Η διεθνής μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) καταγγέλλει σε έκθεσή της την οποία δίνει στη δημοσιότητα σήμερα τους «φόνους», τους «θανάτους ανθρώπων υπό κράτηση», τις «εξαναγκαστικές εξαφανίσεις» και τα «βασανιστήρια» στο πλαίσιο της καταστολής από τις αρχές των διαδηλώσεων που έγιναν στο Τσαντ τον Οκτώβριο.
Την 20ή Οκτωβρίου 2022 σκοτώθηκαν κάπου πενήντα άνθρωποι, σύμφωνα με τις αρχές. Επρόκειτο κυρίως για νέους, που σκοτώθηκαν από σφαίρες των δυνάμεων επιβολής της τάξης στην πρωτεύουσα, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην οποία κάλεσε η αντιπολίτευση σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την παραμονή για δύο χρόνια επιπλέον στην εξουσία του μεταβατικού προέδρου, του στρατηγού Μαχαμάτ Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό. «Οι δυνάμεις ασφαλείας έριξαν πραγματικές σφαίρες εναντίον διαδηλωτών, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες εξ αυτών, ξυλοκόπησαν κόσμο, καταδίωξαν ανθρώπους ως ακόμη και μέσα σε σπίτια και τους συνέλαβαν», αναφέρει η έκθεση της.
«Δεδομένης της βαρύτητας των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας του Τσαντ την 20ή Οκτωβρίου και τις ημέρες που ακολούθησαν, η διεθνής κοινότητα πρέπει να αντιδράσει σθεναρά», τονίζει η διεθνής οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση της αφρικανικής χώρας, συνολικά 621 άνθρωποι συνελήφθησαν στην Ντζαμενά και μετήχθησαν στην Κορό Τορό, φυλακή υψίστης ασφαλείας στην έρημο, περίπου 600 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Αυτόπτες μάρτυρες είπαν στη ΜΚΟ πως αρκετοί από τους ανθρώπους που μετάγονταν εκεί πέθαναν στον δρόμο, εξαιτίας της στέρησης «τροφής και νερού».
Η HRW προσθέτει ότι ανήλικοι που συνελήφθησαν στις διαδηλώσεις —83, κατά τις αρχές— κρατήθηκαν «στα ίδια κελιά με ενήλικους» τουλάχιστον τις δύο πρώτες εβδομάδες.
Η οργάνωση επικαλείται επίσης μαρτυρίες σύμφωνα με τις οποίες άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας με πολιτικά, που οδηγούσαν «αυτοκίνητα με συμβατικές πινακίδες», επέδραμαν σε κοινότητες που είναι γνωστό ότι υποστηρίζουν αντιπολιτευόμενες παρατάξεις, όπως οι Μεταμορφωτές και το Ουάκιτ Τάμα («Είναι καιρός», στα αραβικά), αντίστοιχα κόμμα και συμμαχία της αντιπολίτευσης.
Το Παρατηρητήριο επισημαίνει ακόμα πολλές περιπτώσεις «εξαναγκαστικών εξαφανίσεων»: υπάρχουν κρατούμενοι που «αγνοείται πού βρίσκονται και μέλη των οικογενειών τους και δικηγόροι τους ζητούν μάταια πληροφορίες» για την τύχη τους.
Η HRW υπογραμμίζει επίσης ότι ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών και δικηγόροι δήλωσαν πως δεν έχουν «εμπιστοσύνη» ούτε στην «ανεξαρτησία», ούτε στην «αποτελεσματικότητα» της επιτροπής έρευνας της οικονομικής κοινότητας των κρατών της κεντρικής Αφρικής (Communauté économique des Etats de l’Afrique centrale, CEEAC), η οποία συγκροτήθηκε μετά τις διαδηλώσεις προκειμένου, θεωρητικά, να προσφέρει τεχνική βοήθεια στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
