Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξέδωσε σήμερα εκτελεστικό διάταγμα εξουσιοδοτώντας την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος αξιωματούχων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εμπλέκονται στην έρευνα για πιθανά εγκλήματα πολέμου αμερικανικού προσωπικού στο Αφγανιστάν.
Ανακοινώνοντας την απόφαση, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ ανέφεραν ότι το Δικαστήριο με έδρα τη Χάγη απειλεί να παραβιάσει την εθνική κυριαρχία των ΗΠΑ και κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι χειραγωγεί το Δικαστήριο για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς της Μόσχας.
«Δεν μπορούμε και δεν θα παραμείνουμε αδρανείς ενόσω απειλούνται οι πολίτες μας από ένα ψευτοδικαστήριο» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Αντιδρώντας ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ σχολιάζοντας την απόφαση δήλωσε «πολύ ανήσυχος» .
«Η ανακοίνωση ότι ο πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε διάταγμα που επιτρέπει αμερικανικές κυρώσεις εναντίον εργαζομένων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εμπλέκονται σε οποιαδήποτε έρευνα για τις δραστηριότητες των αμερικανικών δυνάμεων, πιθανώς εγκλημάτων πολέμου στο Αφγανιστάν, αποτελεί ζήτημα πολύ μεγάλης ανησυχίας».
Η Άντρεα Πράσοου, διευθύντρια του αμερικανικού τμήματος του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι η απόφαση «καταδεικνύει περιφρόνηση για το παγκόσμιο κράτος δικαίου» και αντιπροσωπεύει μια «κατάφωρη απόπειρα παρακώλυσης».
Το διάταγμα Τραμπ εξουσιοδοτεί τον Πομπέο, σε συνεννόηση με τον υπουργό Οικονομικών, Στιβ Μνιούτσιν, να μπλοκάρει περιουσιακά στοιχεία στις Ηνωμένες Πολιτείες των εργαζομένων του ΔΠΔ που εμπλέκονται στην έρευνα αναφορικά με το Αφγανιστάν, σύμφωνα με επιστολή που έστειλε ο Τραμπ στην πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόσι, που συνοδεύει το εκτελεστικό διάταγμα.
Εξουσιοδοτεί επίσης τον Αμερικανό ΥΠΕΞ να εμποδίσει την είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτών των ατόμων καθώς και μελών των οικογένειών τους.
Η εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), Φατού Μπενσουντά θέλει να διερευνήσει πιθανά εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο που διαπράχθηκαν στο χρονικό διάστημα μεταξύ 2003 και 2014, Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένων των φερόμενων μαζικών δολοφονιών αμάχων από τους Ταλιμπάν, καθώς και φερόμενων βασανισμών κρατουμένων από αφγανικές αρχές και, σε μικρότερη έκταση, από αμερικανικές δυνάμεις και τη CIA. Τον Μάρτιο το ΔΠΔ ενέκρινε σε δεύτερο βαθμό την έναρξη της έρευνας.
Το ΔΠΔ ιδρύθηκε το 2002 από τη διεθνή κοινότητα για τη δίωξη εγκλημάτων πολέμου, γενοκτονιών και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Έχει δικαιοδοσία μόνο εάν ένα κράτος μέλος είναι ανίκανο ή απρόθυμο να διώξει από μόνο του θηριωδίες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν ποτέ μέλος του Δικαστηρίου.
Η ενέργεια της Ουάσινγκτον είναι η τελευταία της προεδρίας Τραμπ με στόχο έναν διεθνή οργανισμό. Ο μεγιστάνας ένοικος του Λευκού Οίκου, ο οποίος προωθεί πολιτικές με το σλόγκαν «Πρώτα η Αμερική» κατά τη διάρκεια της θητείας του, τον περασμένο μήνα ανακοίνωσε, εν μέσω πανδημίας κορονοϊού, τον τερματισμό της σχέσης της Ουάσινγκτον με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το Αφγανιστάν είναι μέλος του ΔΠΔ, αν και η Καμπούλ ισχυρίζεται ότι τυχόν εγκλήματα πολέμου πρέπει να διωχθούν από δικαστήρια της χώρας.
«Το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει λάβει σημαντικές αξιόπιστες πληροφορίες που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες για μια μακρά ιστορία οικονομικής διαφθοράς και παρανομιών στα υψηλότερα επίπεδα στο γραφείο της εισαγγελίας», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Δικαιοσύνης Ουίλιαμ Μπαρ χωρίς να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αντιτεθεί σφόδρα στη διεξαγωγή οιασδήποτε έρευνας στο Αφγανιστάν από το ΔΠΔ. Πέρσι επέβαλε ταξιδιωτικούς περιορισμούς και άλλες κυρώσεις εναντίον εργαζόμενων του ΔΠΔ.
«Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ιδρύθηκε για να παρέχει λογοδοσία για εγκλήματα πολέμου, αλλά στην πράξη υπήρξε μια ασύδοτη και αναποτελεσματική διεθνής γραφειοκρατία που στοχεύει και απειλεί το προσωπικό των ΗΠΑ, καθώς και το προσωπικό των συμμάχων και των εταίρων μας», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κέιλι ΜακΕνάνι.
Το ΔΠΔ αποφάσισε να προχωρήσει στην έρευνα μετά από προκαταρκτική εξέταση από εισαγγελείς το 2017 βρίσκοντας βάσιμους λόγους ότι διαπράχθηκαν εγκλήματα πολέμου στο Αφγανιστάν και ότι το Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης περιγράφοντας το διάταγμα Τραμπ δήλωσε σε δημοσιογράφους, είπε ότι αυτό επιτρέπει κυρώσεις εναντίον οποιουδήποτε ατόμου που εμπλέκεται με άμεσο τρόπο οιασδήποτε προσπάθεια του ΔΠΔ για διερεύνηση αμερικανικού προσωπικού χωρίς τη συγκατάθεση των ΗΠΑ.