Δεκαπέντε εβδομάδες αναμένεται να διαρκέσει η πολύκροτη δίκη της άλλοτε δισεκατομμυριούχου και entrepreneur Ελίζαμπεθ Χολμς, ιδιοκτήτριας της εταιρείας Theranos που κατάφερε να εξαπατήσει όλη τη Silicon Valley καθώς και μερικά από τα μεγαλύτερα πορτοφόλια του πλανήτη με μία ιατρική συσκευή η οποία εν τέλει δεν λειτουργούσε.

Οι εισαγγελείς την πρώτη ημέρα της δίκης, ανέφεραν ότι Η ιδρύτρια της Theranos, Ελίζαμπεθ Χολμς «είπε ψέματα και εξαπάτησε» για να βγάλει χρήματα και να αποκτήσει φήμη.

Η Χολμς αντιμετωπίζει 12 κατηγορίες απάτης για τον ρόλο της στην εταιρεία, η οποία κάποτε άξιζε πάνω από 9 δισεκατομμύρια δολάρια και το «σκάνδαλο του αίματος», όπως ονομάζεται η απάτη που έστησε.

Συγκεκριμένα, κατηγορείται ότι εξαπάτησε επενδυτές και ασθενείς υποστηρίζοντας ότι το μηχάνημα της Theranos θα μπορούσε να εντοπίσει κοινές ασθένειες χρησιμοποιώντας μόνο μερικές σταγόνες αίματος από ένα τσίμπημα δακτύλου.

Theranos: Το «σκάνδαλο του αίματος» και πώς έφτασε στην κορυφή η Χολμς

H Ελίζαμπεθ Χολμς φοβάται τις σύριγγες. Έτσι ξεκίνησαν όλα. Στα 19 της χρόνια, η Χολμς δεν ασχολούνταν με όλα όσα απασχολούν αυτές τις ηλικίες. Την απασχολούσε το γεγονός ότι οι εργαστηριακές εξετάσεις ήταν ακριβές, ανησυχούσε για τις περιπτώσεις των ανθρώπων που ανακαλύπτουν τυχαία ότι πάσχουν από μία σοβαρή ασθένεια.

Έτσι παράτησε το Πολυτεχνικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ (ήταν να γίνει χημικός μηχανικός) στα 19 της, όταν αποφάσισε ότι θα ήταν καλύτερο να αξιοποιήσει τα χρήματα από τα δίδακτρά της, για να αλλάξει τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Πήρε λοιπόν τα λεφτά από τα δίδακτρα και ξεκίνησε. Ίδρυσε την Theranos, ένα διαγνωστικό κέντρο, με σκοπό να αλλάξει τον τρόπο που γίνονται οι εξετάσεις. Στόχος της ήταν όλες οι εξετάσεις να γίνονται με μία και μόνο σταγόνα αίματος, με ένα μικρό και όσο το δυνατόν πιο ανώδυνο τσίμπημα, βάζοντας στην άκρη τις βελόνες, τα φιαλίδια και τις καθυστερήσεις.

Της πήρε περίπου μία δεκαετία για να ολοκληρώσει και να υλοποιήσει την ιδέα της και το όνειρό της και τελικά τα κατάφερε.

Κατάφερε μέσα από μία σταγόνα αίμα να βγάζει άμεσα και φτηνά αποτελέσματα για πάνω από 70 εξετάσεις.

Έτσι έγινε δισεκατομμυριούχος μέσα σε ελάχιστο χρόνο

Η Χολμς κατάφερε να γίνει η νεότερη δισεκατομμυριούχος με περιουσία που ξεπερνάει τα 4,5 δισ. δολάρια και να μπει στη λίστα του Forbes. Μάλιστα από πολλούς είχε χαρακτηριστεί ως «η θηλυκή version του Στιβ Τζομπς»

Πλέον η Theranos αξίζει κοντά στα 10 δισ. δολάρια και στη Χολμς ανήκει το 50% της εταιρείας.

Τη μεγάλη οικονομική ώθηση την έδωσε η αλυσίδα φαρμακείων Walgreen (8.500 φαρμακεία) που ανακοίνωσε την εγκατάσταση των «Theranos Wellness Centers» σε φαρμακεία σε όλη τη χώρα. Πλέον όποιος πάει σε ένα από τα φαρμακεία της αλυσίδας μπορεί να κάνει τις εξετάσεις του με ένα απλό τσίμπημα στο δάκτυλο και να πάρει τα αποτελέσματα μετά από 4 ώρες.

