Από την Κίνα και το διάσημο διανοητή και φιλόσοφο Κομφούκιο, μέχρι τον βρετανικής καταγωγής David Attenborough, το όνομα του οποίου –και κυρίως η φωνή του- έχει συνδεθεί με τα ντοκιμαντέρ του BBC, δείτε παρακάτω δέκα προσωπικότητες που χάραξαν μια ξεχωριστή πορεία στο χώρο της εκπαίδευσης.
Το αφιέρωμα δημοσιεύτηκε στη στήλη Hall of fame του περιοδικού «All About History» με τίτλο «10 educational trailblazers.
Κομφούκιος, Κίνα, 551-479 π.Χ.
Ο Κομφούκιος, διάσημος κινέζος διανοητής και κοινωνικός φιλόσοφος, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο σημαντικούς στοχαστές της κινεζικής ιστορίας. Ο ίδιος πίστευε ότι η σκληρή δουλειά και η προσεκτική μελέτη είναι ο μοναδικός τρόπος για να κατακτήσει κανείς ένα τομέα, αντί να βασίζεται απλά στο ένστικτο ή την πίστη του.
Έδωσε προτεραιότητα στη διδασκαλία της ηθικής στους μαθητές του, προωθώντας την καλή συμπεριφορά, την αφοσίωση, την πίστη και τον πολιτισμό.
Η προσέγγιση του Κομφούκιο ως προς την εκπαίδευση, μέσα από την ηθική αρετή και αρμονία, εξακολουθεί να επικρατεί στην Κίνα και σε όλη την Ασία μέχρι τις μέρες μας.
Roger Bacon, Αγγλία, 1214-1292
Ο Bacon, σύμφωνα με τη Wikipedia, ήταν σχολαστικός θεολόγος και φιλόσοφος του Μεσαίωνα, αποκληθείς για την πολυμάθειά του ως «Doctor Mirabilis» (θαυμαστός δάσκαλος).
Ο ίδιος, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του περιοδικού, είχε δείξει το ενδιαφέρον του προς όλες τις εκφάνσεις της επιστήμης, συμπεριλαμβανομένης της κρυφής πρακτικής της αλχημείας, μέχρι και της μαγείας, και ήταν ένθερμος διδάσκαλος του έργου του Αριστοτέλη.
Ο Bacon ανέλαβε να μεταρρυθμίσει τις σπουδές θεολογίας και φιλοσοφίας στα πανεπιστήμια.
Όντας πολύγλωσσος ο ίδιος, συμπεριέλαβε την εκμάθηση ξένων γλωσσών, μαζί με τα μαθηματικά και τις άλλες επιστήμες.
Οι μεταρρυθμίσεις του έγιναν αποδεκτές με μεγάλη επιτυχία, ωστόσο οι… αλχημιστικές επιδιώξεις του και η ενασχόλησή του με την αστρονομία του έδωσαν κακή φήμη, και τελικά φυλακίστηκε λίγο πριν από το θάνατό του.
Amos Comenius, Μοραβία, 1592-1670
Θρησκευτικός και εκπαιδευτικός μεταρρυθμιστής ο Comenius πίστευε ότι η μάθηση πρέπει να είναι μια ευχάριστη και φυσική διαδικασία.
Ο ίδιος πίστευε ότι συχνά αυτό παρεμποδιζόταν ή δε γινόταν καμία προσπάθεια, εξαιτίας των αυστηρών τακτικών που ακολουθούνταν στα σχολεία.
Υποστήριζε ότι η διαδικασία της μάθησης πρέπει να είναι ευχάριστη από μικρή ηλικία και αυτό να διαρκεί μέχρι το πανεπιστήμιο και ακόμη παραπέρα.
Jaime Escalante, Βολιβία, 1930-2010
Μετανάστης από τη Βολιβία, ο Escalante κέρδισε διεθνή αναγνώριση διδάσκοντας μη προνομιούχους μαθητές σε σχολεία του ανατολικού Λος Άντζελες, με πολύ χαμηλές επιδόσεις.
Ακολούθησε μια μη συμβατική μέθοδο για να τους διδάξει λογισμό, εντάσσοντας στα μαθήματά του τη μουσική και το παιχνίδι.
Η πρόθεσή του ήταν να απαλλάξει το πεδίο αυτό από την προκατάληψη, ότι επρόκειτο για ένα πολύ δύσκολο μάθημα. Μάλιστα, τοποθέτησε μια πινακίδα στην τάξη του που έγραφε: «Ο λογισμός δε χρειάζεται να γίνει εύκολος, είναι ήδη από μόνος του πολύ εύκολος».
Το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα αποδείχτηκε ιδιαίτερα αποδοτικό και αποτελεσματικό. Το 1982, 18 από τους μαθητές του κατάφεραν να πετύχουν τις υψηλότερες βαθμολογίες στις εξετάσεις για το κολλέγιο.
Neil Degrasse Tyson, Αμερική, 1958-
Ο απόφοιτος του Χάρβαρντ Neil έδειξε ενδιαφέρον για τα άστρα από την τρυφερή ηλικία των 9 ετών, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Πενσιλβάνια, όπου είχε την ευκαιρία να θαυμάσει τον ουρανό… σε όλο του το μεγαλείο.
Άρχισε να διαβάζει αστρονομία και σε ηλικία 15 ετών είχε δώσει την πρώτη του ομιλία επάνω στο πεδίο αυτό.
