Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι ολοκλήρωσε τις προετοιμασίες της σε περίπτωση διαζυγίου χωρίς συμφωνία με τη Βρετανία, μια προοπτική που μοιάζει «όλο και πιο πιθανή» στις 12 Απριλίου.
Η ανακοίνωση αυτή συμπίπτει με την έναρξη μιας κρίσιμης εβδομάδας για την πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι, μετά το νέο χρονοδιάγραμμα του Brexit που αποφασίστηκε μεταξύ των Ευρωπαίων και του Λονδίνου. Προβλέπει, μεταξύ δύο επιλογών, μια αναβολή του διαζυγίου για τις 12 Απριλίου το νωρίτερο, αντί για την ημερομηνία της 29ης Μαρτίου.
«Παρότι το σενάριο μιας μη συμφωνίας δεν είναι το επιθυμητό, η ΕΕ είναι έτοιμη», δηλώνει η Επιτροπή.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι σε περίπτωση διαζυγίου χωρίς συμφωνία, η Βρετανία «θα γίνει μια τρίτη χώρα» και ότι δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος, όπως προβλέπει η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των 27 και της Μέι αλλά την οποία το βρετανικό κοινοβούλιο απέρριψε δύο φορές.
«Αυτό προφανώς θα δημιουργήσει σημαντικές διαταράξεις για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις», υπογραμμίζει η Επιτροπή στην ανακοίνωση υπονοώντας την πιθανότητα μιας άτακτης εξόδου.
«Οι βρετανοί πολίτες δεν θα είναι πλέον πολίτες της ΕΕ» και «θα υποβάλλονται σε πρόσθετους ελέγχους όταν θα διασχίζουν τα σύνορα της ΕΕ», προειδοποιεί η Επιτροπή.
Προειδοποιεί επίσης ότι, παρά τις προετοιμασίες, η επαναφορά των τελωνειακών και των υγειονομικών ελέγχων και ο έλεγχος της τήρησης των κανονισμών της ΕΕ «μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές καθυστερήσεις στα σύνορα».
Όσον αφορά το πολύ επίμαχο θέμα των ιρλανδικών συνόρων, η Επιτροπή «εργάζεται πολύ στενά» με το Δουβλίνο σε μια προσπάθεια να πραγματοποιούνται οι έλεγχοι «εξ αποστάσεως από τα σύνορα αν αυτό είναι δυνατόν», σε περίπτωση μη συμφωνίας, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο.
Η δικλείδα ασφαλείας («backstop») που αναφέρεται στη συμφωνία που έχει απορριφθεί έως σήμερα έχει στόχο να αποφύγει την αποκατάσταση ενός σκληρού συνόρου ανάμεσα στις δύο Ιρλανδίες, ώστε να μην υπονομευτούν οι ειρηνευτικές συμφωνίες του 1998.
Εκτιμώντας ότι τα μέτρα προετοιμασίας σε περίπτωση βίαιου διαζυγίου «δεν θα μπορούν να αμβλύνουν τελείως τις συνέπειες μιας απουσίας συμφωνίας», η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι αυτά αφορούν κυρίως τους ευαίσθητους τομείς της αλιείας, των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και των αεροπορικών μεταφορών.
Η διάταξη για την αμοιβαιότητα στις βίζες, που είναι σε διαδικασία υιοθέτησης, προβλέπει τη δυνατότητα για τους βρετανούς πολίτες να ταξιδεύουν χωρίς βίζα μέσα στην ΕΕ υπό τον όρο το Λονδίνο να χορηγεί «ένα αμοιβαίο καθεστώς και χωρίς διακρίσεις» για τους πολίτες της ΕΕ.