Ο ευνούχος είναι ο άντρας που έχει υποστεί ακρωτηριασμό του ανδρισμού του, με την αποτρόπαιη πρακτική να αγκαλιάζει μια σειρά λόγων και κινήτρων.

Πολυάριθμοι πολιτισμοί στην εξέλιξη της ανθρώπινης περιπέτειας στον πλανήτη έχουν επιδοθεί σε ευνουχισμό αντρών, ώστε να αναλάβουν «αναβαθμισμένους» ή απλώς «ιδιαίτερους» ρόλους την κοινωνία.

Από τις παλιότερες εποχές των Σουμερίων μέχρι και τα σημερινά χρόνια (ο τελευταίος κινέζος αυτοκρατορικός ευνούχος πέθανε το 1996!), η πρακτική του «κουτσουρέματος» του ανδρισμού έχει διαδραματίσει τον δικό της ρόλο στην πορεία της Ιστορίας.

Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας το πόσο διαδεδομένος ήταν άλλοτε ο ευνουχισμός, δεν είναι να απορεί κανείς που κάποιοι ευνούχοι έγιναν ιστορικά πρόσωπα.

Ας δούμε τις ιστορίες τους…

Thomas Corbett

Οι περισσότεροι άντρες της λίστας μας ευνουχίστηκαν, όπως καταλαβαίνουμε, παρά τη θέλησή τους. Ο Thomas «Boston» Corbett αποτελεί ωστόσο εξαίρεση! Έχοντας χάσει τη γυναίκα του στη γέννα του παιδιού τους, ο τραγικός χήρος άρχισε να νιώθει μια ακατανίκητη έλξη για τον αγοραίο έρωτα και την κακόφημο κόσμο της πορνείας. Για να μη διαπράξει λοιπόν αμαρτία, πήρε ένα ψαλίδι και αφαίρεσε τα γεννητικά του όργανα. Κατόπιν επισκέφτηκε τον πνευματικό του και δείπνησαν μαζί, πριν νιώσει την ανάγκη να επισκεφτεί γιατρό για να περιποιηθεί το τραύμα του. Η φήμη του Corbett δεν οφείλεται φυσικά στον αυτο-ευνουχισμό του, αλλά στο ανθρωποκυνηγητό και τη δολοφονία του John Wilkes Booth, του δολοφόνου του προέδρου Λίνκολν! Ο Corbett επέστρεψε μετά στα καθήκοντά του ως πιλοποιός…

Τζουντάρ Πασάς

Ο Judar γεννήθηκε στην Ισπανία τον 16ο αιώνα, απήχθη ωστόσο όταν ήταν ακόμα μωρό από μουσουλμάνους δουλεμπόρους. Αφού τον ευνούχισαν, κατά τη ήθη της εποχής, τον πούλησαν σκλάβο στον σουλτάνο του Μαρόκου. Ο Τζουντάρ σύντομα θα ανερχόταν στην ιεραρχία και θα έπαιρνε τον βαθμό του πασά: ήταν πλέον διοικητής μιας μικρής στρατιάς και ηγήθηκε της πετυχημένης μαροκινής εισβολής στο μεγαλύτερο υποσαχάριο βασίλειο της Αφρικής! Ο αυτοκράτορας του βασιλείου επιδίωξε να έρθει σε συμβιβασμό με τους μαροκινούς κατακτητές, συνθήκη που δέχτηκε ο Τζουντάρ αλλά απέρριψε ο σουλτάνος, τιμωρώντας την ανυπακοή του πασά του με καθαίρεση από τα αξιώματά του. Ο Τζουντάρ θα εκτελεστεί αργότερα από τον νέο σουλτάνο…

Pothinus

Ο ρωμαίος ευνούχος Pothinus κατάφερε να μετατραπεί σε έναν από τους πλέον ισχυρούς άντρες του Αιγύπτου κατά τον 1ο αιώνα π.Χ. Αυτός ήταν που θα έστρεφε τον φαραώ Πτολεμαίο ΙΓ’ ενάντια στην αδερφή του και κατόπιν γυναίκα του, Κλεοπάτρα. Όταν ο Πομπήιος ο Μέγας ηττήθηκε από τον Καίσαρα και κατέφυγε στην Αίγυπτο, ήταν και πάλι ο Pothinus που θα ωθούσε στον αποκεφαλισμό του! Κι όταν ο ίδιος ο πανίσχυρος Καίσαρας επισκέφτηκε την Αίγυπτο, ο Pothinus θα τον χλεύαζε δημόσια, χωρίς καμία συνέπεια. Εξαιτίας βέβαια της δύναμης και της ατιμωρησίας που απολάμβανε, ο ευνούχος θα το έτρωγε το κεφάλι του: όταν συνωμότησε για να δολοφονηθεί ο Καίσαρας, ο Καίσαρας θα τον προλάβαινε: ο Pothinus θα εκτελούταν και η Κλεοπάτρα θα έχανε τον θρόνο της…

