Τις τελευταίες ημέρες τα μάτια της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένα στο Περού, αφού ο πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο κηρύχθηκε έκπτωτος και μάλιστα ομόφωνα από το ίδιο του το κόμμα, ενώ «εν μία νυκτί» βρίσκεται στη φυλακή. Ταυτόχρονα, ξεσπούν αναταραχές από οπαδούς του που συγκρούονται με την Αστυνομία, ενώ η Δύση -με πρώτη πρώτη την Αμερική- διακηρύττει ότι πρόκειται για «νίκη της Δημοκρατίας» με τις ΗΠΑ να «χαιρετίζουν» τη νέα πρόεδρο που έχει μαρξιστικές καταβολές.
Τι συμβαίνει λοιπόν, στη χώρα των 33 εκατομμυρίων κατοίκων της Λατινικής Αμερικής, διάσημη για τα πλούσια ορυχεία της και την ακραία φτώχεια της. Βρίσκεται σε εξέλιξη «κάποιο σχέδιο των ξένων δυνάμεων» ή απλά βιώνει μια εσωτερική πολιτική διαμάχη;
Οι New York Times σε αναλυτικό αφιέρωμα τους καταγράφουν τις συνθήκες που επικρατούν και ξεκαθαρίζουν πως το Περού εδώ και δεκαετίες αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα Δημοκρατίας, όπως «όλη η πίσω αυλή των ΗΠΑ».
Tην τελευταία δεκαετία -κι ιδιαίτερα μετά την κρίση του 2008- η διαφθορά αυξάνεται κατακόρυφα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το 2016, όπου από τότε μέχρι και σήμερα έχουν αναδειχθεί έξι διαφορετικοί ηγέτες, ενώ τα τελευταία χρόνια τρεις πρόεδροι παραιτούνται μετά από κατηγορίες για διαφθορά.
Μάλιστα, από τη στιγμή που ξεσπάσει ο κορονοϊός, η φτώχεια αυξάνεται κατά 10%, αποτελώντας μια από τις πιο απότομες αυξήσεις όχι μόνο στη Λατινική Αμερική αλλά και σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Hugo Nopo, ανώτερο οικονομολόγο στην Παγκόσμια Τράπεζα.
«Ο δάσκαλος, ο δάσκαλος, αυτός ο σαρδανάπαλος…»
Στην Ελλάδα είναι γνωστή η ιστορία του Μαρίνου Αντύπα που καλούσε σε εξέγερση τους φτωχούς αγρότες στις αρχές του 20ου αιώνα και μάλιστα έγινε επιτυχημένο τραγούδι που ερμήνευσε ο Λάκης Χαλκιάς. Στη χώρα μας μπορεί να είναι μεμονωμένη περίπτωση αυτή η ιστορία, αλλά στη Λατινική Αμερική είναι κάτι σύνηθες και ορισμένες φορές οι εκάστοτε αγωνιστές, δεν είναι πάντα με το μέρος του λαού.
Κάτι αντίστοιχο φέρεται να συμβαίνει και με τον Πέδρο Καστίγιο. Ο 53χρονος πρώην πρόεδρος γεννιέται από φτωχούς αναλφάβητους αγρότες το 1969, όμως καταφέρνει να γίνει δάσκαλος. Μπαίνει στο χώρο του συνδικαλισμού και διοργανώνει διαμαρτυρίες για να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των εκπαιδευτικών.
Στη συνέχεια εμπλέκεται με την πολιτική και καλλιεργώντας το πρόσωπο του σοσιαλιστή ηγέτη, κερδίζει ψήφους με το σύνθημα «όχι άλλοι φτωχοί άνθρωποι σε μια πλούσια χώρα» και υπόσχεται οικονομική βελτίωση, μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και κυρίως της διαφθοράς. Έτσι, με τα ποσοστά αποπολιτικοποίησης και απογοήτευσης να μεγαλώνουν, καταφέρνει τελικά να εκλεγεί πρόεδρος του Περού πριν από ένα χρόνο.
Επαγγελματίας πολιτικός;
Από την πρώτη στιγμή που βρίσκεται στην καρέκλα του προέδρου, το όνομα του αρχίζει να εμπλέκεται σε μια σειρά από σκάνδαλα, με αποτέλεσμα να γίνει στόχος έξι ποινικών ερευνών, συμπεριλαμβανομένων των κατηγοριών ότι έχει δημιουργήσει εγκληματική οργάνωση, για να επωφεληθεί από κρατικές συμβάσεις.
Μάλιστα, δημιουργεί πέντε διαφορετικά υπουργεία και διορίζει περισσότερους από 80 υπουργούς, εκ των οποίων η μεγάλη πλειοψηφία, είτε δεν διαθέτει τις σχετικές ικανότητες, είτε εμπλέκεται έντονα σε σκάνδαλα για διαφθορά, δολοφονιών και κακοποίησης.
Αμέσως, αρχίζει μια προσπάθεια αποκαθήλωσης του, με ομοσπονδιακούς νομοθέτες να πραγματοποιούν δύο ψηφοφορίες για να τον ρίξουν. Τότε, «υπογράφει την καταδίκη του», σε μια προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Με διάγγελμα ζητάει τη διάλυση του Κογκρέσου και τη συγκρότηση κυβέρνησης εκτάκτου ανάγκης, ώστε να θεσπιστεί νέο Σύνταγμα σε εννέα μήνες, ενώ μέχρι τότε θα κυβερνάει με «νομοθετικά διατάγματα».
Πρώτο – πρώτο το κόμμα του λοιπόν, του «γυρίζει» την πλάτη και από τους συνολικά 130 βουλευτές του, οι 101 τάσσονται υπέρ της απομάκρυνσης του από την εξουσία, με αποτέλεσμα να συλληφθεί σε μια προσπάθεια να διαφύγει στην πρεσβεία του Μεξικού, ώστε να λάβει πολιτικό άσυλο.
Έκτοτε, η πρώην αντιπρόεδρος του Ντίνα Μπολουάρτε, πρώην μέλος του Μαρξιστικού κόμματος, ανέλαβε την εξουσία και ορκίστηκε μετά την καθαίρεση του.
Σύμφωνα με τους New York Times η αναταραχή στο Περού αντανακλά παρόμοιες περιπτώσεις σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, αφού πρόκειται για δημοκρατίες που μαστίζονται από τη φτώχεια, την ανισότητα και τη διαφθορά, ενώ δοκιμάζονται από τον αυξανόμενο λαϊκισμό και τη γενική δυσπιστία προς την πολιτική ελίτ.
