Τουλάχιστον 29 θάνατοι έχουν καταγραφεί το 2018 στην Ινδία εξαιτίας της μαζικής βίας. Οι περισσότεροι εξ αυτών σχετίζονται με τη διασπορά ψευδών ειδήσεων μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για απαγωγές παιδιών. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία αύξηση λιντσαρισμάτων που προκαλούνται από φήμες στα social media.
Μια τέτοια περίπτωση παρουσιάζει σε ένα μίνι ντοκιμαντέρ το BBC. Στις 8 Ιουνίου, δύο νέοι άνθρωποι, ο Νilotpal Das και ο φίλος του Abhijeet Nath που οδηγούσαν προς την περιφέρεια Karbi Anglong καθώς ήθελαν να επισκεφθούν τους καταρράκτες του Kangthilangso, έπεσαν θύματα λιντσαρίσματος από εξαγριωμένους χωρικούς οι οποίοι είχαν ενημερωθεί μέσω WhatsApp πως πρόκειται για απαγωγείς παιδιών.
«Τους είδαν σε ένα μέρος τρία χιλιόμετρα από τους καταρράκτες του Kangthilangso. Εκεί ένας ντόπιος με το όνομα Alfajoz Timung τους είδε και άρχισε να φωνάζει ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι “hopadora”», περιγράφει ο διευθυντής της αστυνομίας της περιφέρειας, Dr Siva Prasad.
Τα παιδιά στα χωριά μεγαλώνουν ακούγοντας ιστορίες για τους «hopadora» – τους μασκοφόρους απαγωγείς που θα τα πάρουν μακριά από τους δικούς τους αν έχουν άσχημη συμπεριφορά.
Με την έκρηξη των social media όμως, αυτές οι ιστορίες έπαψαν να είναι μόνο δοξασίες και εξελίχθηκαν σε φόβο για την πραγματική ζωή.
«Ο κόσμος εδώ φοβάται πολύ τους “hopadora”. Όταν πέφτει το σκοτάδι οι άνδρες στα χωριά βγαίνουν έξω και αρχίζουν να προστατεύουν το χωριό», λέει στο BBC ο διευθυντής του τοπικού σχολείου, Suren Kramcha, ένας από τους αυτόπτες μάρτυρες της δολοφονικής επίθεσης κατά των δύο νεαρών.
Η επίθεση έγινε πολύ κοντά στο σπίτι της Geeta Khakhlari που ήταν και αυτή παρούσα στο περιστατικό.
«Η κόρη μου είπε πως άκουσε στο σχολείο ότι τριγυρνούν άνθρωποι που παίρνουν παιδιά, που αφαιρούν τα μάτια και τα νεφρά των παιδιών. Άκουσα από παιδιά ότι τα μηνύματα για απαγωγείς παιδιών κυκλοφορούν στο WhatsApp», λέει.
Οι φήμες εξαπλώθηκαν πολύ γρήγορα και οι ντόπιοι άρχισαν να ανησυχούν για τους δύο ξένους που κυκλοφορούσαν στα μέρη τους.
Πολύ σύντομα οι δύο νέοι εγκλωβίστηκαν από εξαγριωμένους χωρικούς που σύμφωνα με μαρτυρίες κρατούσαν δρεπάνια, μαχαίρια και μπαστούνια. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα είχαν συγκεντρωθεί περισσότεροι από 200-250 άνθρωποι που είχαν περικυκλώσεις του δύο άνδρες. Άρχισαν να φωνάζουν «απαγωγείς παιδιών , απαγωγείς παιδιών!». Και μετά η κατάσταση ξέφυγε.
«Τους είπα μην τους χτυπάτε, δώστε τους στην αστυνομία. Ο όχλος ήθελε να επιτεθεί ακόμα και σε μένα. Η ατμόσφαιρα ήταν τόσο τεταμένη που ούτε ο θεός ο ίδιος μπορούσε να τους σώσει», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Suren Kramcha.
Σύντομα άρχισαν να κυκλοφορούν online βίντεο που έδειχνε τον όχλο να πανηγυρίζει για τη σύλληψη των δύο «hopadora».
Σε κάποια από αυτά, ο Νilotpal Das εμφανίζεται αιμόφυρτος, σε άθλια κατάσταση, να ικετεύει για τη ζωή του.
«Είμαι από το Ασσάμ. Το όνομα του πατέρα μου είναι Gopal Chandra Das. Το όνομα της μητέρας μου είναι Radhika Das. Ήρθαμε εδώ κατά τη διάρκεια της ημέρας”, φαίνεται να λέει. Και μετά σιωπή.
Οι αστυνομικές αρχές έφτασαν στο σημείο μια ώρα αργότερα. Ήταν πια αργά. «Τα δύο παιδιά δεν είχαν τις αισθήσεις τους. Μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο. Μέχρι να φτάσουν στο νοσοκομείο είχαν πεθάνει», σημειώνει ο Dr Siva Prasad.
Συντετριμμένοι οι γονείς του Νilotpal Das προσπαθούν να διαχειριστούν την απώλεια του γιου τους.
«Όλη μου η ζωή καταστράφηκε μετά το θάνατο του γιου μου. Μακάρι ο θεός να είχε πάρει τη δική μου ζωή, ώστε να μην είχα βιώσει αυτή τη μέρα», λέει η μητέρα του Radhika Das.
«Όταν το φέρετρο άνοιξε εδώ στο σπίτι δεν είδα το πρόσωπό του. Δεν μπορούσα να το δω. To μυαλό μου δεν μου επέτρεπε να δω το πρόσωπό του», περιγράφει ο πατέρας του, Gopal Chandra Das.
Στο Guwahati χιλιάδες άνθρωποι έκαναν πορεία διαμαρτυρίας ζητώντας δικαιοσύνη για τον θάνατο των δύο νέων, ενώ πάνω από 40 άνθρωποι έχουν συλληφθεί και κατηγορηθεί για το άγριο περιστατικό.
H κυβέρνηση της Ινδίας προειδοποίησε το WhatsApp να σταματήσει να είναι «σιωπηλός θεατής» στις δολοφονίες και η εφαρμογή παρουσίασε κάποια μέτρα που περιορίζουν την παραπληροφόρηση.
Παρά τα μέτρα πάντως εξακολουθούν να αναφέρονται σε όλη τη χώρα θάνατοι που προκαλούνται από φήμες.
Προσοχή σκληρές εικόνες: