Μια νέα εστία έντασης ξέσπασε τα τελευταία 24ωρα μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Η κατάρριψη του αμερικανικού drone στη Μαύρη Θάλασσα, στην «αυλή» της Ρωσίας, αποτελεί την πρώτη απευθείας σύγκρουση των δύο υπερδυνάμεων με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενισχύοντας τους φόβους πως μια γενικευμένη σύγκρουση θα μπορούσε να πυροδοτηθεί ανά πάσα στιγμή.
Η ευρωπαϊκή διοίκηση του στρατού των ΗΠΑ, την Πέμπτη, έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο από την εμπλοκή του αμερικανικού drone MQ-9 Reaper και του ρωσικού μαχητικού Su-27, που κατέληξε με την συντριβή του αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους στη θάλασσα.
Στο βίντεο, διάρκειας 40 δευτερολέπτων, φαίνεται το ρωσικό μαχητικό να πλησιάζει σε πολύ μικρή απόσταση από το drone, αφήνοντας μάλιστα καύσιμα, μια κίνηση που σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους, είχε ως στόχο να προκληθεί βλάβη στο αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Ακολουθεί ένας ακόμη ελιγμός του ρωσικού μαχητικού που είχε ως αποτέλεσμα να χτυπηθεί η ουρά του drone και να καταστραφεί η προπέλα του, αναγκάζοντας τους χειριστές να το ρίξουν στη θάλασσα.
Ο στρατηγος Μαρκ Μίλεϊ, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων, υποστήριξε πως είναι σαφές ότι η αναχαίτιση και η παρενόχληση του drone από τα ρωσικά αεροσκάφη ήταν σκόπιμη. Ωστόσο παραμένει αδιευκρίνιστο αν οι ρώσοι πιλότοι είχαν την πρόθεση να πλήξουν το αμερικανικό αεροσκάφος – μία κίνηση που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο και το ρωσικό αεροσκάφος. Ενδεχομένως όμως να επιθυμούσαν την κατάρριψή του χωρίς να το χτυπήσουν, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο να κατηγορηθούν για επίθεση κατά των ΗΠΑ.
«Τι δουλειά είχε ένα αμερικανικό drone χιλιάδες μίλια μακριά από τις ΗΠΑ;»
Το μήνυμα της Μόσχας πάντως ήταν σαφές: «Τα αίτια του συμβάντος είναι η μη τήρηση από την πλευρά των ΗΠΑ της ζώνης περιορισμού πτήσεων, την οποία έχει ανακοινώσει η Ρωσία και η οποία θεσπίστηκε λόγω της διεξαγωγής της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (στην Ουκρανία), καθώς και λόγω της αύξησης των δραστηριοτήτων (των υπηρεσιών) Πληροφοριών εναντίον των συμφερόντων της Ρωσίας», τόνισε ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού, υπογραμμίζοντας την κλιμάκωση των αμερικανικών επιχειρήσεων κατασκοπείας.
«Η Ρωσία δεν επιθυμεί μια τέτοια τροπή των γεγονότων αλλά πλέον θα αντιδρά αναλογικά σε κάθε πρόκληση», υπογράμμισε. «Τι κάνουν (σ.σ. τα αμερικανικά drones) χιλιάδες μίλια μακριά από τις ΗΠΑ; Η απάντηση είναι προφανής, συλλέγουν πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν αργότερα από το καθεστώς του Κιέβου, για να επιτεθούν στις ένοπλες δυνάμεις και το έδαφός μας», τονίζουν Ρώσοι αξιωματούχοι, ενώ οι Αμερικάνοι επιμένουν πως η Μαύρη Θάλασσα «δεν είναι ρωσική λίμνη» και πρόκειται για «διεθνή ύδατα» και «διεθνή εναέριο χώρο».
Στο «κόκκινο» τηλέφωνο για αποκλιμάκωση
Μετά το περιστατικό υπήρξε άμεσα επικοινωνία εκπροσώπων των δύο πλευρών. Οι υπουργοί Άμυνας των ΗΠΑ και της Ρωσίας είχαν έκτακτη τηλεφωνική επικοινωνία, ενώ υπήρξε επαφή και του Αμερικανού στρατηγού Μαρκ Μίλεϊ, αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων, με τον Ρώσο ομόλογό του Βαλέρι Γκερασίμοφ. Το ακριβές περιεχόμενο των συνομιλιών δεν έχει δημοσιευτεί, ωστόσο ο στόχος ήταν να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια άμεση σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας.
Ποιος θα μαζέψει τα συντρίμμια
Αντιπαράθεση ξέσπασε και για το ποιος θα ανασύρει τα συντρίμμια του αμερικανικού drone από το βυθό της Μαύρης Θάλασσας. Σύμφωνα με το Reuters, Αμερικανός αξιωματούχους, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε πως ρωσικά πλοία έσπευσαν άμεσα στο σημείο της συντριβής, ωστόσο σημείωσε πως δεν φαίνεται να έχουν ανακτήσει ακόμη τμήματα του drone.
Η Μόσχα έχει ανακοινώσει επίσημα πως επιθυμεί να ανακτήσει τα συντρίμμια του, ωστόσο η Ουάσινγκτον υπογράμμισε πως οι προσπάθειες ανάσυρσης θα είναι αρκετά δύσκολες λόγω του μεγάλου βάθους στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή. Πάντως ξεκαθάρισε ότι οι χειριστές πρόλαβαν να διαγράψουν όλες τις ευαίσθητες πληροφορίες, που θα μπορούσε κάποιος να ανακτήσει έχοντας στην κατοχή του τα συντρίμμια του μη επανδρωμένου αεροσκάφους.
Συγκεκριμένα, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι, δήλωσε: «Χωρίς να μπω σε πολλές λεπτομέρειες, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι έχουμε λάβει μέτρα για να προστατεύσουμε πολύτιμα στοιχεία που έχουν να κάνουν με το συγκεκριμένο drone. Είναι ιδιοκτησία των Ηνωμένων Πολιτειών. Προφανώς δεν θέλουμε να δούμε κανέναν να το πιάνει στα χέρια του πέρα από εμάς». Σύμφωνα με τον Κίρμπι οι ΗΠΑ θα ήθελαν να βρουν το drone, ωστόσο εάν το πράξει η Ρωσία «τότε η ικανότητά της να εκμεταλλευθεί χρήσιμες πληροφορίες θα έχουν ελαχιστοποιηθεί πολύ».
