Ανατροπή στα δεδομένα για την βουβωνική πανώλη, φέρνει νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Ecology», καθώς υποστηρίζει ότι τελικά δεν σκότωσε τον μισό πληθυσμό της Ευρώπης, κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα.
Σύμφωνα με τον independent.co.uk, η έρευνα υποστηρίζει ότι πέθαναν μεν πολλά άτομα, αλλά κυρίως στις πόλεις και τα αστικά κέντρα, όπου δεν υπήρχε αποτελεσματικό σύστημα υγιεινής, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν στη κοινότητα αρκετές αρρώστιες. Μάλιστα, αν υπολογιστεί το γεγονός πως η πλειοψηφία του πληθυσμού εκείνη την εποχή κατοικούσε στην ύπαιθρο, το ποσοστό θνησιμότητας πέφτει σημαντικά.
Παράλληλα, η μελέτη σημειώνει ακόμη ένα σημαντικό παράγοντα. Τα περισσότερα στοιχεία για τον 14ο αιώνα προέρχονται από κληρικούς και μοναχούς, οπότε είναι αρκετά επηρεασμένα από την προπαγάνδα και τις προκαταλήψεις της εποχής. Ειδικά, σε μία περίοδο που αρκετοί θεωρούσαν ότι η βουβωνική πανώλη είναι τιμωρία από τον Θεό ή η αρχή της Αποκάλυψης του Ιωάννη.
Επιστήμονες με επικεφαλής τους ερευνητές από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας, αξιολόγησαν δείγματα γύρης από 261 τοποθεσίες σε 19 σύγχρονες ευρωπαϊκές χώρες για να προσδιορίσουν πώς άλλαξαν τα τοπία και η γεωργική δραστηριότητα μεταξύ 1250 και 1450 μ.Χ.– περίπου 100 χρόνια πριν έως 100 χρόνια μετά την πανδημία της πανώλης.
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, υπέστησαν την καταστροφή πολύ πιο σοβαρά, ενώ άλλες βίωσαν μια «πολύ ελαφρύτερη επαφή» με τη νόσο.
Μάλιστα, βρήκαν στοιχεία για απότομες γεωργικές αλλαγές στη Σκανδιναβία, τη Γαλλία, τη νοτιοδυτική Γερμανία, την Ελλάδα και την κεντρική Ιταλία, οι οποίες υποστηρίζουν τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας που επιβεβαιώνονται στις μεσαιωνικές πηγές.
Ωστόσο, πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένου μεγάλου μέρους της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, και τμήματα της δυτικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας και της Ιβηρίας, έδειξαν σημάδια συνέχειας ή αδιάκοπης ανάπτυξης.
Επίσης, σε μέρη της Πολωνίας, των χωρών της Βαλτικής και της κεντρικής Ισπανίας, η μελέτη διαπίστωσε ότι η καλλιέργεια αυξήθηκε αυτήν την περίοδο, καθώς ο αποικισμός και η αγροτική επέκταση συνεχίστηκαν αδιάκοπα.
Παρόλα αυτά, διευκρίνισαν ότι «ενώ ορισμένες χώρες, όπως η Ιταλία ή η Αγγλία, μπορούν να μελετηθούν λεπτομερώς, υπάρχουν μόνο ασαφείς ενδείξεις για άλλες, όπως η Πολωνία».