Σπούδασε φυσική στο Χάρβαρντ και στη συνέχεια ακολούθησε διδακτορικές σπουδές.
Ο deGrasse Tyson έγινε γνωστός στα μέσα ενημέρωσης μέσα από τα βιβλία του, τα άρθρα που δημοσίευε σε περιοδικά και φυσικά μέσα από την τηλεόραση.
Emma Willard, Αμερική 1787-1870
Παρότι στην εποχή της ήταν εξαιρετικά σπάνιο μια γυναίκα να λαμβάνει μόρφωση, η Willard ήταν από τις τυχερές. Ο προοδευτικός πατέρας της φρόντισε η κόρη του να λάβει μόρφωση από μικρή ηλικία. Πίστευε ότι άξιζε τις ίδιες ευκαιρίες με τους άντρες.
Το προοδευτικό πνεύμα του πατέρα της τη συνόδευε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, καθώς η ίδια προωθούσε τα ίσα δικαιώματα των γυναικών στην εκπαίδευση.
Κατάφερε να αποσπάσει τη βοήθεια των προέδρων Τόμας Τζέφερσον και Τζον Άνταμς και να συγκεντρώσει τους απαραίτητους πόρους για να ιδρύσει ένα σχολείο. Το εκπαιδευτήριο θηλέων της Willard ιδρύθηκε στην περιοχή Troy της Νέας Υόρκης το Σεπτέμβριο του 1821.
Anne Sullivan, Αμερική 1866-1936
Ο Μαρκ Τουέιν την αποκαλούσε «εργάτρια-θαύμα». Η Sullivan βελτίωσε τις συνθήκες εκπαίδευσης μαθητών με προβλήματα όρασης και ακοής.
Ενώ δούλευε με μία μαθήτριά της, τη νεαρή Helen Keller η οποία ήταν κωφή και τυφλή, η Sulllivan –η οποία αντιμετώπιζε επίσης προβλήματα όρασης- επικοινωνούσε μαζί της χτυπώντας τα χέρια της και σχηματίζοντας λέξεις στην παλάμη της. Προσπαθούσε απεγνωσμένα να της μάθει λέξεις, τις οποίες εκείνη δε μπορούσε ούτε να διαβάσει, ούτε να ακούσει.
Μετά από τέσσερα χρόνια η Keller ήταν σε θέση να διαβάζει μπράιγ, να επικοινωνεί αποτελεσματικά μέσω της νοηματικής και κατά συνέπεια να αναπτύξει την ικανότητά της να μιλά, για πρώτη φορά στη ζωή της.
Friedrich Froebel, Γερμανία 1782-1852
Στο Froebel αποδίδεται η ίδρυση τους πρώτου «νηπιαγωγείου» ή δημοτικού σχολείου. Ο ίδιος είχε συνειδητοποιήσει ότι η ανάπτυξη των εγκεφάλων των παιδιών έπαιζε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα ζωή τους.
Το νηπιαγωγείο του (Kindergarten, στα γερμανικά «κήπος των παιδιών») που ιδρύθηκε το 1840 είχε ως σκοπό να ενθαρρύνει τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι και τη δημιουργικότητα.
Ο Froebel προσέλαβε γυναίκες εκπαιδευτικούς, πιστεύοντας ότι η εμπειρία τους με την ανατροφή των δικών τους παιδιών θα αποδεικνύονταν επιτυχία στη δική του τάξη.
Αυτό ενθάρρυνε στη συνέχεια πολλές γυναίκες να επιλέξουν την εκπαίδευση για την προσωπική τους καριέρα.
Jane Addams, Αμερική 1860-1935
Η Addams πίστευε ότι μια καλή μόρφωση, σε κάνει καλό πολίτη και πως αυτή η ευκαιρία θα έπρεπε να είναι ανοιχτή στους μαθητές όλων των φύλων, φυλών και κοινωνικών στρωμάτων.
Θερμή υποστηρικτής των ίσων δικαιωμάτων για όλους, η Addams βρισκόταν στην καρδιά του κινήματος της γυναικείας χειραφέτησης και άλλων προοδευτικών προσπαθειών που συντελούνταν στις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα.
Η διδασκαλία ήταν ένα από τα πεδία με τα οποία ασχολήθηκε, στο πλαίσιο της ευρύτερης προσέγγισής της για κοινωνική ισότητα.
Μέσα από το Hull House στο Σικάγο προωθούσε την εκπαίδευση και υποστήριξη των φτωχών μεταναστών, συγκεντρώνοντας πόρους από φιλάνθρωπους των ανώτερων κοινωνικών και οικονομικών τάξεων.
David Attenborough, Βρετανία, 1926-
Όταν του προσφέρθηκε μια θέση στο BBC το 1950, ο Attenborough δεν είχε καν δική του τηλεόραση.
Ωστόσο, δέχτηκε τη θέση και κάπως έτσι ξεκίνησε η πορεία του στο χώρο της τηλεόρασης, που αποδείχτηκε παραπάνω από λαμπρή.
Τα περιβαλλοντικά και εκπαιδευτικά του ντοκιμαντέρ για τη Φύση και τον πλανήτη μας, όπως οι σειρές Life και Planet Earth, έχουν επηρεάσει κι εμπνεύσει εκατομμύρια θεατές σε όλον τον κόσμο.
