Η συμβουλή του πρωθυπουργού της Πορτογαλίας Πέδρου Πάσους Κουέλιου στους νέους και άνεργους της χώρας του να «καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια» και «να αφήσουν την άνεσή τους», ψάχνοντας για εργασία στο εξωτερικό, άγγιξε ευαίσθητες χορδές στη χώρα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Financial Times.
«Οι πολίτες δεν θέλουν ο πρωθυπουργός να τους λέει “δεν μπορώ να αντιμετωπίσω το πρόβλημα (της ανεργίας), μεταναστεύστε”», δήλωσε σε πρόσφατή εκπομπή του ο γνωστός δημοσιογράφος Μαρσέλου Ρεμπέλου ντε Σόουζα, ο οποίος ανήκει πολιτικά στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του κ. Κουέλιου (κεντροδεξιά), αναφέρει το δημοσίευμα. Πολλοί Πορτογάλοι θέτουν μάλιστα εν αμφιβόλω το αμετάκλητο της κοινωνικής προόδου στη χώρα από το 1974, όταν τερματίστηκε μία περίοδος 50 ετών δικτατορίας, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.
Η ανεργία στους νέους κάτω των 24 ετών έφθασε στο 36,6% φέτος την Άνοιξη, ποσοστό υπερδιπλάσιο από το συνολικό ποσοστό ανεργίας (15,2%). Σύμφωνα με την Eurostat, το 2000 η ανεργία των νέων ήταν μόλις 9,6%. Στη δεκαετία μετά την εκπλήρωση από την Πορτογαλία το 1999 των κριτηρίων για την ένταξή της στην Ευρωζώνη, σταμάτησε η μετανάστευση από τη χώρα, η οποία λειτουργούσε ως βαλβίδα αποσυμπίεσης επί 200 χρόνια.
Στο διάστημα αυτό, η Πορτογαλία μετατράπηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρα υποδοχής μεταναστών. Τώρα, όμως, η μετανάστευση φτάνει και πάλι στα υψηλά επίπεδα των δεκαετιών του ’60 και του ’70, καθώς εκτιμάται ότι 120.000 έως 150.000 άτομα εγκατέλειψαν πέρυσι τη χώρα, που έχει πληθυσμό 10 εκατομμυρίων.
Η διαφορά σε σχέση με τη μετανάστευση των περασμένων δεκαετιών είναι ότι πολλοί από τους σημερινούς μετανάστες είναι νέοι με πανεπιστημιακά πτυχία. «Δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας για τους νέους που τελειώνουν το πανεπιστήμιο. Το μόνο που μας προσφέρεται είναι να εγκαταλείψουμε τη χώρα. Αλλά ενώ οι προηγούμενες γενιές μπορούσαν να κερδίσουν χρήματα στο εξωτερικό και να επιστρέψουν στην πατρίδα, δεν είμαι βέβαιος ότι η μετανάστευση προσφέρει πλέον αυτού του είδους την αποζημίωση», δηλώνει ο Νούνου Εσπεράντσα, ένας νέος αρχιτέκτονας.
Η νέα νομοθεσία για τις εργασιακές σχέσεις αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Αύγουστο, με την οποία οι απολύσεις των εργαζομένων θα γίνουν ευκολότερες και με μικρότερο κόστος, με σκοπό να διευκολυνθούν οι προσλήψεις από τις επιχειρήσεις. Κανείς, ωστόσο, δεν αναμένει ότι με αυτή θα λυθεί άμεσα το πρόβλημα. Τον Ιούνιο, η κυβέρνηση της Λισαβόνας ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα ύψους 344 εκατ. ευρώ για να αντιμετωπίσει την ανεργία των νέων, δίνοντας κίνητρα για την πρόσληψή τους σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις καθώς και χρηματοδότηση για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας.