Τη διαφωνία του με την υπερβολική επικέντρωση στα ατομικά δικαιώματα και τους πολέμους πολιτισμών εις βάρος του κοινού καλού, εξέφρασε ο πάπας Φραγκίσκος στη διάρκεια επίσκεψης που πραγματοποιεπί στη Σλοβακία εν μέσω αυξανόμενου εθνικισμού και αντιμεταναστευτικού αισθήματος σε όλη την ανατολική Ευρώπη.
Ο 84χρονος πάπας πραγματοποιεί το πρώτο του ταξίδι μετά τη χειρουργική επέμβαση στο έντερο στην οποία υποβλήθηκε τον Ιούλιο και φάνηκε να είναι σε καλή φόρμα. Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σήμερα πώς νιώθει αστειεύτηκε: «Ακόμη ζωντανός».
Στην πρώτη επίσκεψη πάπα στη Σλοβακία από το 2003, ο Φραγκίσκος επανήλθε σε ένα θέμα που είχε προσεγγίσει σε μια στάση που έκανε χθες, Κυριακή στην Ουγγαρία για το πώς οι χώρες πρέπει να αποφύγουν και εγωιστική, αμυντική νοοτροπία, καθώς ανέτρεξε στο κομμουνιστικό παρελθόν της περιοχής.
«Σε αυτά τα εδάφη, μέχρι μόλις πριν από μερικές δεκαετίες, ένα σύστημα ενιαίας σκέψης (κομμουνισμός) κατέπνιξε την ελευθερία. Σήμερα ένα άλλο σύστημα ενιαίας σκέψης αδειάζει την ελευθερία από το νόημά της, περιορίζοντας την πρόοδο στο κέρδος και τα δικαιώματα μόνο στις ατομικές ανάγκες», είπε ο Φραγκίσκος όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Απευθυνόμενος στην πρόεδρο της Σλοβακίας Ζουζάνα Καπούτοβα, άλλους αξιωματούχους και διπλωμάτες στους κήπους του προεδρικού μεγάρου, ο ποντίφικας προσέθεσε: «Η αδελφοσύνη είναι απαραίτητη για την όλο και πιο πιεστική διαδικασία της (ευρωπαϊκής) ολοκλήρωσης».
Η Σλοβακία, πρώην μέλος της Τσεχοσλοβακίας, εξασφάλισε την ανεξαρτησία της από την Πράγα το 1993. Η σλοβακική και οι ανατολικοευρωπαϊκές οικονομίες ευρύτερα έχουν από τότε ανθίσει αλλά η ολοκλήρωσή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνέπεσε επίσης με μια εθνικιστική αντίδραση εναντίον της αύξησης της παράτυπης μετανάστευσης η οποία περιλαμβάνει συχνά μουσουλμάνους από τη Μέση Ανατολή και το Αφγανιστάν.
Ο πάπας Φραγκίσκος έκανε ειδική αναφορά σήμερα στο σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ, λέγοντας πως ο κόσμος «προσβλέπει με ελπίδα σε μια οικονομική άνοδο» την οποία το σχέδιο αναμένεται να ενισχύσει.
Ο πάπας έχει καλέσει συχνά να υπάρξουν ευρωπαϊκές λύσεις στη μεταναστευτική/προσφυγική κρίση και έχει επικρίνει τις κυβερνήσεις, όπως αυτή της Ουγγαρίας, που προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν με μονομερείς και απομονωτιστικές ενέργειες.
Χθες στη Βουδαπέστη, απαντώντας προφανώς στη στάση του εθνικιστή πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν ότι η μετανάστευση μουσουλμάνων μπορεί να καταστρέψει την κληρονομιά της, είπε πως η διατήρηση της βαθιά ριζωμένης χριστιανικής κληρονομιάς της χώρας δεν αποκλείει μια φιλόξενη, στοργική στάση για άλλους που έχουν ανάγκη.
«Ο χριστιανικός τρόπος να βλέπουμε τους άλλους αρνείται να τους βλέπει ως εμπόδιο ή πρόβλημα αλλά μάλλον σαν αδελφούς και αδελφές που πρέπει να βοηθηθούν και να προστατευθούν», είπε σήμερα.
Από το προεδρικό μέγαρο, ο Φραγκίσκος μετέβη για μια συνάντηση με τους επισκόπους και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες στη Σλοβακία, περίπου τα δύο τρίτα του πληθυσμού της οποίας είναι καθολικοί.
Αργότερα αναμένεται να επισκεφθεί έναν ξενώνα για φτωχούς και να συναντήσει εκπροσώπους της εβραϊκής κοινότητας της Σλοβακίας. Επιστρέφει στη Ρώμη μεθαύριο το πρωί.