Σπόρος

Ο αυτοκράτορας Νέρων είχε μια πολυαγαπημένη γυναίκα, τη Σαβίνα, η οποία όταν κυοφορούσε το παιδί του θα τον εκνεύριζε, με τον Νέρωνα να την κλοτσά επανειλημμένα στην κοιλιά μέχρι θανάτου. Εξοργισμένος από το στυγερό φονικό του και μετανιωμένος που έχασε τη μοναδική του αγάπη, έκανε το μόνο που μπορούσε να γίνει για να τη φέρει πίσω: βρήκε ένα όμορφο αγόρι, τον Σπόρο, που θεωρούσε ότι έμοιαζε πολύ στην αδικοχαμένη του σύζυγο, έβαλε να τον ευνουχίσουν και κατόπιν τον παντρεύτηκε σε μια μεγαλειώδη τελετή στην Ελλάδα, με τον Σπόρο ντυμένο σε στιλ βασίλισσας! Η ιστορία του Νέρωνα και του Σπόρου-Σαβίνας δεν θα είχε ωστόσο αίσιο τέλος, με τον Νέρωνα να δολοφονείται και τη ζωή του Σπόρου να απειλείται ανοιχτά από τον διοικητή των ρωμαϊκών στρατευμάτων. Όταν ο διοικητής έχασε τη ζωή του, ο Σπόρος συνδέθηκε ερωτικά με τον νέο αυτοκράτορα, Όθωνα. Ο Όθωνας θα δολοφονούταν ωστόσο εντός τριμήνου, με τον νέο αυτοκράτορα Βιτέλλιο να μην του επιφυλάσσει παρόμοια τύχη: θέλησε να βάλει τον διαβόητο ευνούχο να παρελάσει μπροστά στους πληβείους για τη διασκέδασή τους, ντροπή που δεν μπορούσε να δεχτεί ο Σπόρος, γι’ αυτό και αυτοκτόνησε λίγο πριν από την παρέλαση…

Ναρσής

Ο ευνούχος Ναρσής βρέθηκε να υπηρετεί στην αυλή του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανού, με τις πληροφορίες που αφορούν στο πώς βρέθηκε εκεί ή πώς έχασε τον ανδρισμό του να καλύπτονται από σκοτάδι. Κατάφερε ωστόσο να κερδίσει την εύνοια του αυτοκράτορα και να ανέλθει σε υψηλά αξιώματα: κατά την περίφημη Στάση του Νίκα, ο Ναρσής ήταν που στάλθηκε ως βασιλικός εκπρόσωπος για να κατευνάσει τα πλήθη. Η πολύτιμη υπηρεσία που παρείχε στον Ιουστινιανό θα έκανε τον αυτοκράτορα να τον «προάγει» σε στρατιωτική θέση. Το υγρό όνειρο του Ιουστινιανού ήταν η επανακατάληψη της Ιταλίας και ειδικά της Ρώμης, είχε χάσει όμως την εμπιστοσύνη του στον στρατηγό του Βελισάριο. Ανέθεσε λοιπόν στον Ναρσή την εκστρατεία, ο οποίος παρά το γεγονός ότι δεν διέθετε καμία εμπειρία στη μάχη, κατάφερε να κερδίσει μια σειρά από συγκλονιστικές μάχες και να ολοκληρώσει με επιτυχία την αποστολή του. Ήταν πάνω από 70 ετών όταν έγινε στρατηγός, μετά τον θάνατο ωστόσο του αυτοκράτορα ο ευνούχος θα περιέπεφτε σε δυσμένεια από τους επιγόνους του Ιουστινιανού…

Cai Lun

Το κινεζικό αυτοκρατορικό σύστημα λειτουργούσε χάρη σε έναν μεγάλο αριθμό ευνούχων, οι οποίοι απολάμβαναν την αυτοκρατορική εύνοια εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν θα μπορούσαν να τον προδώσουν και να ξεκινήσουν τη δική τους δυναστεία. Μικρά παιδιά απομακρύνονταν από τις οικογένειές τους, ευνουχίζονταν και δήλωναν κατόπιν υποταγή στον αυτοκράτορα. Ο Cai Lun ήταν λοιπόν ένας από τους ξακουστότερους ευνούχους του αυτοκράτορα He (79-106 μ.Χ.). Το δαιδαλώδες γραφειοκρατικό σύστημα της αυτοκρατορικής Κίνας απαιτούσε τόνους χαρτιού για να λειτουργήσει, με μόνη λεπτομέρεια ότι το χαρτί ήταν πολύ δυσεύρετο, γι’ αυτό και η «χαρτούρα» γινόταν σε πανάκριβα μεταξένια υφάσματα ή λωρίδες μπαμπού. Ήταν ο Cai Lun που αναγνώρισε πρώτος τα πλεονεκτήματα της χρήσης χαρτιού και κατασκεύασε ένα σύστημα για τη μαζική παραγωγή του, γεγονός που θα του έδινε φήμη ζηλευτή και πλούτο πρωτοφανή! Η τύχη του ωστόσο θα άλλαζε όταν θα πέθαινε ο αυτοκράτορας, με τη νέα δυναστεία να ψάχνει τρόπο να απαλλαγεί από τους πανίσχυρους ευνούχους του παρελθόντος. Ο Cai Lun θα αυτοκτονούσε πριν φυλακιστεί από το νέο καθεστώς…

