Η NASA έχει προβληματιστεί με το οξυγόνο στον Άρη καθώς όπως προέκυψε από το Curiosity rover υπάρχει έντονη διαφοροποίηση στα επίπεδα οξυγόνου στον κόκκινο πλανήτη.
Τα επίπεδα του οξυγόνου εντοπίζονται με τη βοήθεια του φορητού χημικού εργαστηρίου SAM (Sample Analysis at Mars) από τη NASA με τα στοιχεία που στέλνει το Curiosity rover.
Κατά τη διάρκεια της βόλτας του στο Gale Crater, το Curiosity ανακάλυψε ότι η σύσταση της ατμόσφαιρας περιλαμβάνει 95% διοξείδιο του άνθρακα (CO2), 2.6% μοριακό άζωτο (N2), 1.9% αργό (Ar), 0.16% μοριακό οξυγόνο (O2) και 0.06% μονοξείδιο του άνθρακα (CO).
Οι διακυμάνσεις στα ποσοστά αζώτου και αργού ακολουθούν ένα εποχιακό μοτίβο που μεταβάλλεται ανάλογα με την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Παρόλα αυτά, τα ποσοστά του οξυγόνου παρουσιάζουν απότομες μεταβολές της τάξεως του 30% κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού.
Αυτές οι μεγάλες μεταβολές έχουν προκαλέσει σύγχυση στους ερευνητές και προσπαθούν να τις εξηγήσουν με διάφορες υποθέσεις. Το πρώτο που έκαναν ήταν να ελέγξουν ότι το εργαλείο SAM λειτουργεί φυσιολογικά και έπειτα να εξετάσουν ένα τα μόρια διοξειδίου του άνθρακα διασπώνται στην ατμόσφαιρα για να δημιουργήσουν οξυγόνο. Αμφότερες αποδείχτηκαν λανθασμένες.
Η κα. Melissa Trainer, ερευνήτρια της NASA στο Goddard Space Flight Center και επικεφαλής του project δήλωσε: «Δυσκολευόμαστε να εξηγήσουμε το φαινόμενο.
Το γεγονός ότι η συμπεριφορά του οξυγόνου δεν ακολουθεί ένα εποχιακό μοτίβο μας οδηγεί στη σκέψη πως δεν εξαρτάται από τις δυναμικές μεταβολές της ατμόσφαιρας. Πιστεύουμε ότι μπορεί να οφείλεται σε κάποιον άλλο χημικό παράγοντα που δεν έχουμε εντοπίσει για την ώρα.»
Το νέο εύρημα του Curiosity δεν αποκλείεται να σχετίζεται με τις εξίσου απότομα κυμαινόμενες τιμές του μεθανίου στον πλανήτη Άρη, οι οποίες είχαν παρατηρηθεί το περασμένο καλοκαίρι.
Και σε αυτήν την περίπτωση δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να δώσουν μια εξήγηση, αλλά παρατηρούν πως τα επίπεδα των δύο αερίων μεταβάλλονται με παρόμοιο τρόπο και στις ίδιες περιόδους.
Η ύπαρξη οξυγόνου και μεθανίου δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε ένδειξη ζωής, καθώς μπορούν να παραχθούν χημικά από το νερό και τα ορυκτά του πλανήτη. Άλλωστε, το Curiosity ανιχνεύει απλά την παρουσία τους και όχι την πηγή προέλευσης.