«Είμαστε μέλη της ΕΕ είτε το θέλουμε είτε όχι, αλλά η θέση της Πολωνίας είναι έξω από την ΕΕ», λέει ο 29χρονος Ρόμπερτ Βινίτσκι, αρχηγός του Εθνικού Κινήματος (Ruch Narodowy) που ρίχνεται για πρώτη φορά στη μάχη των ευρωεκλογών.
«Πηγαίνουμε στις Βρυξέλλες για να διαλύσουμε την ΕΕ», συμπληρώνει ο Άρτουρ Ζαουίσα, υποψήφιος κι αυτός στις εκλογές του Μαϊου με το κόμμα που βρισκόταν για χρόνια στο περιθώριο της θεσμικής πολιτικής ζωής.
«Για να το πετύχουμε όμως, πρέπει πρώτα να μπούμε στο ευρωκοινοβούλιο, έστω και μόνο για να καταθέσουμε πρόταση για την έξοδο της Πολωνίας από την ΕΕ ή την ακύρωση της Συμφωνίας της Λισαβώνας».
Το αντιευρωπαϊκό και ομοφοβικό κίνημα έγινε γνωστό από τις «πορείες της ανεξαρτησίας» που πραγματοποιήθηκαν στις 11 Νοεμβρίου και σημαδεύτηκαν από επεισόδια.
Σε μία από αυτές, οι διαδηλωτές έκαψαν ένα φυλάκιο της αστυνομίας μπροστά στην πρεσβεία της Ρωσίας στη Βαρσοβία και μια καλλιτεχνική εγκατάσταση που είχε τη μορφή ουράνιου τόξου και συμβόλιζε το κίνημα των γκέι. Οι περισσότεροι φορούσαν κουκούλες και ήταν οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων.
Τις προάλλες, οι ηγέτες του κινήματος παρουσίασαν το πρόγραμμά τους στους δημοσιογράφους. «Θα καταπολεμήσουμε την ιδεολογία του φύλου, τόσο στην Πολωνία όσο και στην ΕΕ», τόνισε ο Βινίτσκι. «Θα αγωνιστούμε για τα δικαιώματα της πολωνικής μειονότητας οπουδήποτε καταπατώνται. Θα υπερασπιστούμε τους πολωνούς μετανάστες εργάτες και θα αγωνιστούμε για τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους στην ΕΕ».
Πριν από δύο εβδομάδες, όπως γράφει η Maja Zoltowska στη «Liberation», καμιά εικοσαριά ακροδεξιοί από την πιο εξτρεμιστική τάση αυτού του κινήματος, το λεγόμενο Εθνικιστικό Στρατόπεδο (Oboz Narodowo-Radykalny), επιτέθηκαν στην τρανσέξουαλ βουλευτή Ανα Γκρότσκα, που παρουσίαζε την αυτοβιογραφία της στη Βαρσοβία.
«Όχι στην ομοφυλόφιλη Πολωνία, όχι στην κοσμική Πολωνία», φώναζαν, κρατώντας πανό με το σήμα της φάλαγγας (ένα χέρι με ένα σπαθί). «Ναι μόνο σε μια καθολική Πολωνία!» Η εκδήλωση διακόπηκε.
Η ιδεολογία του κινήματος απεικονίζεται στους τοίχους των γραφείων του: βλέπει κανείς εκεί χάρτες της Μεγάλης Πολωνίας του 16ου αιώνα και φωτογραφίες του θεωρητικού του αντισημιτισμού Ρομάν Ντμόφσκι.
Προς το παρόν, το Εθνικό Κίνημα επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην Ευρώπη. «Μαζί με άλλα ευρωσκεπτικιστικά κινήματα, θα αγωνιστούμε κατά του φεντεραλισμού και του ευρωκεντρισμού των Βρυξελλών και θα κάνουμε τα πάντα ώστε η πολωνική οικονομία να μη συντριβεί κάτω από το βάρος του πακέτου των κλιματικών αλλαγών», πρόσθεσαν οι αρχηγοί του κινήματος στη συνέντευξη Τύπου.
Όπως είπαν, σκοπεύουν να συμμαχήσουν με το ουγγρικό Jobbik του Γκάμπορ Βόνα, την Εθνική Δημοκρατία της Ισπανίας και το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας. Το τελευταίο, πάντως, το θεωρούν μετριοπαθές και προτιμούν την πιο ριζοσπαστική Εθνική Ανανέωση.
«Εχουμε κάπου 10.000 μέλη, αλλά οι οπαδοί μας είναι δεκάδες χιλιάδες», εξηγεί ο Βινίτσκι, που σπουδάζει πολιτικές επιστήμες. Στόχος του είναι να παρουσιάσει ψηφοδέλτια και στις 13 εκλογικές περιφέρειες της Πολωνίας. Για να συμβεί αυτό, όμως, πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 100.000 υπογραφές. «Αν αποσπάσουν 2% με 3%, θα είναι επιτυχία», λέει ο πολιτικός αναλυτής Μικολάι Τσέσνικ.
«Αν κερδίσουν 5% και βγάλουν έναν ευρωβουλευτή, θα είναι τεράστια επιτυχία. Ο στόχος τους πάντως είναι περισσότερο οι τοπικές εκλογές του φθινοπώρου και οι βουλευτικές εκλογές του 2015».
Όλα εξαρτώνται από τη συμμετοχή, που στις ευρωεκλογές είναι συνήθως μικρή. «Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι το Εθνικό Κίνημα δημιουργεί προβλήματα στη διασπασμένη Δεξιά, και ιδιαίτερα στο κόμμα του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι», προσθέτει ο πολιτικός αναλυτής.
Σύμφωνα με τον αρχηγό του Εθνικιστικού Στρατοπέδου, τον Γιάροσλαβ Ρομάνιουκ, θα ήταν καλύτερα το κίνημα να μη λάβει μέρος στις ευρωεκλογές και να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στις τοπικές εκλογές. «Κανένα κόμμα στην Πολωνία δεν μιλά για την έξοδο της χώρας από την ΕΕ», λέει. «Σε αυτόν τον τομέα, είμαστε η πολιτική πρωτοπορία».