Στην Αίγυπτο νεαρές γυναίκες με χιλιάδες ακόλουθους στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Tik Tok έχουν γίνει ο τελευταίος στόχος των αρχών, οι οποίοι τις κατηγορούν ότι προωθούν την ανηθικότητα.
Από το 2014 οπότε ανήλθε στην εξουσία ο πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι εκατοντάδες δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, δικηγόροι και διανοούμενοι έχουν συλληφθεί και εκατοντάδες ιστότοποι έχουν μπλοκαριστεί με τη δικαιολογία της ασφάλειας του κράτους και της μάχης κατά της τρομοκρατίας.
Ο ιδιαίτερα δημοφιλής κόσμος των influencers δεν είχε απασχολήσει ιδιαίτερα τις αιγυπτιακές αρχές μέχρι τώρα, σε μια συντηρητική μουσουλμανική χώρα όπου μόλις το 40% του πληθυσμού έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Τον Απρίλιο μια φοιτήτρια, η Χανίν Χόσαμ, ανήρτησε στο Tik Tok ένα βίντεο στο οποίο ανέφερε στο 1,3 εκατομμύριο ακόλουθούς της ότι τα κορίτσια μπορούν να κερδίσουν χρήματα αν εργαστούν στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης μαζί της.
«Θα κάνετε γνωριμίες με ανθρώπους και θα γίνετε φίλοι» διαδικτυακά, εξηγούσε η όμορφη, νεαρή γυναίκα, η οποία όμως είχε καλυμμένα τα μαλλιά της με μαντίλι.
«Το πιο σημαντικό για εμένα είναι η φήμη», υπογράμμιζε, εξηγώντας ότι τα κορίτσια που θα συνεργαστούν μαζί της, βάσει των «κλικ» που θα φέρνουν, θα μπορούν να κερδίζουν από 30 ως χιλιάδες δολάρια.
Έπειτα από τις καταγγελίες χρηστών του Διαδικτύου ότι με αυτό τον τρόπο προωθούσε την πορνεία, η αστυνομία τη συνέλαβε στις 21 Απριλίου. Αφέθηκε ελεύθερη τη Δευτέρα, αφού κατέβαλε εγγύηση 10.000 λιρών Αιγύπτου (550 ευρώ).
Τον Μάιο είχε συλληφθεί η Μοουάντα αλ Άντχαμ, μια γνωστή προσωπικότητα του Tik Tok η οποία διαθέτει και δύο εκατομμύρια ακόλουθους στο Instagram.
Οι νέες αυτές γυναίκες κατηγορούνται ότι πλήττουν «τις οικογενειακές αξίες», σύμφωνα με τον γενικό εισαγγελέα.
«Είναι εξαιρετικό», έγραψε ένας χρήστης του διαδικτύου σχολιάζοντας τις συλλήψεις. Η δικαιοσύνη πρέπει να αντιδρά «με σιδηρά πυγμή (…) απέναντι σε όσους καταστρέφουν σκοπίμως την κοινωνία» πρόσθεσε.
Λίγο αργότερα μια 17χρονη κοπέλα, η Μίνα Άμπντελ Αζίζ, ανήρτησε ένα βίντεο στο Tik Tok στο οποίο εμφανίζεται με το πρόσωπο γεμάτο μώλωπες και καταγγέλλει ότι υπέστη ομαδικό βιασμό.
Αν και οι αρχές αναγνώρισαν ότι έπεσε θύμα βιασμού, ωστόσο διέταξαν τη σύλληψή της «για προώθηση ελευθερίων ηθών».
«Διέπραξε εγκλήματα (…) Αξίζει να τιμωρηθεί», δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η αιγυπτιακή μη κυβερνητική οργάνωση Egyptian Initiative for Personal Rights έχει ζητήσει την απελευθέρωσή της και την ακύρωση των κατηγοριών εναντίον της, ενώ ζητεί να αντιμετωπιστεί «ως θύμα» βιασμού.
Τελικά την Τρίτη η Μίνα Άμπντελ Αζίζ μεταφέρθηκε σε ένα κέντρο για κακοποιημένες γυναίκες έπειτα από εντολή του γενικού εισαγγελέα.
Χάσμα
Οι πρόσφατες συλλήψεις φέρνουν στο φως το χάσμα μεταξύ της συντηρητικής κοινωνίας της Αιγύπτου και της ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών, σύμφωνα με τον Τάρεκ Αλ Αουάντι, δικηγόρο που ειδικεύεται στα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Υπάρχει μια τεχνολογική επανάσταση και οι νομοθέτες πρέπει να την λάβουν υπόψη τους», τονίζει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποια εγκλήματα «πρέπει να τιμωρούνται», όμως άλλα περιστατικά «δεν αφορούν παρά τον τομέα των προσωπικών ελευθεριών».
Οι συλλήψεις influencers εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο της καταστολής των διαφωνούντων στο διαδίκτυο, εκτιμά η Τζόι Σία ερευνήτρια σε θέματα κυβερνοασφάλειας στο Tahrir Institute for Middle East Policy, ένα think tank με έδρα την Ουάσινγκτον.
«Πρόκειται για μία ακόμη απόπειρα να ενισχυθεί και να νομιμοποιηθεί η παρακολούθηση στο ίντερνετ», σημειώνει.
Το 2018 ο Σίσι είχε εγκρίνει νομοσχέδιο για «τον Τύπο και τα μέσα», με το οποίο επιτρέπεται η παρακολούθηση των χρηστών των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης.