Σε πλήρη σύνθεση μεταβαίνει σήμερα στις Βρυξέλλες η σερβική αντιπροσωπεία για νέο γύρο συνομιλιών με την πολιτική ηγεσία του Κοσόβου.
Τη συνάντηση συγκάλεσε η ύπατη εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κάθριν Άστον, παρέχοντας έτσι την τελευταία ευκαιρία για την επίτευξη συμφωνίας, προτού αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παροχή ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Σερβία.
Από σερβικής πλευράς, στις συνομιλίες θα συμμετάσχουν εκτός από τον πρωθυπουργό Ίβιτσα Ντάστιτς και οι δύο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, Αλεξάνταρ Βούτσιτς και Σνέζανα Γκρούμπεσιτς. Το Κόσοβο θα εκπροσωπήσει ο πρωθυπουργός Χάσιμ Θάτσι.
Όπως αποκαλύπτει ο σερβικός Τύπος, το Βελιγράδι ενημέρωσε χθες βράδυ την κ. Άστον για τις θέσεις του καταθέτοντας πρόταση δέκα σημείων. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Νόβοστι» το Βελιγράδι ζητάει τα εξής:
– Η Ένωση των σερβικών δήμων να έχει Πρόεδρο, Συνέλευση και Εκτελεστικό Συμβούλιο.
– Ο περιφερειακός διοικητής της αστυνομίας να προέρχεται από τη σερβική κοινότητα.
– Να λειτουργεί εφετείο στη Βόρεια Μιτρόβιτσα.
– Η Νότια Μιτρόβιτσα, το Βούτσιτρν και η Σίρμπιτσα να μην ενταχθούν στην Ένωση Σερβικών Δήμων για να μην αλλάξει η αναλογία των πληθυσμών εις βάρος των Σέρβων.
– Ο στρατός του Κοσόβου να μην εμφανίζεται στο έδαφος της Ένωσης Σερβικών Δήμων.
– Η Ένωση να διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία στο έδαφος της.
– Η Ένωση να έχει αρμοδιότητες στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της χωροταξίας, του πολιτισμού, της πληροφόρησης, του περιβάλλοντος, της γεωργίας, της δασοκομίας, της εκμετάλλευσης ορυκτού πλούτου.
– Η Σερβία να μπορεί να χρηματοδοτεί συμπληρωματικά τον προϋπολογισμό της Ένωσης.
– Να δοθούν εγγυήσεις για το καθεστώς της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
– Τη συμφωνία να εγγυάται η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πολιτικοί αναλυτές στο Βελιγράδι θεωρούν απίθανο να αποδεχθεί η ηγεσία του Κόσοβου όλα τα αιτήματα που κατέθεσε η σερβική πλευρά. Εκείνο που φαίνεται δυνατό είναι να υπάρξει μία μικρή υποχώρηση της Πρίστινας στα ζητήματα της δικαιοσύνης και του ελέγχου της αστυνομικής διοίκησης στο βόρειο Κόσοβο.
Αν ευσταθούν τα δημοσιεύματα του σερβικού Τύπου για τα αιτήματα του Βελιγραδίου, τότε παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός ότι η σερβική ηγεσία σκληραίνει τη στάση της και επανέρχεται στα αιτήματα που είχαν τεθεί κατά την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το βόρειο Κόσοβο.
Στην προηγούμενη συνάντηση, στις 2 Απριλίου, αυτό που ζητούσε η Σερβία, ως ελάχιστο, ήταν ο έλεγχος των δικαστηρίων και της αστυνομίας, ενώ φαινόταν ότι παραιτήθηκε από τις νομοθετικές και εκτελεστικές αρμοδιότητες για την Ένωση των Σερβικών Δήμων.
Για την αλλαγή αυτή μπορούν να δοθούν δύο εξηγήσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με τη γενικότερη εντύπωση των τελευταίων ημερών ότι ακόμη και να επιτευχθεί συμφωνία για το Κόσοβο, η κυβέρνηση Μέρκελ θα εμποδίσει την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας εξαιτίας των επερχόμενων εκλογών στη Γερμανία.
Μία άλλη εκδοχή για την υιοθέτηση σκληρότερης στάσης από τη Σερβία αφορά το πρόσφατο ταξίδι του Ντάστιτς στη Μόσχα. Απ’ ό,τι έγινε γνωστό, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξέφρασε ανοιχτά τη δυσαρέσκεια του στον Ντάτσιτς που η Σερβία δεν ενημέρωνε τη Ρωσία για τις συνομιλίες που διεξήχθησαν υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Ζητάτε να σας βοηθήσουμε αλλά από την άλλη δεν μας ενημερώνετε, αποκλείοντάς μας έτσι από την επίλυση του Κόσοβου» φέρεται να παραπονέθηκε ο Ρώσος πρόεδρος. Ο Ίβιτσα Ντάτσιτς, σύμφωνα με τα σερβικά ΜΜΕ, απάντησε ότι «από εδώ και στο εξής η Μόσχα θα έχει πλήρη ενημέρωση για όλες τις εξελίξεις στο θέμα του Κοσόβου» και ζήτησε από τη Ρωσία να αναλάβει ποιο ενεργό ρόλο.
Κατά πόσο έχουν κάποια βάση οι εκτιμήσεις αυτές θα φανεί μέχρι σήμερα το απόγευμα, όταν θα ολοκληρωθούν οι συνομιλίες για το Κόσοβο και με βάση το αποτέλεσμά τους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αποφασίσει αν θα προτείνει να δοθεί στην Σερβία ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.