«Σε περίπτωση ενός ιού ή βακτήριου, τα παραδοσιακά τεστ χρησιμοποιούν καλλιέργεια αίματος, εμείς μετράμε το DNA του παθογόνου και έτσι μπορούμε να έχουμε τα αποτελέσματα πολύ πιο γρήγορα» λέει η 30χρονη δισεκατομμυριούχος που έχει συμβόλαιο και με τον στρατό της Αμερικής.

Πώς άρχισε να καταρρέει η αυτοκρατορία και η αποκάλυψη του σκανδάλου

Η τεχνολογία της εταιρίας ήταν γεμάτη ψεγάδια, αλλά και η ιδιοκτήτρια είχε διαδραματίσει πρωταρχικό ρόλο στη συγκάλυψη των λαθών. Η Χολμς εκδιώχθηκε από τη θέση της διευθύνουσας συμβούλου και κατηγορούνταν πια για απάτη.

Η νεαρή πατεντάρισε τη φορητή συσκευή της που παρακολουθούσε την ποιότητα του αίματος του χρήστη και χορηγούσε αυτόματα δόσεις φαρμάκου όπου χρειαζόταν. Η ίδια έλεγε τώρα πως η εφεύρεσή της μπορούσε να διακρίνει ακόμα και παθήσεις όμως ο καρκίνος. Επενδυτές της ήταν μεγάλα ονόματα, όπως ο ιδρυτής της Oracle, Larry Ellison, και εκείνη κατάφερε να αποσπάσει χρηματοδότηση 700 εκατ. δολαρίων.

Η Theranos αναπτυσσόταν ταυτοχρόνως με απίστευτα γρήγορους ρυθμούς, πετυχαίνοντας συμφωνίες εκατοντάδων εκατομμυρίων για το προϊόν της. Κάποια στιγμή έγινε η νεότερη δισεκατομμυριούχος του κόσμου, με προσωπική περιουσία στα 4,5 δισ. δολάρια! Μέχρι τον Αύγουστο του 2015 όμως ο αμερικανικός οργανισμός φαρμάκων την είχε στο στόχαστρο.

Και τότε αποκαλύφθηκαν όλα: η συσκευή της δεν ήταν καθόλου ακριβής και η μέθοδος εξαγωγής των αποτελεσμάτων είχε κι αυτή τα ελαττώματά της. Από τον Οκτώβριο του 2016 είχε πάνω από το κεφάλι της την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και μια σειρά ακόμα από κρατικές υπηρεσίες, οι οποίες έβαζαν λουκέτο στα ιατρικά κέντρα της Theranos το ένα πίσω από το άλλο και της απαγόρευαν πια τους εργαστηριακούς ελέγχους.

Η Theranos και η Χολμς προσωπικά κατηγορήθηκαν με απάτη από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς τον Μάρτιο του 2018. Εκείνη συμφώνησε να παραδώσει τα ηνία της εταιρίας της, να πληρώσει πρόστιμο 500.000 δολαρίων και να επιστρέψει τις 18,9 εκατ. μετοχές της.

Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε χάρη στην απόφαση δημοσιογράφου της Wall Street Journal, να ερευνήσει το 2015 πόση αλήθεια υπάρχει στους ισχυρισμούς της Theranos.

Ως επικεφαλής της Theranos, η Χολμς φέρεται να έχει εξαπατήσει μια σειρά από ισχυρούς ανθρώπους που επένδυσαν περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων των Χένρι Κίσινγκερ, Ρούπερτ Μέρντοχ και στρατηγού τεσσάρων αστέρων Τζέιμς Μάτις.

Η κακοποιητική σχέση

Όπως μεταδίδουν διεθνή ΜΜΕ η Χολμς θα υπερασπιστεί τον εαυτό της λέγοντας ότι ήταν το θύμα μίας κακοποιητικής σχέσης.

Συγκεκριμένα, θα καταθέσει ότι ο Μπαλουάνι την κακοποιούσε ψυχολογικά, συναισθηματικά και σεξουαλικά, ενώ χρησιμοποιούσε αυτές τις κακοποιητικές συμπεριφορές για να ασκεί έλεγχο πάνω της.

Η Χολμς θα ισχυριστεί ότι «πρακτικά, κυριαρχούσε πάνω της και ‘έσβηνε’ κάθε δυνατότητα λήψης αποφάσεων», όπως αναφέρουν έγγραφα τα οποία κατέθεσαν οι δικηγόροι.

Η πλευρά του Μπαλουάνι χαρακτηρίζει τους ισχυρισμούς «βαθιά προσβλητικούς», με τον ίδιο να δηλώνει συντετριμμένος.