Το κοινοβούλιο της Ινδονησίας ενέκρινε την Τρίτη (6/12) νομοθεσία που θα θέτει εκτός νόμου το σεξ εκτός γάμου, σε μια κίνηση που οι επικριτές χαρακτήρισαν τεράστιο πλήγμα για τα δικαιώματα στην πολυπληθέστερη μουσουλμανική χώρα του κόσμου.
Αφού το κείμενο εγκρίθηκε και από τα εννέα κόμματα σε μια σαρωτική αναθεώρηση του ποινικού κώδικα, ο αναπληρωτής πρόεδρος της Βουλής Suούφμι Ντάσκο Άχμαντ χτύπησε το σφυρί για να σηματοδοτήσει την έγκριση του κειμένου και φώναξε «νόμιμο».
Η αναθεώρηση του ποινικού κώδικα της Ινδονησίας, ο οποίος χρονολογείται από την εποχή της ολλανδικής αποικιοκρατίας, συζητούνταν επί δεκαετίες.
Ομάδες δικαιωμάτων διαμαρτυρήθηκαν κατά των τροποποιήσεων, καταγγέλλοντάς τες ως καταστολή των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών, καθώς και ως στροφή προς τον φονταμενταλισμό στη μουσουλμανικής πλειοψηφίας Ινδονησία, όπου το σύνταγμα αναγνωρίζει πέντε θρησκείες εκτός από το Ισλάμ.
«Προσπαθήσαμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε για να φιλοξενήσουμε τα σημαντικά ζητήματα και τις διαφορετικές απόψεις που συζητήθηκαν», δήλωσε στο κοινοβούλιο ο υπουργός Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Γιασόννα Λαολί.
«Ωστόσο, ήρθε η ώρα να πάρουμε μια ιστορική απόφαση για την τροποποίηση του ποινικού κώδικα και να αφήσουμε πίσω μας τον αποικιακό ποινικό κώδικα που κληρονομήσαμε».
Το άρθρο που ποινικοποιεί το σεξ εκτός γάμου έχει επικριθεί από επιχειρηματικές οργανώσεις της Ινδονησίας ως επιζήμιο για τον τουρισμό, αν και οι αρχές επιμένουν ότι οι ξένοι που ταξιδεύουν στο Μπαλί δεν θα επηρεαστούν.
Ο νέος κώδικας, ο οποίος πρέπει ακόμη να εγκριθεί από τον πρόεδρο Τζόκο Γουιντόντο, θα τεθεί σε ισχύ μετά από τρία χρόνια.
«Ρήτρες ηθικής»
Ορισμένα από τα πιο αμφιλεγόμενα άρθρα του νέου κώδικα ποινικοποιούν το εξωσυζυγικό σεξ, καθώς και τη συμβίωση ανύπαντρων ζευγαριών.
Σύμφωνα με το κείμενο που είδε το AFP, το σεξ εκτός γάμου θα τιμωρείται με φυλάκιση ενός έτους, ενώ οι άγαμοι που συμβιώνουν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ποινή φυλάκισης έξι μηνών.
Ο Άλμπερτ Άρις από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπερασπίστηκε τις τροποποιήσεις πριν από την ψηφοφορία και δήλωσε ότι ο νόμος θα προστατεύσει τους θεσμούς του γάμου.
Το σεξ εκτός γάμου θα μπορούσε να καταγγελθεί μόνο από σύζυγο, γονείς ή παιδιά, περιορίζοντας δραστικά το πεδίο εφαρμογής της τροπολογίας, είπε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέκριναν την Τρίτη (6/12) τις επιπτώσεις του νόμου στα ανθρώπινα δικαιώματα, προειδοποιώντας ότι ο νέος κώδικας θα μπορούσε να αποδυναμώσει την οικονομία της Ινδονησίας.
«Ανησυχούμε σχετικά με το πώς αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να επηρεάσουν την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στην Ινδονησία», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν επίσης για τον αντίκτυπο του νόμου στους επισκέπτες της Ινδονησίας και «το επενδυτικό κλίμα για τις αμερικανικές εταιρείες», δήλωσε ο Πράις.
Προηγούμενα σχέδια προέβλεπαν να καταστήσουν την ομοφυλοφιλία παράνομη, αλλά αυτό εξαφανίστηκε από το τελικό κείμενο.
Όμως οι νέοι κανόνες για τη μοιχεία και τη συμβίωση θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την ποινικοποίηση της LGBTQ κοινότητας στην Ινδονησία, δήλωσε ο Αντρέας Χαρσόνο από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς η χώρα δεν αναγνωρίζει τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.
Αρκετές άλλες χώρες απαγορεύουν τη μοιχεία και επιβάλλουν αυστηρές ποινές στο εξωσυζυγικό σεξ, όπως το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, το Μαρόκο και οι Φιλιππίνες.
«Ένα βήμα πίσω»
Οι αναλυτές λένε ότι ο νέος κώδικας περιορίζει επίσης ορισμένα πολιτικά δικαιώματα.
Μεταξύ των προσθηκών είναι αρκετά άρθρα σχετικά με τη βλασφημία – που ήδη αποτελεί έγκλημα στην Ινδονησία – και θα υπάρχει ποινή φυλάκισης δύο έως τεσσάρων ετών για τον εξαναγκασμό άλλων να αποκηρύξουν τη θρησκεία τους.
Η διάδοση ιδεών «αντίθετων προς την Pancasila» – την επίσημη ιδεολογία της Ινδονησίας που τονίζει την ενότητα και τον σεβασμό των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων – θα τιμωρείται με φυλάκιση έως και τέσσερα χρόνια.
Η θανατική ποινή, που χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στην Ινδονησία για εγκλήματα που συνδέονται με τα ναρκωτικά, θα συνοδεύεται πλέον από 10ετή δοκιμαστική περίοδο, μετά την οποία η ποινή μπορεί να μειωθεί σε ισόβια κάθειρξη, εάν ο καταδικασθείς επιδείξει υποδειγματική συμπεριφορά.
Ο Μπαμπάνγκ Ουριάντο, επικεφαλής της επιτροπής που επέβλεψε τις διαβουλεύσεις για το κείμενο, αναγνώρισε ότι «πρόκειται για ένα προϊόν ανθρώπων και ως εκ τούτου δεν θα είναι ποτέ τέλειο».
Κάλεσε όμως τους επικριτές να «καταθέσουν δικαστική προσφυγή στο συνταγματικό δικαστήριο» αντί να διαδηλώνουν.
Ομάδες δικαιωμάτων κατηγόρησαν τη νομοθεσία ως αστυνόμευση της ηθικής.
«Η ψήφιση του νομοσχεδίου για τον ποινικό κώδικα είναι σαφώς ένα βήμα πίσω στην προστασία των πολιτικών δικαιωμάτων… ιδίως όσον αφορά τα δικαιώματα της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του Τύπου», δήλωσε στο AFP ο διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας Ινδονησίας, Usman Hamid.
Μια προσπάθεια να περάσει ένα παρόμοιο σχέδιο νόμου το 2019 έβγαλε δεκάδες χιλιάδες στους δρόμους σε διαδηλώσεις που ανάγκασαν τελικά την κυβέρνηση να υποχωρήσει.
Την Τρίτη (6/12) ελάχιστοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της Τζακάρτα κρατώντας πανό.