Alessandro Moreschi

Η πρακτική του ευνουχισμού για να μη χάσει το καλλίφωνο παιδί τη μελωδική του λαλιά μεγαλώνοντας ήταν διαδεδομένη. Ο ανδρισμός των «καστράτο» πετσοκοβόταν σε μικρή ηλικία, πολλές φορές από τους ίδιους τους γονείς τους, που ονειρεύονταν για τα τέκνα τους μια μεγαλειώδη καριέρα στο τραγούδι. Ο τελευταίος καστράτο ήταν ο περίφημος Alessandro Moreschi, η φωνή του οποίου έχει μάλιστα ηχογραφηθεί και μπορούμε σήμερα να ακούσουμε πώς τραγουδούσαν οι περίφημοι ευνούχοι. Απολαύστε…

Ωριγένης

Ένας από τους πρώτους πατέρες της εκκλησίας και σημαντική μορφή των πρωτοχριστιανικών χρόνων ήταν ο Ωριγένης Αδαμάντιος (184-253 μ.Χ.). Με τον πατέρα του να μαρτυρεί για τη χριστιανική του πίστη, ο νεαρός Ωριγένης θα εγκατέλειπε τη γενέτειρά του για να σπουδάσει φιλοσοφία και θεολογία. Κάποια στιγμή σκέφτηκε να αυτο-ευνουχιστεί για να αποφύγει τους πειρασμούς της κοσμικής ζωής, κίνηση που όντως θα πραγματοποιούσε λίγο αργότερα. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για δημοφιλή ιστορία της αρχαιότητας, οι σύγχρονοι ιστορικοί αμφισβητούν σήμερα την αλήθεια του γεγονότος…

Αβελάρδος

Ένας από τους πλέον παθιασμένους εραστές της Ιστορίας θα κατέληγε ευνούχος! Η αισθηματική περιπέτεια του περίφημου φιλοσόφου Πέτρου Αβελάρδου (1079-1142) με την καλή του Ελοΐζ αποτελεί ένα από τα διασημότερα φλογερά ειδύλλια του Μεσαίωνα. Ο Αβελάρδος έγινε δάσκαλος της νεαρής Ελοΐζ πριν συνδεθούν ερωτικά, παντρευτούν μυστικά και κάνουν έναν απόγονο. Ο ευκατάστατος θείος του κοριτσιού δεν ήταν ωστόσο χαρούμενος με την τροπή των γεγονότων, γι’ αυτό και όρμησε στα διαμερίσματα του Αβελάρδου με τους ακολούθους του και τον ευνούχισαν! Η Ελοΐζ θα κλεινόταν σε μοναστήρι, ενώ λίγο αργότερα και ο Πέτρος θα ακολουθούσε τον μοναστικό βίο. Θα συνέχιζαν ωστόσο να αλληλογραφούν για το υπόλοιπο της ζωής τους, ενώ θα ξαναενώνονταν μετά τον θάνατό τους, ενταφιαζόμενοι δίπλα-δίπλα σε κοιμητήριο του Παρισιού…

Ναύαρχος Zheng He

Άλλος ένας αυτοκρατορικός ευνούχος που ανήλθε σε ύπατο αξίωμα, ο Zheng He ηγήθηκε των πολυάριθμων θαλάσσιων εξερευνητικών αποστολών σε Ασία και Αφρική, με τα πλοία του στόλου του να είναι τα μεγαλύτερα του κόσμου εκείνη την εποχή. Στα 7 ταξίδια του στις θάλασσες της οικουμένης θα επισκεπτόταν εκατοντάδες βασίλεια και θα έφερνε πίσω θησαυρούς αλλά και γνώση ανεκτίμητη. Ο νέος αυτοκράτορας αποφάσισε ωστόσο να κόψει κάθε διπλωματική και εμπορική σχέση της Κίνας, απαγορεύοντας κάθε επικοινωνία εκτός χώρας. Ο Zheng He δεν θα προλάβαινε όμως την αλλαγή πολιτικής, καθώς πέθανε στην επιστροφή από το τελευταίο του ταξίδι, που θα ήταν και η τελευταία κινεζική αποστολή του καιρού…