Την πρότασή της για την κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο στην Ουκρανία κατέθεσε η Κίνα, την ώρα που έχουν φουντώσει τα σενάρια για παροχή όπλων από το Πεκίνο στη Ρωσία, ενδεχομένως και «υπογείως», μέσω τρίτων. Η Δύση υποδέχτηκε με σοβαρές επιφυλάξεις και ανησυχίες την κινεζική παρέμβαση, ενώ ο Ουκρανός Πρόεδρος επιχείρησε ένα άνοιγμα – φιλίας στην Κίνα. Ωστόσο, και παρότι το Πεκίνο επιθυμεί να εμφανίζεται ως ένας ουδέτερος παράγοντας που επιδιώκει μια ειρηνευτική συμφωνία, είναι δεδομένο πως έχει επιλέξει να σταθεί – έστω και με προσοχή – στο πλευρό της Μόσχας.
Σε έγγραφο 12 σημείων που έδωσε στη δημοσιότητα, η κινεζική κυβέρνηση κάλεσε τη Ρωσία και την Ουκρανία να ξαναρχίσουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, επικρίνοντας το ΝΑΤΟ και τη Δύση για το ρόλο τους στη σύγκρουση και εκφράζοντας την αντίθεσή της στις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.
Το Πεκίνο έχει εκφράσει έντονες ανησυχίες για το ότι ο πόλεμος «εντείνεται» και υπάρχει κίνδυνος «να ξεφύγει από τον έλεγχο». Επιδιώκοντας να διατηρήσει επισήμως την ουδετερότητά της, η Κίνα απευθύνει έκκληση στο κείμενο να γίνεται σεβαστή η εθνική κυριαρχία όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, ενώ ταυτόχρονα ζητεί η διεθνής κοινότητα να λάβει υπόψη τις ανησυχίες της Μόσχας για την ασφάλειά της και την προάσπιση των συμφερόντων της.
Η Κίνα δημόσια ούτε υποστηρίζει, ούτε καταδικάζει τη ρωσική επίθεση, ωστόσο έχει εκφράσει επανειλημμένα την υποστήριξή της στη Μόσχα ως προς το ζήτημα των κυρώσεων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία απαιτεί ιδιαίτερα λεπτούς χειρισμούς από το Πεκίνο, δεδομένων των ισχυρών διπλωματικών και οικονομικών δεσμών που ανέπτυξε τα τελευταία χρόνια με τη Μόσχα, στο πλαίσιο των κοινών συμφερόντων τους ως αντίβαρο στην παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ, αλλά και των ιδιαίτερα στενών εμπορικών σχέσεων που διατηρεί με τη Δύση, ως ένας διεθνής οικονομικός γίγαντας.
Οι διπλωματικές σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας μπορεί να βρίσκονται στο χειρότερο επίπεδο των τελευταίο δύο δεκαετιών, ωστόσο οι εμπορικές σχέσεις παραμένουν ιδιαίτερα στενές, όπως και με την Ευρώπη. Η επίσημη εγκατάλειψη της ουδετερότητας από το Πεκίνο θα σηματοδοτούσε αυτόματα κυρώσεις και διακοπή των οικονομικών – εμπορικών δεσμών, μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση για όλες τις πλευρές.
Στην παρούσα φάση ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ φαίνεται να κινείται με μια σχετική αυτοπεποίθηση στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, ωστόσο αναλυτές εκτιμούν πως η στάση της ουδετερότητας θα είναι όλο και πιο δύσκολη να διατηρηθεί στο πέρασμα του χρόνου. Η επίσκεψη του κορυφαίου κινέζου διπλωμάτη, Ουάνγκ Γι στη Μόσχα, λίγα 24ωρα πριν από την επέτειο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενίσχυσε αυτή τη θέση. Και το Πεκίνο είχε γνώση του συμβολισμού αυτής της επίσκεψης, πόσο μάλλον όταν συνοδεύτηκε από πληροφορίες για επικείμενη συνάντηση του Ρώσου Προέδρου με τον Κινέζο ομόλογό του.
Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι ποια στάση θα τηρήσει το Πεκίνο αν ο Βλαντιμίρ Πούτν βρεθεί αντιμέτωπος με μια ταπεινωτική ήττα στο πεδίο της μάχης. Ερευνητές στις ΗΠΑ, όπως σημειώνει το BBC, εκτιμούν πως το Πεκίνο ήδη προμηθεύει τη Ρωσία με εξοπλισμό διπλής χρήσης. Δηλαδή εμφανίζεται ως τεχνολογία για πολιτική χρήση, ωστόσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο στρατιωτικό τομέα.
Παρά τις επίσημες διαψεύσεις από το Πεκίνο, αμερικανοί και ευρωπαίοι αξιωματούχοι ισχυρίζονται και προειδοποιούν πως η Κίνα σκέφτεται να στείλει όπλα στη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ το Spiegel σε δημοσίευμά του ανέφερε πως το Πεκίνο φέρεται να ετοιμάζεται για την παραγωγή σε μεγάλη κλίμακα τηλεκατευθυνόμενων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAVs) «καμικάζι» για λογαριασμό του ρωσικού στρατού, προς χρήση πιθανότατα στον πόλεμο στην Ουκρανία, Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα ήταν από τις πρώτες χώρες που έσπευσαν να αγοράσουν ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ώστε να αναπληρώσει τις απώλειες που υπέστη η Μόσχα από τις δυτικές κυρώσεις.
Όπως σημειώνει το BBC σε ανάλυσή του, το Κρεμλίνο, κατά κάποιο τρόπο, θα μπορούσε να ειπωθεί πως κάνει τη βρώμικη δουλειά για την Κίνα. Αποστραγγίζει τους δυτικούς στρατιωτικούς πόρους και ασκεί πίεση στο ΝΑΤΟ. Τα οικονομικά προβλήματα της Ρωσίας ελάχιστα απασχολούν σε αυτή τη φάση το Πεκίνο. Απλώς οι Ρώσοι θα χρειαστούν περισσότερα κινεζικά κεφάλαια και προϊόντα για την μεταπολεμική ανάκαμψη.
Το βασικό πρόβλημα της Κίνας είναι πως η Δύση εμφανίζεται σε αυτή τη φάση αρκετά ενωμένη και ταυτόχρονα η Ρωσία δεν δείχνει ικανή να κερδίσει μόνη της τον πόλεμο. Η Κίνα ζυγίζει τις κινήσεις της ώστε να μην χάσει τον έλεγχο και να μη βρεθεί σε μια κατάσταση που δεν μπορεί να αντέξει, αλλά και ο δυτικός κόσμος σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί μεγαλύτερη εμπλοκή του ασιατικού γίγαντα σε αυτόν τον πόλεμο. Η στάση του Πεκίνου θα μπορούσε να αποδοθεί με δύο κινεζικές παροιμίες: «Μην ανάβεις μια φωτιά που δεν μπορείς να σβήσεις» και «μη φοβάσαι αν προχωρείς αργά. Να φοβάσαι αν μένεις ακίνητος».