευρημάτων είχε προκύψει πως τα οστά ανήκαν σε έναν άνδρα μεταξύ 17 και 29 ετών, ύψους περίπου 1 μέτρου και 60 εκατοστών, αφρικανικής καταγωγής.
Ο άνδρας είχε θαφτεί μαζί με ένα πέτρινο τσεκούρι, το οποίο είχε φτιαχτεί 30.000 με 35.000 χρόνια πριν και τίποτα άλλο δεν ήταν γνωστό για αυτόν. Ο σκελετός αποτελούσε το αρχαιότερο εύρημα Homo Sapiens, από την αρχή της ύστερης Λίθινης Εποχής, που είχε εντοπιστεί στην Αίγυπτο και ένα από τα αρχαιότερα στον κόσμο.
Σήμερα, ύστερα από 40 χρόνια, μια ομάδα Βραζιλιάνων ερευνητών κατάφερε να δώσει πρόσωπο στον άνδρα αξιοποιώντας ένα πλήθος ψηφιακών εικόνων που συνέλεξαν κατά την εξέταση των λειψάνων του και τα οποία αποτελούν μέρος της συλλογής του Αιγυπτιακού Μουσείου του Καΐρου.
«Τα περισσότερα οστά του σκελετού έχουν διατηρηθεί αν και υπάρχουν κάποιες απώλειες, όπως τα πλευρά, τα χέρια, το μέσο – κάτω μέρος της δεξιάς κνήμης και το κάτω μέρος της αριστερής κνήμης, καθώς και των ποδιών», δήλωσε στο Live Science ο αρχαιολόγος Μοασίρ Ελίας Σάντος, του αρχαιολογικού μουσείου Ciro Flamarion Cardoso της Βραζιλίας. «Το κρανίο, η κύρια δομή για την προσέγγιση του προσώπου έχει διατηρηθεί πολύ καλά», πρόσθεσε.
Ένα στοιχείο, όπως αναφέρεται, που κέντρισε το ενδιαφέρον των ερευνητών ήταν το σαγόνι και οι διαφορές που είχε με τις γνάθους των σύγχρονων ανθρώπων. «Το κρανίο έχει σε γενικές γραμμές μια σύγχρονη δομή, αλλά ένα μέρος του έχει αρχαϊκά στοιχεία, όπως το σαγόνι, το οποίο είναι πολύ πιο στιβαρό αυτό των σύγχρονων ανδρών», ανέφερε ένας εκ των ερευνητών, ο Τσισέρο Μοράες, και πρόσθεσε:
«Όταν παρατήρησα το κρανίο για πρώτη φορά εντυπωσιάστηκαν από την εν λόγω δομή και ταυτόχρονα ενισχύθηκε η περιέργειά μου να μάθω πως θα φαινόταν πραγματικά αν σχηματίζαμε ολόκληρο το πρόσωπο».
Συμπερασματικά ο Μοράες υπογραμμίζει μιλώντας στο CNN: «Αν ένας άνθρωπος εκείνης της εποχής μπορούσε να περπατήσει σήμερα στο δρόμο, το πιθανότερο είναι ότι οι άνθρωποι δεν θα έβλεπαν καμία διαφορά».
Οι ερευνητές συνδέοντας ψηφιακά τις εικόνες δημιούργησαν δύο εικονικά τρισδιάστατα μοντέλα του άνδρα. Το πρώτο ήταν μια ασπρόμαυρη απεικόνιση με τα μάτια κλειστά και το πρόσωπο σε ουδέτερη κατάσταση και η δεύτερη ήταν μια περισσότερο καλλιτεχνική προσέγγιση με χρώμα, στην οποία εμφανίζεται ένας νεαρός άνδρας με ανακατωμένα σκούρα μαλλιά και γένια.
«Γενικά οι άνθρωποι πιστεύουν ότι η προσέγγιση προσώπου λειτουργεί όπως στις ταινίες του Χόλιγουντ, όπου το τελικό αποτέλεσμα είναι 100% συμβατό με το άτομο όταν ήταν εν ζωή», ανέφερε ο Μοράες και συμπλήρωσε: «Η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Αυτό που κάνουμε είναι να προσεγγίζουμε το πρόσωπο με τα διαθέσιμα στατιστικά δεδομένα και αυτό που τελικά προκύπτει είναι μια απλουστευμένη μορφή». Αλλά αρκετά κοντά στην πραγματικότητα, όπως επισημαίνει μιλώντας στο CNN.
Ο Βραζιλιάνος ερευνητής διευκρίνισε στο LiveScience ότι «είναι πάντα σημαντικό να δημιουργούμε το πρόσωπο όταν δουλεύουμε πάνω σε ιστορικούς χαρακτήρες συμπληρώνοντας μάλιστα τη δομή του προσώπου με μαλλιά και χρώματα, ώστε η ταύτιση του κοινού να είναι μεγαλύτερη και να προκαλείται μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο για τo ίδιο το πρόσωπο αλλά εν γένει για την αρχαιολογία και την ιστορία».
Οι ερευνητές ελπίζουν πως μια πιο ενδελεχής παρακολούθηση αυτού του αρχαίου ανθρώπου θα μπορούσε να βοηθήσει τους αρχαιολόγους να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο έχουν εξελιχθεί οι άνθρωποι με την πάροδο των χρόνων. «Το γεγονός πως το συγκεκριμένο άτομο είναι άνω των 30.000 ετών το καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό για την κατανόηση της ανθρώπινης εξελίξης», τόνισε ο αρχαιολόγος Μοασίρ Ελίας Σάντος.