Με βαθιά θλίψη αντιμετώπισαν οι Αφρικανοί, σε πολλές χώρες της ηπείρου, την είδηση του θανάτου του Νέλσον Μαντέλα, του «ήρωα», όπως τον χαρακτηρίζουν, μην παραλείποντας ωστόσο να συγκρίνουν την πολιτική του δράση και τη ζωή του με τα ήθη και τις ενέργειες των δικών τους ηγετών.
«Ο Μαντέλα ήταν ένας Αφρικανός ηγέτης παγκόσμιας ακτινοβολίας, ήταν ένας τεράστιος άνδρας. Οι Αφρικανοί ηγέτες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το παράδειγμά του ακολουθώντας τα χνάρια του», σχολίασε ο Άλφρεντ Οσούκου, ένας πλανόδιος πωλητής εφημερίδων στο Ναϊρόμπι της Κένυας, έχοντας μπροστά του μια στοίβα από εφημερίδες που όλες είχαν στο πρωτοσέλιδό τους τη φωτογραφία του Νοτιοαφρικανού αγωνιστή.
Αφότου έγινε γνωστός ο θάνατος του Μαντέλα, οι Αφρικανοί πολιτικοί έσπευσαν να χαιρετίσουν τον «μεγάλο ηγέτη», όμως οι συμπολίτες τους δεν διστάζουν να κάνουν τη σύγκριση και να εντοπίσουν τις διαφορές τους με τον άνθρωπο που τιμούν. «Οι αξίες του Μαντέλα λείπουν από τους δικούς μας ηγέτες. Για παράδειγμα, εγώ σπούδασα νομικά και σήμερα είμαι οδηγός ταξί», είπε ο Εμανουέλ Ενγκόι από το Λουμούμπασι της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, μιας χώρας που σπαράσσεται εδώ και δεκαετίες από εμφύλιες συγκρούσεις και μαστίζεται από τη διαφθορά.
Για τον Ουσέινου Γκουέγιε, φοιτητή στο πανεπιστήμιο Σέιχ Άντα Ντίοπ του Ντακάρ, στην Αφρική οι περισσότεροι ηγέτες «καλλιεργούν τη διαφθορά και εφαρμόζουν πολιτική κοινωνικών ανισοτήτων» ενώ ο Μαντέλα «αγαπούσε τόσο τη χώρα του που θυσιάστηκε γι αυτήν, περνώντας 27 χρόνια στη φυλακή για την ελευθερία».
Στις περισσότερες αφρικανικές πρωτεύουσες πάντως οι εκδηλώσεις πένθους ήταν ελάχιστες αφού η σκληρή καθημερινότητα των ανθρώπων υποσκέλισε την είδη του θανάτου.
Στο Λουμούμπασι μια γυναίκα ξέσπασε σε κλάματα μιλώντας για τον Μαντέλα. «Το 2002 βρισκόμουν στη Νότια Αφρική, νοσηλευόμουν για καρκίνο του μαστού. Ο Μαντέλα πέρασε από το νοσοκομείο (. . .). Είχα την τύχη να του σφίξω το χέρι κι εκείνος με βοήθησε να πληρώσω τον λογαριασμό. Αν είχα λεφτά θα πήγαινα στην κηδεία», είπε η Μάμα Άνι.
Σε ένα καφενείο της ίδιας πόλης η συζήτηση των θαμώνων περιστρέφεται «στην εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Νοτιοαφρικανοί στους γιατρούς τους» αφού, σε αντίθεση με σχεδόν όλους τους άλλους Αφρικανούς αρχηγούς κρατών, ο Μαντέλα δεν έφυγε για να νοσηλευτεί στο εξωτερικό αλλά παρέμεινε στη χώρα του.
Στο Διαδίκτυο, πολλοί χρήστες συνέκριναν επίσης τον «Μαντίμπα» με τους δικούς τους πολιτικούς ηγέτες, συχνά με ουδόλως κολακευτικά σχόλια. «Ο Μαντέλα είναι ο μοναδικός που του αξίζουν ύμνοι μετά το θάνατό του, οι άλλοι απλώς θα πεθάνουν και θα ξεχαστούν», σχολίασε ένας ανώνυμος στον ιστότοπο της κενυατικής εφημερίδας Standard. «Ήταν ο μόνος που έδειξε, με λόγια και με πράξεις, ότι αγαπούσε πραγματικά τη χώρα του», τόνισε λίγες γραμμές πιο κάτω ένας άλλος χρήστης που υπέγραψε με το όνομα Κουέσι Πρατ.
Στη Νιγηρία, στον ιστότοπο της εφημερίδας Punch ένας ανώνυμος έγραψε ότι «χρειαζόμαστε έναν ηγέτη όπως ο Μαντέλα γιατί (…) όλοι όσοι είχαμε μέχρι σήμερα (…) ήταν ηγέτες που εξυπηρετούσαν μόνο τα δικά τους συμφέροντα».
Ίδιος ο τόνος και στο Twitter όπου πολλοί καλούν τους ηγέτες τους «να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Μαντέλα». «Αίνιγμα: ο ένας μαχόταν επί 27 χρόνια και κυβέρνησε μόνο 5. Ο άλλος μαχόταν επί 5 χρόνια και κυβερνάει επί 27. Ποιοι είναι;» έγραψε σκωπτικά ένας χρήστης από την Ουγκάντα, αναφερόμενος στον πρόεδρο της χώρας Γιοουέρι Μουσέβενι που κυβερνά τη χώρα από το 1986. Στην Καμπάλα, την πρωτεύουσα της Ουγκάντας, κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να βγάλουν κέρδος από το θάνατο του Μαντέλα πουλώντας μπλουζάκια με την εικόνα του και βραχιόλια με το όνομά του.
Πολλοί ήταν και εκείνοι που θεώρησαν ότι οι χαρακτηρισμοί του «ήρωα» και του «μαχητή» δεν αρκούν όταν μιλά κανείς για τον Μαντέλα και δεν δίστασαν να τον αποκαλέσουν «προφήτη» και να τον συγκρίνουν με τον Γκάντι και τον Ιησού Χριστό. «Θα περάσουν αιώνες μέχρι να εμφανιστεί ένας νέος Μαντέλα», σχολίασε ένας τραπεζίτης στη Γιαουντέ ενώ μια γυναίκα που πουλούσε ψητά καλαμπόκια σε έναν δρόμο της πόλης ευχαρίστησε τον Θεό που κάλεσε κοντά του τον γηραιό ηγέτη «επειδή είχε υποφέρει πολύ. . .».