Η συμφωνία για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης που συνήφθη μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού θα ωφελήσει τους διακινητές ανθρώπων, εκτιμούν πολλοί εμπειρογνώμονες.
Βάσει της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν οι δύο χώρες την Παρασκευή το βράδυ, το Μεξικό θα αναπτύξει στα νότια σύνορά του με τη Γουατεμάλα την εθνοφρουρά, ένα σώμα που έχει συσταθεί πρόσφατα και θα ασχολείται με την εξάρθρωση δικτύων παράνομων διακινητών.
Ωστόσο πολλοί ειδικοί εκτιμούν ότι η παρουσία στα νότια σύνορα του νέου αυτού σώματος, στο οποίο συμμετέχουν αστυνομικοί και στρατιωτικοί, απλώς θα αυξήσει την παράνομη διακίνηση.
«Θα υπάρχουν περισσότεροι έλεγχοι, περισσότερη αυστηρότητα, γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους και θα ενισχύσει την εκμετάλλευση των ανθρώπων από το οργανωμένο έγκλημα», εκτίμησε ο Χαβιέρ Ουρμπάνο ερευνητής διεθνών σχέσεων στο πανεπιστήμιο Iberoamericana.
«Όσο μεγαλύτερη είναι η δυσκολία, τόσο αυξάνονται η τιμή και η ζήτηση για διακινητές», συνέχισε ο ίδιος, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ.
Το Μεξικό κατέληξε στη συμφωνία αυτή με τις ΗΠΑ υπό την απειλή της Ουάσινγκτον ότι θα επιβάλει δασμούς 5% σε όλα τα μεξικανικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ από σήμερα, οι οποίοι ενδέχεται να φτάσει το 25% ως τον Οκτώβριο.
«Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για εκβιασμό: δεν θα υπάρξουν δασμοί και το Μεξικό δέχθηκε μια σειρά μέτρων που θα προκαλέσουν πολλές επιπλοκές στη χώρα», επικρίνει η Λετίσια Καλδερόν ειδική σε θέματα μετανάστευσης στο ινστιτούτο Μora του Μεξικού.
Μεξικανοί ακτιβιστές και αντίπαλοι του προέδρου Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ εκτιμούν ότι η συμφωνία προβλέπει επίσης τη στρατιωτικοποίηση των νότιων συνόρων εις βάρος της καταπολέμησης της βία που συνδέεται με τη διακίνηση ναρκωτικών.
Μεξικανική πίεση
Εδώ και μήνες, και παρά τις δηλώσεις του Λόπες Ομπραδόρ κατά την ορκωμοσία του, οι επιχειρήσεις της αστυνομίας και οι συλλήψεις μεταναστών αυξήθηκαν στο νότιο Μεξικό.
Οι συλλήψεις αλλοδαπών στο μεξικανικό έδαφος αυξήθηκαν από 8.248 τον Ιανουάριο σε 23.679 τον Μάιο. Η μεγάλη πλειονότητα των συλληφθέντων κατάγονται από χώρες της Κεντρικής Αμερικής, κυρίως από την Ονδούρα.
Ο Λουίς Βιγιαγκράν, ένας ακτιβιστής που συχνά συνοδεύει μετανάστες στο ταξίδι τους προς βορρά, εξηγεί ότι αυτή η στρατηγική απλώς θα αυξήσει τα αιτήματα για βοήθεια από παράνομους διακινητές.
«Αυτή η μεταναστευτική πολιτική βραχυπρόθεσμα σημαίνει ότι περισσότεροι Κεντροαμερικάνοι θα στραφούν προς τους διακινητές μεταναστών», προσθέτει.
Αν και πολλοί μετανάστες προσπαθούν να διασχίσουν τα σύνορα της Γουατεμάλας προς το Μεξικό, ο Βιγιαγκράν επισημαίνει ότι ένας νέος δρόμος διαφαίνεται στα σύνορα με το Μπελίζ.
«Θα πληρώσουν 900 δολάρια για να περάσουν από εκεί όπου δεν είναι ανεπτυγμένοι στρατιώτες», υπογραμμίζει.
Σύμφωνα με τον Χαβιέρ Ουρμπάνο, οι συλλήψεις μεταναστών και η συμφωνία που συνήφθη την Παρασκευή δείχνουν σε ποιο σημείο η μεταναστευτική πολιτική του Μεξικού αντιγράφει αυτή των ΗΠΑ.
«Υπάρχει μια εξάρτηση από την αμερικανική οικονομία (…) και ευθυγραμμιζόμαστε και στην πολιτική ασφαλείας της χώρας», καταγγέλλει.
Δεν θα σταματήσει η μετανάστευση
Παρά την πίεση των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και του Μεξικού, ο Βιγιαγκράν πιστεύει ότι «η μετανάστευση δεν θα σταματήσει».
Από τον προηγούμενο Οκτώβριο ο αριθμός των μεταναστών που προσπαθούν να φτάσουν στις ΗΠΑ μέσω του Μεξικού αυξάνεται. Στους πολίτες της Κεντρικής Αμερικής που φεύγουν από τη χώρα τους για να γλιτώσουν από τη φτώχεια και τη βία προστίθενται πλέον Κουβανοί, καθώς και Αφρικανοί μετανάστες, κυρίως από την Ερυθραία και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, η κυβέρνηση του Λόπες Ομπραδόρ θέλει να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανάπτυξης της Κεντρικής Αμερικής.
Όμως οι μετανάστες εξακολουθούν να αναζητούν το αμερικανικό όνειρο και δεν θέλουν να περιμένουν.
«Φοβόμαστε ότι θα κλείσουν τα σύνορα», δηλώνει ο 57χρονος Χοσουέ Αρενάλ, ένας μετανάστης από την Ονδούρα που ζει σε καταυλισμό στην πόλη Ταπατσούλα στο νότιο Μεξικό.
«Μπορούν να χτίσουν χιλιάδες τοίχους, οι μετανάστες θα μπουν» στις ΗΠΑ. «Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, δεν θα σταματήσει ποτέ τους μετανάστες».
