Η βασίλισσα Ελισάβετ και ηγέτες κρατών απ’ όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ τίμησαν σήμερα την 75η επέτειο από την Απόβαση της Νορμανδίας και ιδίως τους βετεράνους της μεγαλύτερης θαλάσσιας απόβασης στην ιστορία, που σήμανε την αρχή του τέλους του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η βασίλισσα, ο διάδοχος του θρόνου πρίγκιπας Κάρολος, πρόεδροι και πρωθυπουργοί, χειροκρότησαν όρθιοι τους βετεράνους, με τις στολές τους γεμάτες με μετάλλια, καθώς έστεκαν σε μια γιγαντιαία σκηνή, μετά την προβολή μιας ταινίας με θέμα την D-Day.
«Η γενιά του πολέμου, η δική μου γενιά, είναι ανθεκτική και χαίρομαι πολύ που βρίσκομαι μαζί σας στο Πόρτσμουθ σήμερα» είπε η 93χρονη βασίλισσα, που φορούσε ένα ταγιέρ σε έντονο ροζ χρώμα. «Ο ηρωισμός, το θάρρος και η θυσία εκείνων που έχασαν τη ζωή τους δεν θα ξεχαστούν ποτέ. Με ταπεινότητα και χαρά, εκ μέρους όλης της χώρας –στην πραγματικότητα, εκ μέρους ολόκληρου του ελεύθερου κόσμου– σας λέω: σας ευχαριστούμε».
Το παρών στις εορταστικές εκδηλώσεις έδωσαν η απερχόμενη πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι και ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Μελάνια, κατά την τελευταία ημέρα της επίσημης επίσκεψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Τραμπ διάβασε μια προσευχή που είχε γράψει το 1944 ο τότε πρόεδρος Φράνκλιν Ντ. Ρούζβελτ: «Ο εχθρός είναι ισχυρός. Μπορεί να απωθήσει τις δυνάμεις μας αλλά εμείς θα επιστρέψουμε, ξανά και ξανά. Και ξέρουμε ότι με τη χάρη Του και λόγω της ορθότητας του αγώνα μας, τα τέκνα μας θα θριαμβεύσουν».
Παρόντες ήταν επίσης ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, οι πρωθυπουργοί του Καναδά και της Αυστραλίας Τζάστιν Τριντό και Σκοτ Μόρισον καθώς και ηγέτες και προσωπικότητες από το Βέλγιο, την Τσεχία, τη Δανία, την Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, τη Νέα Ζηλανδία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου 1944 περισσότεροι από 150.000 στρατιώτες των Συμμάχων ξεκίνησαν από το Πόρτσμουθ και τη γύρω περιοχή για τη χερσαία, θαλάσσια και αεροπορική επίθεση στη Νορμανδία που τελικά οδήγησε στην απελευθέρωση της δυτικής Ευρώπης από τους Ναζί. Την ίδια περίοδο, οι σοβιετικές δυνάμεις πολεμούσαν τους Γερμανούς στο ανατολικό μέτωπο επί σχεδόν τρία χρόνια και από τον Αύγουστο του 1942 ο Ιωσήφ Στάλιν είχε προτρέψει τον τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ να ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο στη δύση.
Η επιχείρηση αυτή, υπό τη διοίκηση του Αμερικανού στρατηγού Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, παραμένει μέχρι και σήμερα η μεγαλύτερη αμφίβια επίθεση στην ιστορία, καθώς συμμετείχαν σχεδόν 7.000 σκάφη σε ένα τμήμα μήκους 80 χιλιομέτρων στα παράλια της Γαλλίας.
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, έπεσαν στο γαλλικό έδαφος χιλιάδες αλεξιπτωτιστές. Ακολούθησε ο βομβαρδισμός των γερμανικών θέσεων κατά μήκος της ακτής. Και μετά έφτασε το πεζικό στις παραλίες. Αμερικανοί, Βρετανοί και Καναδοί στην πλειονότητά τους, κάποιοι ακόμη έφηβοι, οι στρατιώτες αποβιβάστηκαν ενώ οι Γερμανοί προσπαθούσαν να τους απωθήσουν. Οι επιζώντες περιέγραφαν ότι η θάλασσα κοκκίνισε από το αίμα και ο αέρας έβραζε από τον θόρυβο των εκρήξεων.
Χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και από τις δύο πλευρές. Στα στρατιωτικά κοιμητήρια στη βόρεια Γαλλία εκτείνονται μέχρι σήμερα δεκάδες γραμμές από λευκούς σταυρούς. Ακόμη και οι κωδικές ονομασίες των παραλιών –Γιούτα, Όμαχα, Γκολντ, Τζούνο και Σουόρντ– φέρνουν δάκρυα στα μάτια των βετεράνων.
«Ήμουν τρομοκρατημένος. Νομίζω ότι όλοι ήμασταν. Δεν ξεχνάς ποτέ τους συντρόφους σου γιατί ήμασταν όλοι μαζί σ’ αυτό», είπε ο Τζον Τζένκινς, 99 ετών σήμερα, ένας από τους βετεράνους που αποβιβάστηκε στην παραλία Γκολντ.
Μετά την τελετή, οι ηγέτες των χωρών είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με πολλούς από τους βετεράνους. Η βασίλισσα, ο πρόεδρος Τραμπ, η Μελάνια και ο πρίγκιπας Κάρολος αντάλλαξαν χειραψία με κάποιους από αυτούς και τους ζήτησαν να αφηγηθούν τη δική τους ιστορία.
Η καγκελάριος της Γερμανίας είπε ότι η απελευθέρωση της χώρας της από τον Εθνικοσοσιαλισμό έφερε «κάτι για το οποίο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι: τη συμφιλίωση και την ενότητα στην Ευρώπη αλλά και ολόκληρη τη μεταπολεμική τάξη, που μας έφερε την ειρήνη για περισσότερες από επτά δεκαετίες μέχρι τώρα. Το ότι βρίσκομαι εδώ ως καγκελάριος της Γερμανίας, το γεγονός ότι στεκόμαστε μαζί για την ειρήνη και την ελευθερία, αυτό είναι ένα δώρο της ιστορίας το οποίο πρέπει να αγαπούμε και να διαφυλάξουμε», τόνισε.
Απόψε το βράδυ περίπου 300 βετεράνοι, όλοι τους ηλικίας άνω των 90 ετών, θα αναχωρήσουν από το Πόρτσμουθ με το σκάφος MV Boudicca και θα διασχίσουν ξανά τη Μάγχη, συνοδευόμενοι από πλοία του Βασιλικού Ναυτικού της Βρετανίας και ένα μαχητικό Σπιτφάιαρ.
