Αρχαία χειρόγραφα, παμπάλαιες εικόνες και χειροτεχνίες… Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) δημοσίευσε σήμερα μια «Κόκκινη λίστα έκτακτης ανάγκης των πολιτιστικών αντικειμένων που κινδυνεύουν» στην Ουκρανία, για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης που «έχει αυξηθεί με τη ρωσική εισβολή».
Το ICOM ελπίζει ότι η λίστα αυτή (δείτε την εδώ) θα χρησιμεύσει ως αποτελεσματικό σημείο αναφοράς για την «ταυτοποίηση των πολιτιστικών αντικειμένων που λεηλατήθηκαν και εκλάπησαν στην Ουκρανία όταν θα αρχίσουν να διακινούνται παράνομα τις προσεχείς εβδομάδες, μήνες και χρόνια», διευκρινίζεται σε ανακοίνωση.
Η πρωτοβουλία του «λαμβάνεται την κατάλληλη στιγμή για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης της ουκρανικής πολιτιστικής κληρονομιάς — φαινόμενο που υπάρχει εδώ και πολύ καιρό στην περιοχή και ενισχύθηκε μετά τη ρωσική εισβολή», υπογραμμίζει το διεθνές δίκτυο επαγγελματιών των μουσείων, που καλύπτει σχεδόν 140 χώρες.
«Πράγματι, πρόσφατες αναφορές για τη μαζική λεηλασία του Μουσείου Τέχνης Oleksiy Shovkunenko της Χερσώνας από ρωσικά στρατεύματα που αποχωρούσαν από την πόλη στις 11 Νοεμβρίου, αποδεικνύουν ότι η συγκεκριμένη πρακτική εφαρμόζεται συστηματικά», συνεχίζει το ICOM στην ανακοίνωσή του.
Στη λίστα του περιλαμβάνονται κυρίως χειρόγραφα που χρονολογούνται από τον 13ο έως τον 19ο αιώνα, παμπάλαιες θρησκευτικές εικόνες αλλά και σχέδια και πίνακες ζωγραφικής που προέρχονται από τα κινήματα ναΐφ, αβάν-γκαρντ και σοσιαλιστικού ρεαλισμού, καθώς και χειροτεχνήματα, κοστούμια και κοσμήματα.
Για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, το ICOM, που ιδρύθηκε το 1946, συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς όπως η Interpol και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων.
Στην Ουκρανία, τα Ηνωμένα Έθνη χρησιμοποιούν δορυφορικές εικόνες για να παρακολουθούν την καταστροφή πολιτιστικής κληρονομιάς που προκάλεσε η ρωσική εισβολή. Η UNESCO, η αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ για τον πολιτισμό, είχε καταγράψει στα τέλη Οκτωβρίου, 207 πολιτιστικούς χώρους που υπέστησαν ζημιές από την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου. Πρόκειται για 88 θρησκευτικούς χώρους, 15 μουσεία, 76 κτίρια ιστορικού και/ή καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, 18 μνημεία και δέκα βιβλιοθήκες.
