Έχει περάσει κάτι λιγότερα από έναν μήνα από τότε που το Ισραήλ ξεκίνησε το πρόγραμμα χορήγησης ενισχυτικών δόσεων του εμβολίου κατά της COVID-19 και έχει ενδείξεις του θετικού αντίκτυπου της εκστρατείας αυτής στο επίπεδο προστασίας κατά της μόλυνσης και της σοβαρής νόσησης που έχει πυροδοτήσει η πολύ μεταδοτική μετάλλαξη Delta.

Αυτό υπογραμμίζουν αξιωματούχοι και επιστήμονες σχετικά με τη μετάλλαξη Delta, η οποία εμφανίστηκε στο Ισραήλ τον Ιούνιο, την ώρα που η χώρα είχε αρχίσει να καταγράφει τα θετικά αποτελέσματα της ταχύτερης εμβολιαστικής εκστρατείας στον κόσμο.

Με την οικονομία της ανοιχτή και τα περισσότερα περιοριστικά μέτρα να έχουν αρθεί, η χώρα κινήθηκε από μονοψήφια ημερήσια νέα κρούσματα και μηδενικούς θανάτους σε περίπου 7.500 νέα κρούσματα την περασμένη εβδομάδα, 600 νοσηλείες σε σοβαρή κατάσταση και πάνω από 150 νέους θανάτους μόνο κατά τη συγκεκριμένη εβδομάδα.

Στις 30 Ιουλίου το Ισραήλ ξεκίνησε να χορηγεί ενισχυτικές δόσεις του εμβολίου της Pfizer/BioNtech σε ανθρώπους άνω των 60 ετών και έγινε η πρώτη χώρα που το έπραξε. Την Πέμπτη επεξέτεινε το μέτρο ώστε να καλύπτει όλους όσοι είναι άνω των 40 ετών και οι οποίοι είχαν λάβει τη δεύτερη δόση πριν από τουλάχιστον πέντε μήνες, λέγοντας ότι το όριο ηλικίας πιθανόν να μειωθεί περαιτέρω.

Κατά τις τελευταίες δέκα ημέρες η πανδημία εμφανίζει σημάδια υποχώρησης ανάμεσα σε εκείνους της πρώτης ηλικιακής ομάδας – περισσότεροι από ένα εκατομμύριο εκ των οποίων έχουν λάβει ενισχυτική δόση – σύμφωνα με στοιχεία του ισραηλινού υπουργείου Υγείας και με επιστήμονες που μίλησαν στο Reuters, όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Ο εκτιμώμενος ρυθμός αναπαραγωγής της επιδημίας της Covid-19, ο αριθμός R, μεταξύ των εμβολιασμένων άνω των 60 ετών ξεκίνησε να μειώνεται σταθερά γύρω στις 13 Αυγούστου και έχει πέσει κάτω από το 1, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάθε μολυσμένο άτομο μεταδίδει τον ιό σε λιγότερο από ένα πρόσωπο.

Ένας ρυθμός αναπαραγωγής μικρότερος του ενός σημαίνει ότι η πανδημία υποχωρεί.

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι ενισχυτικές ή αναμνηστικές δόσεις έχουν θετικές επιπτώσεις, αλλά πιθανόν και άλλοι λόγοι να συνεισφέρουν στη μείωση του αριθμού των μολύνσεων.

«Οι αριθμοί παραμένουν πολύ υψηλοί, αλλά αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι η πολύ μεγάλη αύξηση στο ποσοστό των μολύνσεων και των σοβαρών κρουσμάτων έχει περιοριστεί, όπως έχει περιοριστεί και η ταχύτητα εξάπλωσης της πανδημίας», λέει ο Έραν Σίγκαλ, ένας επιστήμονας δεδομένων στο Ινστιτούτο Επιστημών Weizmann, ο οποίος είναι και σύμβουλος της κυβέρνησης.

«Αυτό πιθανόν να οφείλεται στις τρίτες αναμνηστικές δόσεις, σε μια αύξηση του αριθμού εκείνων που λαμβάνουν την πρώτη δόση και στον υψηλό αριθμό των εβδομαδιαίων μολύνσεων, πιθανόν έως και 100.000, που σήμερα έχουν φυσική ανοσία», εξήγησε ο Σίγκαλ.

Ενισχυτικές δόσεις έναντι lockdown

Αφού σημείωσε ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ποσοστά μόλυνσης στον κόσμο αυτό τον μήνα, το ερώτημα τώρα είναι αν το Ισραήλ μπορεί να αντεπεξέλθει σε ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας χωρίς να εφαρμόσει ένα νέο lockdown που θα έπληττε την οικονομία του.

Έχουν προκύψει αποδεικτικά στοιχεία που δείχνουν ότι ενώ το εμβόλιο παραμένει ιδιαίτερα αποτελεσματικό για την πρόληψη της σοβαρής νόσησης, η προστασία που παρέχει μειώνεται συν τω χρόνω.

Αλλά δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των επιστημόνων και των αρχών για το αν είναι απαραίτητη η τρίτη δόση και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ανακοινώσει ότι θα πρέπει να εμβολιαστούν περισσότεροι άνθρωποι με την πρώτη δόση, προτού χορηγηθεί αναμνηστική δόση.

Οι ΗΠΑ έχουν ανακοινώσει τα σχέδιά τους να χορηγήσουν τρίτη δόση σε όλους τους Αμερικανούς οκτώ μήνες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης επικαλούμενες στοιχεία που παραπέμπουν σε φθίνουσα προστασία.

Ο Καναδάς, η Γαλλία και η Γερμανία έχουν επίσης σχεδιάσει εκστρατείες για αναμνηστική δόση.

Περίπου ένα εκατομμύριο από τα 9,3 εκατομμύρια ισραηλινούς πολίτες έχουν μέχρι στιγμής επιλέξει να μην εμβολιαστούν καθόλου και ακόμη τα παιδιά κάτω των 12 ετών δεν έχουν αρχίσει να εμβολιάζονται.

Την Πέμπτη, αξιωματούχοι υγείας ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν φθίνουσα ανοσία μεταξύ των ανθρώπων κάτω των 40 ετών παρότι σχετικά λίγοι (από αυτή την ηλικιακή ομάδα) νόσησαν σοβαρά.

Σύμφωνα με τον Ντορόν Γκάζιτ, ένα μέλος της ομάδας ειδικών για την COVID-19 του Εβραϊκού Πανεπιστημίου που συμβουλεύει την κυβέρνηση, η αύξηση των κρουσμάτων σοβαρά νοσούντων εμβολιασθέντων άνω των 60 ετών και μεγαλύτερων ηλικιακά ομάδων μειώνεται σταθερά και έχει σταματήσει τις τελευταίες δέκα ημέρες.

«Αυτό το αποδίδουμε στις ενισχυτικές δόσεις και στην πιο προσεκτική συμπεριφορά που παρατηρήθηκε πρόσφατα», σημείωσε ο Γκάζιτ.

Περισσότεροι από τους μισούς άνω των 60 ετών έχουν λάβει μια τρίτη δόση, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας.

Ο ρυθμός των νέων σοβαρών κρουσμάτων μεταξύ των ανεμβολίαστων ασθενών άνω των 70 ετών είναι σήμερα επταπλάσιος σε σχέση με εκείνο των εμβολιασμένων και το χάσμα θα συνεχίσει να διευρύνεται όσο αυξάνονται οι μολύνσεις, σύμφωνα με τον Γκάζιτ.

Μεταξύ εκείνων που είναι άνω των 50 η διαφορά είναι τετραπλάσια.